Pod takim tytułem 6 lutego odbyła się 1. Konferencja Jagodowa dla producentów z Lubelszczyzny zorganizowana przez ProCam oraz Plantpress. Zainteresowanie tematami związanymi z uprawą maliny po ostatnim sezonie jest bardzo duże – w spotkaniu uczestniczyło około 250 osób.
Krzysztof Gasparski, przedstawiciel współorganizatora konferencji, firmy ProCam, omówił zasady nawożenia jagodników z wykorzystaniem produktów oferowanych przez ProCam. Szczegółowe zalecenia podał dla maliny, która wcześnie zaczyna okres wegetacji, ma płytki system korzeniowy i dlatego należy szybko startować z nawożeniem doglebowym roślin tego gatunku.
Krzysztof Gasparski (ProCam)
W celu lepszej gospodarki składnikami i unikania wypłukiwania porcje nawozów należy dzielić dawki. Nawożenie to bardzo ważny element Integrowanej Produkcji i powinno – zdaniem K. Gasparskiego – stać się elementem strategii zrównoważonego stosowania pestycydów. Nie może zastąpić prawidłowej ochrony przed chorobami i szkodnikami, ale prowadzone jednak w prawidłowy sposób może istotnie zwiększyć skuteczność zabiegów ochrony roślin.
Bezwzględnie konieczne jest przed założeniem plantacji maliny i innych krzewów owocowych, zbadanie zawartości składników mineralnych w glebie (analiza gleby). Na plantacjach już istniejących można je przeprowadzać co dwa lata. Dodatkowym niezbędnym zabiegiem jest także uregulowanie odczynu gleby, wprowadzenie materii organicznej w postaci np. obornika, następnie dostarczenie brakujących składników pokarmowych w postaci nawozów. K. Gasparski podkreślał, że regularne wykonywanie analizy pozwala uniknąć wprowadzania nadmiernych ilości nawozów na plantację (nawożenia na zapas), co obniża koszty jednostkowe nawożenia.
Rozwiązania BASF w ochronie roślin jagodowych omówił dr Jacek Lewko, BASF Polska. Do zwalczania grzyba Botrytis cinerea, sprawcy szarej pleśni, głównego zagrożenia maliny, konieczne są zabiegi zarówno w okresie kwitnienia, jak i w okresie dojrzewania owoców (przedłużenie trwałości shelf-life). Pierwsze opryski należy wykonać na początku kwitnienia, dalsze co 5-7 dni uwzględniając podatność na choroby i warunki atmosferyczne (zmycie przez deszcz). W doborze fungicydów należy zachować rotację fungicydów (różne mechanizmy działania; z oferty BASF proponował Signum 33WG, Mythos 300 SC, Rovral Aquaflo 500 SC), spektrum działania preparatu oraz technikę opryskiwań (dokładność zabiegów, zwłaszcza we wnętrzu roślin: belka Fragaria, opryskiwacze z PSP).
Dr Jacek Lewko (BASF Polska) Nowe metody walki z przędziorkami i innymi szkodnikami: misecznikiami mszycami, miodówkami przedstawił dr Wojciech Wieczorek (ICB Pharma). W ofercie firmy jest produkt Siltac EC – o innowacyjnym, fizycznym działaniu na szkodniki; stanowi on alternatywę dla tradycyjnych chemicznych środków ochrony roślin. Produkt jest mieszaniną różnych związków silikonowych – głównie długołańcuchowych – polimerycznych. Szkodniki są zwalczane przez strukturę utworzoną na ciele z polimerów silikonowych. Struktura blokuje mechaniczne funkcje życiowe prowadząc do obezwładnienia (immobilizacji) szkodników i szybkiej śmierci. Skuteczność środka Siltac EC – na poziomie 90% w zwalczaniu przędziorka na truskawce, miseczników na borówce. Drugi omawiany przez W. Wieczorka produkt to Biopolin wabiący pszczoły do kwitnących roślin uprawnych w celu poprawy zapylenia.
Dr Wojciech Wieczorek (ICB Pharma) Tematem wystąpienia dr. Jana Danka (NIWA Hodowla Roślin Jagodowych Sp. z o.o.) były kierunki rozwoju upraw roślin jagodowych. W swoim wystąpieniu nawiązał do konferencji “Przyszłość produkcji owoców jagodowych w Polsce i na świecie”, podczas której E. Makosz zastanawiał się nad zbytem owoców jagodowych i radził, aby zastanowić się nad ich sprzedażą zanim przystąpi się do sadzenia krzewów konkretnego gatunku. J. Majtczak (prezes Unifreeze) natomiast uważał że “nigdzie w krajach wysoko rozwiniętych efektów pracy ręcznej nie sprzedaje się do przemysłu, bo przemysł zawsze i wszędzie będzie miał niższe ceny”. Dodał też, iż przemysł przetwórczy powinien mieć udział w produkcji surowców, poprzez prowadzenie doradztwa produkcyjnego, sprzedaży środków do produkcji itp.
Dr Jan Danek (NIWA Hodowla Roslin Jagodowych Sp. z o.o.)
W regionie Lubelszczyzny klimat jest sprzyjający do uprawy, dobre są gleby, dobre ukształtowanie terenu pod zakładanie plantacji. Producenci miejscowi mają doświadczenie, ponadto nie brakuje ludzi do pracy w gospodarstwach rolnych. Liczne zakłady przetwórcze na terenie Lubelszczyzny pozwalają dobrze zagospodarować owoce bez konieczności transportu na dalekie odległości. Postęp biologiczny (odmiany) techniczny i technologiczny (kombajny, tunele, fertygacja, środki ochrony roślin) są tu szybko wprowadzone do praktyki rolniczej.
Niski jest niestety wciąż poziom produkcji owoców, co wynika z niedoinwestowania gospodarstw (m.in. w zakresie nawadniania). Zaniedbania technologiczne – niedoceniane bywają różne elementy technologii, w tym także jakość materiału szkółkarskiego. Mało efektywna jest organizacja zagospodarowania owoców, mało akcji promujących owoce i ich spożycie w kraju i zagranicą.
Jak zauważył J. Danek, w Polsce brak zorganizowanej sprzedaży bezpośredniej owoców w gospodarstwie czy w gminie. W Niemczech w ten sposób sprzedawanych jest około 30% owoców. W Polsce taka sprzedaż jest wprawdzie praktykowana, ale jedynie w głównym okresie wysypu owoców (truskawek). Słabe jest także działanie organizacji producenckich, za wyjątkiem KSPCP czy SPBA.
[NEW_PAGE]
Dr Agnieszka Orzeł (NIWA Hodowla Roślin Jagodowych Sp. z o.o.) przedstawiła przydatność odmian maliny i jeżyny do deserowej i przetwórczej produkcji owoców. Prelegentka zwróciła szczególną uwagę na nowsze odmiany malin: ‘Przehyba’, ‘Poemat’, ‘Polonez’, a także odmiany, które są objęte krajowym wyłącznym prawem oraz tymczasowym wyłącznym prawem hodowcy (Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach) do odmiany (tab.).
Dr Agnieszka Orzeł Tabela: Wykaz odmian chronionych krajowym wyłącznym prawem (*) oraz tymczasowym wyłącznym prawem hodowcy (Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach) do odmiany (**).
Zupełną nowością, o której mówiła A. Orzeł, są odmiany jeżyn owocujące na pędach jednorocznych – ’PRIM ARK 45’.
Niżej podpisana (reprezentując Plantpress) omówiła technologie uprawy malin pod osłonami, ze szczególnym uwzględnieniem opłacalności tak prowadzonych plantacji. W Polsce w ciągu ostatnich lat dynamicznie rozwija się produkcja malin deserowych pod osłonami z folii. W w czerwcu 2015 r. cena hurtowa takich owoców wynosiła od 24 do 40 zł/kg. W roku poprzednim (2014) o tej porze ceny były na poziomie 12−20 zł/kg. Moim zdaniem 2016 i 2017 r. – w efekcie wysokiej opłacalności produkcji – powierzchnia takich nasadzeń znacznie wzrośnie.
Red. Dorota Łabanowska-Bury 
W kuluarach konferencji
Więcej szczegółów z tej konferencji na łamach „Truskawka, Malina, Jagody”
Tekst i zdjęcia: Dorota Łabanowska-Bury
