Wskazówki (12) na okres 14-18 sierpnia – intensywny wzrost owoców

 

W najbliższym okresie należy pamiętać o prawidłowym przygotowaniu owoców do przechowywania. Z jednej strony więc należy pamiętać o chorobach fizjologicznych: gorzkiej plamistości podskórnej i rozpadzie mączystym, z drugiej zaś o chorobach pochodzenia grzybowego: gorzkiej zgniliźnie jabłek, szarej pleśni (suchej zgniliźnie przykielichowej lub miękkiej zgniliźnie), mokrej zgniliznie jabłek, brunatnej zgniliźnie jabłek czy parchu przechowalniczym. W przypadku chorób fizjologicznych decydujące są dwa czynniki: stosunek K:Ca (w owocach) i termin zbioru. Stosunek K:Ca: jeśli jest wyższy od 30, to owoce odmian podatnych na GPP i RM bardzo źle się przechowują (praktycznie po miesiącu przechowywania straty już są bardzo duże!). Jeśli jest on niższy od 30, to owoce są bardziej jędrne i dłużej je można przechować. 

 

 Jedyną z pośród metod jego wyznaczania, którą można zastosować w każdym gospodarstwie jest wykonanie testu skrobiowego. Zakresy indeksu skrobiowego dla jabłek:

1-3: ‘Enterprise’,’ Holiday’, ‘Lobo’ (1-4), ‘Merlose’ (2-3), ‘Spartan’,’ Starkimson’, ‘Waleria’;

3-5: ‘Bancroft’, ‘Cortland’ (2-4), ‘Elstar’, ‘Empire’, ‘Elise’ (4-4,65) ‘Fiesta’ (3-4), ‘FreeRedstar’, ‘Gala’ (4,5-7), ‘Gloster’ (3-7),’ Idared’ (3-4), ‘Jonatan’, ‘McIntosh’, ‘McSpur’ (3-5), ‘Redkroft’,’ Rajka’,’ Topaz’;

5-7: ‘Freedom’, ‘Golden Delicious’ (5-6),’ Jonagold’ (6-7), ‘Lode’l, ‘Melfree’, ‘Rubin’ (6-7), ‘Rubinola’, ‘Mutsu’, ‘Pinova’ (5,5-7);

7-8: ‘Alwa’, ‘Arlet’, ‘Jester’, ‘Ligol’

 

Inną metodą określania terminu zbioru (możliwą do wykonania niemal w każdym gospodarstwie) jest pomiar jędrności owoców. Poniżej podaję (w kG/cm²) zakresy jędrności (wg Rutkowskiego) dla jabłek podczas zbioru:

Alwa 9,0-9,5
Arlet 8,5-9,0

Bankroft 8,0-9,0

Cortland 6,5-8,0

Elise9,0-9,5

Elstar7,0-8,0

Empire7,0-8,0

Fiesta9,0-9,5

Gala7,5-8,0

Gloster7,5-9,0

G. Delicious 7,5-9,0

Holiday6,7-7,5

Idared7,0-8,0

Jester6,5-7,0

Jonagold 7,0-8,0

Jonatan8,1-8,8

Ligol7,5-8,0

Lobo6,0-8,5

Lodel7,5-8,0

McIntosh 6,7-7,7

McSpur6,5-7,5

Melrose7,0-7,5

Pinova6,5-8,0

Rubin7,5-8,0 

Spartan7,0-7,8

Szampion 6,8-7,3

 

 

Wyznaczanie terminu zbioru za pomocą indeksu Streifa:

 

                                   Jędrność miąższu w kG/cm²

Indeks Streifa = ————————————————————

                         zawartość ekstraktu x wartość próby skrobiowej

 

 

 

 

 

Gorzka zgnilizna jabłek (Pezicula sp.): podatne są odmiany pochodzące od ‘Koksa Pomarańczowej’ lub ‘Golden Deliciousa’, a więc sam GD, ‘Gala’, ‘Pinova’, ‘Topaz’, ‘Katja’, ‘Fiesta’, ‘Szampion’, ‘Rubin’, ‘Jonagold’. Zarodniki grzyba ze zrakowaceń na krótkopędach, gałęziach i przewodniku przemieszczają się z kroplami deszczu. 

Szara pleśń (sucha zgnilizna przykielichowa lub miękka zgnilizna): choroba, której zwalczanie przeprowadzamy jedynie w czasie kwitnienia! Odmiany podatne to: ‘Gloster’, ‘Ligol’, ‘Elstar’, ‘Cortland’ i ‘Gala’.  

Mokra zgnilizna jabłek: ulegają jej głównie jabłka uszkodzone w czasie zbioru. Grzyb wnika poprzez skaleczenia skórki (później koncentryczne siwe skupiska  w tkance owocu – patulina!) 

Brunatna zgnilizna jabłek: owoce całe czarne. Pojawia się głównie sadach bardzo długo nie opryskiwanych i na owocach uszkodzonych przez szkodniki!

Ochrona:

Program I:

1.Na 4 tygodnie przed zbiorem Bellis 38 WG (25,2% boskalidu i 12,8% piraklostrobiny) – 0,8 kg/ha (7dni karencji);

2.Na 1 – 2 tygodnie przed zbiorem Switch 62,5 WG (375g cyprodynilu + 250 g fludioksonilu) – 0,75 kg/ha (3 dni karencji);

Program II:

1.Na 3 tygodnie przed zbiorem Switch 62,5 WG (375g cyprodynilu + 250 g fludioksonilu) – 0,75 kg/ha (3 dni karencji);

2.Na tydzień przed zbiorem Switch 62,5 WG (375g cyprodynilu + 250 g fludioksonilu) – 0,75 kg/ha (3 dni karencji);

Program III:

1. i 2. Na 3 i 1 tydzień przed zbiorem 150 g/ha Polyversum WP+ koniecznie 0,4l/ha Protectora (0 dni karencji);

Program IV.

       1. i 2. Na 3 i 1 tydzień przed zbiorem 0,5 kg/1 metr wysokości korony Boni Protect (0 dni karencji)

Możliwe są też programy mieszane 

 

Owoce zbieramy w dni o różnej temperaturze! Jeśli w dniu zbioru w cieniu jest 240C, to owoce zbierane w południe nagrzewają się nawet do 360C, a urządzenia chłodnicze obliczone są na temperaturę wsadu 14-180C! Gdy bezpośrednio z sadu ustawiamy je w komorach, gdzie histereza ustawiona jest na od 5 do 80C, to owoce zostają przeziębione! Są one owocami klimakterycznymi, co oznacza, że przy różnicy większej jak 80C zawsze powstają jakieś uszkodzenia! W tym przypadku po wyjęciu z komory będą miały „czekoladkę” na skórce! 

 

W sadach, w których obserwuje się występowanie mszyc (przy licznej populacji) należy wykonać zabieg, np. Actara 25 WG (21), Apacz 50 WG (21); Calypso 480 EC (14); Mospilan 20 SP (14) czy Pirimor 500 WG (7) czy Teppeki50 WG 21) lub (w sadach z konwencjonalną ochroną) Reldan 225 EC (2,25 l/ha) (21 dni); Marvik 240 EC 0,2l/ha (14 dni). Zarejestrowane są też Afik (0,3%), Agricolle (0,3-0,6%), Agritrap Foliar (0,3-0,6%).

Zabieg należy wykonać dużą ilością wody (1000 l/ha), koniecznie z użyciem zwilżacza Silvet lub Super Zwilżacz (150 ml/1000 l wody). Zapewnia to lepsze rozprowadzenie i szybsze pobranie preparatu, a co się z tym wiąże wyższą jego skuteczność!                                                                                                                                    

 

W sadach, w których przekroczony jest próg zagrożenia ekonomicznego (4 szt. przędziorka średnio na liść lub 40 szt. pordzewiaczy) konieczne jest ich zwalczanie Można zastosować jeden z akarycydów – np. Envidor 240 SC-0,4 l/ha (14), Magus 200 SP – 0,7 l/ha (28), Nissorun 050 EC – 0,9 l/ha (30), Ortus 05 SC – 1 l/ha (7), Zoom 110 SC – 0,45 l/ha (42), Sumo/Koromite 10 EC (0,75 – 1 l/ha (14) lub Afik (0,3%), Agricolle (0,6%), Agritrap Foliar (0,6%). W sadach z konwencjonalną ochroną także Sanmite 20 WP – 0,7 l/ha (7).

 

Owocówki (II pokolenie owocówek i II pokolenie zwójkówek) 

Około 20 sierpnia należy systematycznie obserwować odłowy w pułapki feromonowe motyli drugiego pokolenia zwójki siatkóweczki i codziennie sprawdzać pocztę elektroniczną, a po otrzymaniu komunikatu wykonać zabieg ochronny jednym z preparatów: Runner 240 EC (14) w dawce 0,40 l/ha, Steward 30 WG (7) w dawce 0,2kg/ha, SpinTor 240 SC (7) w dawce 0,6-0,8 l/ha lub Affirm 095 SG (3) w dawce 2,5-3,0 kg/ha.

 

Wszystkie sady jabłoniowe (odmiany jesienne i późnojesienne) należy na 4 i 2 tygodnie przed zbiorem zasilić nawozem fosforowo – wapniowym (Folicare fosforowo-wapniowy, Senifos, Kalcifos lub Rosafos) w stężeniu od 0,5 do 1 % lub Maximus extra P-K 3-5 kg, Amino Power Resi Fos PK 1-1,5 l, Phos 60 1-1,5 l/1000 l wody. Zabieg ten znacznie poprawia wybarwianie owoców. W celu równoczesnego wzbogacenia owoców w wapń oraz poprawy ich wybarwienia można zastosować na 4 i na 2 tygodnie przed zbiorem Goёmar Colorado w dawce 5 l/ha lub Tecamin Brix 2-3 l/ha.

 

Należy również pamiętać o nawożeniu doglebowym (na 6 do 8 tygodni przed planowanym zbiorem) saletrą potasową lub potasowo-wapniową w ilości 100-120 kg/ha. Zabieg ten zwiększy wydatnie wielkość owocu, poprawi jego wybarwienie i smak, poprawi kondycję pąków kwiatowych na rok przyszły oraz zdefoliuje chwasty w pasach herbicydowych. Taki sam zabieg należy wykonać w sadach śliwowych. 

Po zbiorze należy wysiać 100-150 kg saletry wapniowej na hektar.

 

Holendrzy i Belgowie przy zbiorze 2 fazowym, po pierwszym zbiorze, a przy jedno fazowym,  bezpośrednio po zbiorze stosują 100-120 kg saletry wapniowej na 1 ha sadu, w celu wzmocnienia pąków kwiatowych. 

 

Do niedawna po zbiorze owoców zapominaliśmy o sadach. Ostatnie zimy jednak zweryfikowały nasze podejście. Obecnie zalecane są:

1.1 tydzień po zbiorze: 0,5-0,7% mocznik + chelat Zn + chelat B;

2.2 tygodnie po zbiorze: 0,5-0,7% mocznik +dolistny nawóz P- K;

3.3 tygodnie po zbiorze: 0,5-0,7% mocznik + dolistny nawóz P- K;

4.Po pierwszych większych przymrozkach: 5% roztwór mocznika + Cynkobor;

 

1.Cięcie letnie długopędów odmian zbieranych za 4-6 tygodni! 

2.W sadach czereśniowych, wiśniowych, śliwowych, brzoskwiniowych i morelowych tuż po zbiorach przystąpić do cięcia drzew. W sadach czereśniowych powinno już być wykonane cięcie korzeni!

 

Etefon to hormon starzenia się komórek roślinnych. Sadownicy holenderscy i belgijscy stosują 3 tygodnie po zbiorach 200-250 ml/ha Ethleru (Agrostymu) w celu wzmocnienia pąków kwiatowych i szybszego zakończenia wegetacji (czyli przygotowania się drzew do zimowego spoczynku). 

 

Po 2-3 nocach z temperaturami -40C i poniżej zastosować 4-5% roztwór mocznika z pełną dawką Chelatu Zn.

 

 

Parch gruszy – wzrost zawiązków: preparaty zawierające mancozeb + Drakar lub Final K w dawce 3 l/ha. Potas w sadach gruszowych jest ogromnie ważny ze względu na: – wpływ na wielkość owocu, jego smak ; – a jego formy siarczanowe – stwarzają środowisko niekorzystne dla miodówek. 

Za 7 dni powinno się zastosować dolistny nawóz wapniowy (Belgowie stosują Boramin Ca w dawce 3-5 l/ha. 

Miodówki gruszowe – w okresie okołozbiorczym należy spodziewać się nalotów muchówek miodówek: Dimilin 25 WP (14) w dawce od 0,3 do 0,375 kg/ha + Silvet Gold (0,015%) lub Apacz 50 WG (21) w dawce 0,15 kg/ha lub Acaramik 018 EC (3) w dawce 0,75l/ha!

 

Mszyce – przeprowadzać systematyczne lustracje pod kątem ich występowania (są wektorem szarki). W przypadku stwierdzenia ich występowania należy wykonać zabieg jednym z preparatów chloro- lub neonikotynowych: Pirimor 500 WG – 0,75 kg/ha (7); Mospilan 20 SP – 0,125kg/ha, (14) lub Afik (0,3%) lub Agricolle (0,3 – 0,6%) lub Agritrap Foliar (0,3-0,6%), Calypso 480 SC – 0,1 l/ha (14) lub Agricolle – 3 l/ha.

Pordzewiacz śliwowy: Ortus 05 SC – 1,25-1,5 l/ha (7); Enwidor 240 SC – 0,4 l/ha (14);

Przędziorki: Enwidor 240 SC (0,4 l/ha); Afik (0,3%) lub Agricolle (0,6%) lub Agritrap Foliar (0,6%) lub Magus 200 SC- 0,5 l/ha (14), Ortus 05 SC – 1 l/ha (7), Enwidor 240 SC – 0,4 l/ha (14);

Owocówka śliwkóweczka: ciągle odławiają się ogromne ilości samców. Zabiegi należy wykonywać systematycznie co trzy tygodnie: Runner 240 SC – 0,5 l/ha (7); SpinTor 240 SC – 0,6-0,8 l/ha (7);

Znamionówka tarniówka: Karate Zeon 050 CS – 0,15-0,2 l/ha (7) – opryskiwać po pojawieniu się gąsienic.

 

UWAGA: W tych sadach śliwowych, w których występuje szarka (ospowatość śliw), należy zaznaczyć chore drzewa, by w czasie cięcia nie przenosić wirusa! Oczywiście w kwaterach z odmianami późnymi nadal kontynuować regularne (co 10-14 dni) dolistne nawożenie Megafolem. 

 

Brunatna zgnilizna drzew pestkowych – od początku dojrzewania owoców co 10-14 dni naprzemiennie z Topsinem M 500SC – 14 – 1,5 l/ha; Horizon/Orius/Sparta/Syrius/Troja 250 EW – 7-0,75 l/ha.

Rak bakteryjny – po zbiorze owoców: Mag 50 WP – 3 kg/ha.

 

Po zbiorze owoców

Drobna plamistość liści drzew pestkowych: Carpene 65 WP/Syllit 65 WP – 1,5 kg/ha (1-2 razy w okresach opadów), Topsin M 500 SC – 1,5 l/ha lub Kaptan Plus 71,5 WP – 2 kg/ha lub Score 250 EC -0,2 l/ha (max 2 razy w sezonie).

Przędziorki: Agricolle – 3 l/ha lub Agricolle (0,6%) lub Agritrap Foliar (0,6%)

Rak bakteryjny – po cięciu: 3 kg/ha preparatu miedziowego.

 

Program nawożenia dolistnego  dla pestkowych

Jak najszybciej w ciągu 2 tygodni po zbiorze należy sady gatunków pestkowych trzykrotnie, w odstępach co 5 dni, zasilić mocznikiem według następującego schematu:

1.I zabieg tuż po zbiorze – 8 kg mocznika/ha + Chelat Zn + Chelat B;

2.II zabieg w 5 dni później – 12 kg mocznika na ha;

3.III zabieg za kolejne 5 dni – 18 kg mocznika na 1 ha.

 

Po zbiorze owoców

Zamieranie pędów malin: opryskiwać 1-2 razy w okresach chłodnej, wilgotnej pogody co 10-14 dni: Mythos 300 SC – 2,5 l/ha (nie częściej jak 2 razy w sezonie); Rovral Aquaflo 500 SC – 1,5-2 l/ha (nie częściej jak 2 razy w sezonie!); Sadoplon 75 WP – 3 kg /ha (30 dni prewencji!); Switch 62,5 WG – 0,8-1 kg/ha; Signum 33 WG (1,8 kg/ha).

 

Szara pleśń: Teldor 500 SC – 1,5 l/ha lub Signum 33 WG – 1,8 kg/ha, Switch 62,5 WG – 0,8-1 kg/ha;

Mszyce: Pirimor 500 WG (0,75 kg/ha) (7); Agricolle 3l/ha; lub Agricolle (0,3-0,6%) lub Agritrap Foliar (0,3-0,6%)

Przędziorek chmielowiec – Agricolle-3l/ha; lub Agricolle (0,6%) lub Agritrap Foliar (0,6%)

Przeziernik malinowiec – Fastac 100 EC 0,23 l/ha (7);

Pryszczarek namalinek łodygowy – Fastac 100 EC 0,15-0,18 l/ha (7);

Nawożenie dolistne: nawóz potasowy (Drakar lub Final K lub Cigo K (po 3 l/ha) i za trzy dni nawóz wapniowy: Foscavit (4-8 l/ha lub Wapnovit (3-5 l/ha) lub YaraLiva Calcinit (5-7 kg/ha) lub Agroleaf Power wapniowy (3-5 g/ha) lub Phostrade Ca (3-5 l/ha) lub Basfoliar Combi Stib – 3-5 l/ha lub Fertileader Elite 3-4 l/ha; Agrocean Ca – 3 l/ha lub Metalosate Ca- 2 l/ha.

 

Porzeczka czarna (po zbiorze)

Amerykański mączniak agrestu: Nimrod 250 EC – 0,75-2,25 l/ha; Score 250 EC – 0,2 l/ha; Topsin M 500 SC – 1,5 l/ha,

Opadzina liści porzeczki, biała plamistość liści: Dithane Neo Tec 75 WG – 3-4,5 kg/ha; Topsin M500 SC – 1,5 l/ha lub Polyram 70 WG – 3,0 kg/ha, Score 250 EC – 0,2 l/ha. 

Pryszczarek porzeczkowiec liściowy i pryszczarek porzeczkowy łodygowy: Calypso 480 SC – 0,15-0,2 l/ha i pyretroidy.

Przeziernik porzeczkowiec: Bulldock 025 EC (0,6 l/ha) i inne pyretroidy.

Przędziorek chmielowiec: Omite 30 WP – 2,25kg/ha; Omite 570 EW – 1,5l/ha; Talstar 100 EC – 0,6l/ha; Agricolle-3 l/ha;