Takie rozmowy utwierdzają mnie w przekonaniu, że jest sens podawania sadownikom – użytkownikom aktualnych „Programów…” różnic pomiędzy zeszłorocznym a aktualnym wydaniem zaleceń ochrony roślin sadowniczych, włącznie z takimi danymi, którym ze środków w różnych terminach bieżącego roku wygasną rejestracje bądź upłyną terminy dopuszczenia do sprzedaży lub do stosowania. Wykorzystują to bowiem w praktyce, co stanowi ich merytoryczną przewagę nad kontrolerami.
Ważna data
W przypadku podważania zapisów znajdujących się w „Ewidencjach zabiegów ochrony roślin”, prowadzonych w gospodarstwie sadowniczym, warto odwołać się do strony internetowej MRiRW. W „Rejestrze środków ochrony roślin…” podawane są dokładne daty: ● terminu ważności zezwolenia (wydanego przez MRiRW) dla danego środka; ● okresu na zużycie istniejących zapasów środka ochrony roślin (ś.o.r.) dla sprzedaży i dystrybucji; ● okresu na zużycie istniejących zapasów ś.o.r. dla unieszkodliwiania, przechowywania i stosowania.
Przykładowo daty jednego z zoocydów, zawierającego abamektynę (wykorzystywaną m.in. w sadownictwie do zwalczania miodówek gruszowych) są odpowiednio następujące: 31.12.2013 r.; 30.06.2014 r.; 1.07.2015 r. Czyli zezwolenie wygasło w 2013 r., środek znajdował się na półkach sklepowych i można go było kupić do czerwca 2014 r., ale zapasy produktu znajdujące się w magazynie ś.o.r. gospodarstwa sadowniczego można wykorzystać jeszcze zgodnie z prawem do lipca 2015 r. Warto więc i zachęcam do tego, aby teraz, przed sezonem ochrony skontrolować zasoby magazynów ś.o.r. i na opakowaniach tych produktów wypisać wyraźnie datę, do której środek może być stosowany. Po te, o najkrótszym terminie przydatności, sięgać należy w pierwszej kolejności! Dodatkowo w rubryce „Uwagi” „Ewidencji…” warto wpisać tę graniczną datę na stosowanie. Przykro o tym informować, ale taka dalece posunięta asekuracja opłaca się sadownikom. Często bowiem informują mnie, że nawet inspektorzy korzystają wyłącznie z aktualnej strony MRiRW. Wśród treści tam się znajdujących nie ma już etykiet, którym w 2013 r. wygasło zezwolenie, a mogą być jeszcze stosowane. Daty te podajemy również w naszym „Programie…”, przy charakterystyce danego ś.o.r. w tabelach „Alfabetyczne spisy…”, a także w „Uwagach” do szczegółowych zaleceń ochrony danego rodzaju rośliny.
Nie można stosować
W sezonie 2015 nie można stosować w ochronie roślin sadowniczych fungicydów: Ardent 500 SC (zawierał krezoksym metylowy), Capitan 400 EC (flusilazol), Ventop 350 (ditianon) oraz zoocydu SpinTor 240 SC (spinosad).
Nowo zarejestrowane
W tym akapicie (tabela 1) uwzględniam środki, których próżno szukać w wykazach zaleceń na poprzedni sezon. Zostały one bowiem zarejestrowane do pierwszej dekady grudnia 2014 r. (po ukazaniu się drukiem „PORS 2014”). W rubryce „zakres rejestracji” podaję zalecenia dotyczące możliwości użycia środków przeciwko określonym patogenom, jednakże już w tradycyjnym wydaniu (papierowym) powinni Państwo sprawdzić, które rejestracje obejmują stosowanie w uprawach małoobszarowych na odpowiedzialność użytkownika.
„Na odpowiedzialność użytkownika” – jest to sformułowanie, które zastanawia sadowników pod względem zgodności z prawem. Informuję, że te zalecenia są zgodne z prawem, dopuszczone decyzją ministra rolnictwa, ale odpowiedzialność za ogólnie pojęty efekt użycia ponosi wyłącznie sadownik. Producenci bądź dystrybutorzy ś.o.r. są zwolnieni z odpowiedzialności za: brak oczekiwanej skuteczności zabiegu, nadmierne pozostałości s.a. w plonach, fitotoksyczność. Reklamacja do nich zgłoszona po prostu nie będzie uwzględniona.
[NEW_PAGE]
Zawężone/rozszerzone rejestracje
Kilku środkom znanym i używanym przez polskich sadowników zmieniły się zakresy rejestracji. Wiele rozszerzono w oparciu o „Stosowanie środka ochrony roślin w uprawach i zastosowaniach małoobszarowych”, a odpowiedzialność za skuteczność działania i fitotoksyczność środka ochrony roślin stosowanego zgodnie z tymi zaleceniami w uprawach małoobszarowych ponosi wyłącznie jego użytkownik (patrz wyjaśnienie powyżej), ale kilku ograniczono możliwości wykorzystania.
Wskazuję w tabeli 2, o których to fungicydach, zoocydach i regulatorach wzrostu mowa. Pedagogicznie odsyłam jednak, w celu zapoznania się z obecną rejestracją, do „Programu…” oraz etykiet, których lektura jest obowiązkowa przed przystąpieniem do sporządzenia cieczy roboczej i wykonaniem zabiegu oraz podjęciem decyzji, co zrobić z niezużytym roztworem cieczy roboczej i cieczą po myciu opryskiwacza.
*W przypadku obu środków rozszerzenie rejestracji dotarło do naszego wydawnictwa już po zesłaniu „Programu…” do druku. Na zasadzie zastosowania w uprawach małoobszarowych, za które odpowiedzialność ponosi użytkownik środka, oba zoocydy mogą być użyte raz w sezonie do ochrony porzeczek czarnej i czerwonej przed zwójkami liściowymi od początku fazy gdy pąki kwiatowe są zamknięte w jasnobrązowe łuski do końca fazy dojrzałości zbiorczej owoców (BBCH 51–87), w dawce 0,17 kg/ha; oraz do ochrony winorośli (do 3 razy w sezonie) przed zwójką kwasigroneczką, zwójką krzyżóweczką (gronóweczką) od fazy 3 liści właściwych do końca fazy gdy jagody są dojrzałe do zbioru (BBCH 13–89), w dawce 0,125 kg/ha.
Podwójne rejestracje
W spisach alfabetycznych fungicydów i zoocydów „Programu…” dostrzec można dwa, znajdujące się w sąsiedztwie opisy środków o tej samej nazwie. Nie jest to błąd. W efekcie szczegółowego porównania tych zapisów można zauważyć wyraźne różnice w zaleceniach. W przypadku takich „podwójnych rejestracji” – oba środki, ale z różnymi numerami rejestracyjnymi znajdują się w obrocie (sprzedaży i stosowaniu), przy czym najczęściej data dopuszczenia do stosowania jednego z nich upłynie w bieżącym sezonie (podaję ją charakteryzując środek). W przypadku, gdy środek może być stosowany jeszcze w 2016 r. tej daty nie podałam. Uczynię to przygotowując „Program…” na przyszły sezon.
Najczęściej środki z „podwójnymi rejestracjami” różnią się także zakresem dozwolonych zastosowań. Warto zatem porównać w „Programie…” charakterystyki środków (tab. 3) znajdujących się w handlu, ale mających różne numery rejestracyjne. I wybrać ten z szerszym zaleceniem uwzględniając zapisy w „Ewidencji…”.
Praktyczne informacje
W obecnym „Programie…” opublikowaliśmy także informacje dotyczące zasad mieszania ze sobą środków ochrony roślin oraz tabelę, w której uwzględniliśmy wyniki badań prowadzonych przez różne placówki, a wskazujących na możliwość sporządzania mieszanin zbiornikowych ś.o.r. Podkreślam, są to tylko wskazówki. Każda bowiem mieszanina musi być wcześniej sprawdzona po względem zgodności fizycznej. Odpowiedzialność za efekt działania wobec aparatury oraz na uprawach ponosi stosujący taką mieszaninę.
Ze względu na wprowadzenie przez Federację Rosyjską embarga na żywność pochodzenia roślinnego wyprodukowaną w Unii Europejskiej, opublikowaliśmy w naszym „Programie…” także tabelę uwzględniającą najwyższe dopuszczalne poziomy pozostałości (NDP = MRL) s.a. ś.o.r. w jabłkach, obowiązujące na rynkach zbytu potencjalnych nowych konsumentów wyprodukowanych w Polsce owoców.
Katarzyna Kupczak
Program Ochrony Roślin Sadowniczych na 2015 rok, przygotowany w Wydawnictwie Plantpress, można nabyć tutaj.
