Z polskich odmian do produkcji deserowej owoców w tunelach foliowych można polecić wczesną odmianę ‘Laszka’, której owoce w tradycyjnym systemie uprawy dojrzewają na przełomie czerwca i lipca, a w uprawach pod osłonami owoce można zbierać już nawet pod koniec maja. ‘Laszka’ ma duże lub bardzo duże owoce, walcowate, jasnoczerwone, z niewielkim omszeniem, smaczne, bogate w witaminę C. Ponadto do uprawy deserowej nadają się również nowe, polskie odmiany – ‘Radziejowa’ oraz ‘Sokolica’, których właścicielem jest Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach, a wyhodowane zostały przez dr. Jana Danka i dr Agnieszkę Orzeł.
‘Radziejowa’ to obecnie najwcześniejsza odmiana owocująca na dwuletnich pędach. Zbiór owoców w tradycyjnym systemie uprawy, bez osłon, przypada na drugą połowę czerwca, tydzień wcześniej niż u odmiany ‘Laszka’. Owoce są duże, stożkowe, czerwone z niewielkim połyskiem, o atrakcyjnym wyglądzie, jędrne i smaczne. W uprawie w tunelach foliowych dojrzewanie owoców rozpoczyna się ok. 10 dni wczesniej niż u odmiany ‘Laszka’. Odmiana jest plenna, charakteryzuje się wysoką zawartością ekstraktu (11%) oraz antocyjanów (42 mg/100 g owoców). ‘Sokolica’ to odmiana średnio wczesna, owocująca na dwuletnich pędach. Zbiór owoców przypada pod koniec czerwca, podobnie jak u odmiany ‘Laszka’. Owoce są duże, stożkowe, tępo zakończone, jasnoczerwone z niewielkim połyskiem. Wyróżniają się atrakcyjnym wyglądem, wysoką jędrnością i dobrym smakiem.
Odmianą deserową maliny najczęściej uprawianą pod osłonami w krajach zachodniej Europy jest ‘Tulameen’. Jest to odmiana późna. W systemie tradycyjnym dojrzewanie owoców rozpoczyna się w połowie lipca, natomiast pod osłonami – na początku czerwca. Jest to odmiana standardowa ze względu na wysoką jakość i smaczne owoce. W Polsce uprawia się ją w rejonach o łagodnym klimacie z uwagi na wysoką podatność pędów na przemarzanie.
‘Tulameen’
Maliny na późniejsze zbiory
Spośród odmian późnych, owocujących na dwuletnich pędach, do deserowej produkcji owoców można polecić propozycje zagranicznych hodowców: ‘Glen Ample’,‘Cowichan’ oraz ‘Tadmor’.
‘Glen Ample’ to szkocka odmiana, ceniona głównie ze względu na wysoką jakość owoców. Owoce dojrzewają w średnio późnym terminie, są duże, kuliste, jasnoczerwone. Odmiana podatna jest jednak na różne gatunki roztoczy, dlatego wymaga starannej ochrony.
‘Glen Ample’
‘Cowichan’ to odmiana pochodząca z Kanady. Termin dojrzewania oraz wielkość owoców podobne są do odmiany ‘Tulameen’. Owoce są jasne, nie ciemnieją po zbiorze. Pędy są wytrzymałe na przemarzanie. Odmiana posiada odporność na wirusa RBDV powodującego krzaczastą karłowartość maliny.
‘Cowichan’
‘Tadmor’ to odmiana najpóźniejsza, pochodzi z Nowej Zelandii. Zbiór 50% owoców następuje ok. 5 dni po zbiorze odmiany ‘Tulameen’. Owoce są bardzo duże (7 g) i nie ciemnieją po zbiorze.
‘Tadmor’
[NEW_PAGE]Z odmian deserowych owocujących na tegorocznych pędach, w Polsce oraz w krajach zachodniej Europy, dominuje nadal polska odmiana ‘Polka’. Należy ona do grupy odmian powtarzających owocowanie, ale owocuje głównie na tegorocznych pędach. ‘Polka’ zajmuje obecnie znaczące miejsce w polskiej i światowej produkcji owoców maliny owocujących na tegorocznych pędach. Według danych PIORiN, w 2012 r. procentowy udział zakwalifikowanych sadzonek tej odmiany jako owocującej na tegorocznych pędach wyniósł w Polsce aż 90%. Niestety wadą odmiany jest ciemnienie owoców po zbiorze oraz podatność na wirusa RBDV powodującego krzaczastą karłowatość maliny, dlatego mimo że odmiana cieszy się dużym powodzeniem, to producenci wciąż szukają czegoś lepszego, co pozwoliłoby zastąpić polską odmianę.
Dojrzewanie owoców w tunelach rozpoczyna się w momencie, gdy kończą się na rynku owoce odmian malin owocujących tradycyjnie; w letnim terminie ‘Polka’ w uprawach pod osłonami uprawiana jest ze względu na wysoką jakość owoców oraz prawie dwukrotnie większy plon, jaki można uzyskać w takim systemie uprawy. Produkcją taką zajmują się głównie producenci, którzy eksportują owoce na rynki europejskie, gdzie wymagana jest wysoka jakość owoców. Uprawa w tunelu pozwala również wydłużyć podaż owoców aż do pierwszych mrozów, przez co można uzyskać lepsze ceny. Owoce są duże lub średnie, nieco wydłużone, zwarte o barwie żywoczerwonej z połyskiem, smaczne.
‘Polka’
Kolejną polską odmianą, która może być polecana do uprawy w tunelach foliowych jest ‘Polonez’. Zbiór owoców jest średnio wczesny, przypada na drugą dekadę sierpnia podobnie jak u odmiany ‘Polana’. Owoce są stożkowe, jasnoczerwone z połyskiem, średniej wielkości. Nie mają tendencji do ciemnienia po zbiorze.
‘Polonez’
Z odmian owocujących na tegorocznych pędach w sprzedaży detalicznej angielskich supermarketów można spotkać również inne odmiany, takie jak: ‘Kweli’ czy pochodzącą z Kalifornii ‘Radiance’. Termin zbioru owoców odmiany ‘Kweli’ rozpoczyna się kilka dni po odmianie ‘Polka’. Owoce są duże (5 g), jasnoczerwone, nie ciemnieją po zbiorze, charakteryzują się długą trwałością pozbiorczą. Natomiast odmiana ‘Radiance’ ma średniej wielkości owoce, jasnoczerwone, które nie ciemnieją po zbiorze.
Dr Agnieszka Orzeł
Niwa – Hodowla Roślin Jagodowych Sp. z o.o. w Brzeznej
Fot. A Orzeł
Artykuł pochodzi z numeru 12/2013 miesięcznika „Warzywa”
