Nowością, ktorą Metazet FormFlex przygotował na 3. edycję Dnia Otwartego Truskawki był minitunel (fot. 1). Omówił go i zaprezentował Zenobiusz Bielarczyk. Jego zdaniem, ta konstrukcja góruje funkcjonalnością nad znanymi już (i użytkowanymi na poletku demonstracyjnym firmy) daszkami foliowymi. Tunel ma bardzo prostą konstrukcję. Pod jedną płachtą folii mieszczą się 4 rzędy rynien rozmieszczonych co 1,25 m. Pionowe stalowe, ocynkowane rury o średnicy 48 mm i ściankach grubości 2 mm wspierają poziome rury kalenicowe (tej samej średnicy i grubości) rozmieszczone tak, że przebiegają około 62 cm od krawędzi zewnętrznych rzędów rynien. Taki „okap” przede wszystkim podnosi komfort pracy – podczas deszczu woda nie spływa w każde międzyrzędzie i nie leje się po plecach pracowników. Pałąki podtrzymujące folię mają kształt łuku o długości 5 m. Rury kalenicowe i pałąki łączone są uchwytami krzyżowymi z odcinków rur o średnicy 16 mm. Wnętrze tunelu jest puste – ponad rynnami opartymi na pionowych słupach (też stalowe rury 48 mm) – nie ma w nim żadnych pionowych elementów. Dzięki temu swoboda ruchu podczas pielęgnacji, a zwłaszcza podczas zabiegów ochrony roślin, jest o wiele większa niż pod daszkami.
Fot. 1. Minitunel projektu firmy Metazet FormFlex
Używane w Rabie Wyżnej rynny to znane już naszym czytelnikom profile KG z blachy stalowej ocynkowanej i pokrytej poliuretanem dopuszczonym do kontaktu z produktami spożywczymi (fot. 2). Gwarancja na takie rynny jest udzielana na 5 lat, ale ciągle są w użyciu te, które wyprofilowano i w których produkcję rozpoczęto przed 20 laty.
Fot. 2. Fragment plantacji pokazowej w Rabie Wyżnej – na rynnach odmiana ‘Evie 2’
Tak pod daszkami, jak i w minitunelu na demonstracyjnym poletku firmowym zdecydowano się posadzić tę samą odmianę truskawki – ‘Evie 2’. Tylko jedną – by uprościć pracę: unika się różnorodności wymagań poszczególnych odmian, rożnych poziomów ich odporności na choroby czy szkodniki. Uzyskuje się też jednolity towar – przy mikroskali uprawy nie jest to może czynnik najbardziej liczący się, ale ułatwia zbyt w okolicznych sklepach. Podczas Dnia Otwartego Truskawki oglądaliśmy rośliny posadzone 25 maja br., które zaczęły owocować 15 lipca. Pierwszy większy zbiór przeprowadzono 20 lipca.
Jak zawsze, także porównując daszki z minitunelami, jest „coś za coś”. Prezentowane w Rabie Wyżnej konstrukcje nie mają ścian bocznych, czemu jednak można w prosty sposób zaradzić we własnym zakresie. Ale i bez nich tunel we wcześniejszych terminach uprawy stwarza roślinom bardziej stabilne warunki niż daszki. Te jednak zapewniają lepsze przewietrzanie upraw w późniejszym terminie.
Każdą z prezentowanych w Rabie Wyżnej czy posiadanych we własnym gospodarstwie konstrukcji można okrywać wieloma rodzajami folii. Oleg Jakowyszczuk reprezentujący firmę Geo Polska przypomniał, że dwa podstawowe kryteria, jakimi ocenia się folie – grubość i trwałość – choć nie straciły na znaczeniu, nie są już jedyne. A może nawet nie najistotniejsze. Obecnie rynek folii oferuje produkty bardzo wyspecjalizowane, dedykowane do konkretnych celów czy upraw. Mamy więc do dyspozycji np. folie modyfikujące znacznie widmo światła słonecznego docierające do wnętrza obiektu – można w ten sposób wspomóc fotosyntezę, ale także utrudnić bytowanie szkodników: „ślepnąc” w pewnych zakresach widma mają one kłopoty z odnalezieniem roślin żywicielskich. Inną, często pożądaną cechą folii jest ich zdolność do rozpraszania promieniowania słonecznego, co sprzyja równomiernemu doświetleniu roślin – także ich niższych partii.
Dla osłony truskawek firma Geo Polska poleca greckie folie Kritifil 3290 Metalocen oraz podobne z tej serii. Ta wymieniona ma grubość 125 μm, trwałość – 4 sezony, gwarancja producenta to 15 miesięcy. Zapewnia efekt termiczny (w dużym stopniu jest przepuszczalna dla podczerwieni – tak co do szerokości zakresu widma, jak i ilości tego promieniowania), natomiast nie jest antykondensacyjna. Przepuszczalność światła u tej folii sięga 88%, jego dyfuzja – około 50%.
[NEW_PAGE]Podłożem polecanym do uprawy truskawek w rynnach (tak w matach, jak i w pojemnikach) pod osłonami jest włókno kokosowe, dzięki możliwości jego standaryzacji oraz zdolności do długiego zachowywania cech fizycznych. Tym, co wyróżnia włókno kokosowe spośród innych możliwych do wykorzystania podłoży, jest współżycie z nim grzybów z rodzaju Trichoderma, antagonistycznych wobec wielu uciążliwych dla ogrodnika i niebezpiecznych dla roślin grzybów pasożytniczych. Tomasz Szuławy z Ceres Polska, przedstawiając walory podłoża kokosowego, stwierdził, że w dużej mierze dzięki temu produktowi (poprzez uzyskanie roślin o zdrowym i silnym systemie korzeniowym) można osiągnąć w uprawie przedłużonej truskawek do 1 kg owoców z rośliny.
Ten argument umocnił Zbigniew Pisarek (Flevoplant Polska), podając informację o aktualnych cenach truskawek w ostatniej dekadzie lipca: na rynku warszawskim płacono w hurcie 11 zł za kg. Uprzedzając pytania z sali, prelegent płynnie przeszedł do głównego tematu swojego wystąpienia – odmian truskawek. Najwięcej czasu poświęcił na przedstawienie walorów kreacji wczesnych – ‘Flair’ (dojrzewająca 10 dni przed ‘Elsantą’ i 7 dni przed ‘Honeoye’, okres zbiorów 3 tygodnie – tydzień krócej niż ‘Honeoye’) i ‘Rumba’ (8 dni wcześniejsza od ‘Elsanty’ i 2 dni od ‘Honeoye’, dobrze znosi transport, podczas którego nie ciemnieje). Pierwsza z wymienionych posadzona (uprawa gruntowa) pod Czerwińskiem około 15 września ub.r., w czerwcu br. plonowała na poziomie 15 t/ha. W uprawach rynnowych wykorzystuje się odmiany powtarzające – jak oglądana na plantacji pokazowej w Rabie ‘Evie 2’. Z. Pisarek podkreślał wspólne cechy odmian reprezentowanej przez siebie firmy Flevoplant Polska – kwitnienie także w warunkach wysokiej temperatury latem oraz możliwość uzyskiwania z ich roślin owoców o bardzo wysokiej jakości – akceptowanych przez najbardziej wymagające rynki Europy (Skandynawia, Belgia, Wielka Brytania).
Reprezentanci firmy Yara Polska podzielili się zakresem tematycznym swoich wystąpień: Wojciech Wojcieszek omówił produkty oferowane przez tego producenta nawozów, Henryk Wilczyński z kolei skupił się na technologii uprawy truskawki w podłożach pod osłonami. Za podstawowe w tej technologii czynności uznał on analizę wody, a zaraz po niej – regularne pomiary pH i EC (ang. electroconductivity). Nie odpowiedział wprost na – jak sam przyznał – bardzo częste pytanie plantatorów: ile dawek wody i składników odżywczych dziennie potrzebuje truskawka. Za to przypomniał zasady, dzięki którym samodzielne określenie częstotliwości podawania wody i pożywienia nie powinno nastręczać sadownikom trudności. W pierwszym okresie produkcji, po posadzeniu roślin należy zadbać o szybkie zbudowanie przez rośliny silnego systemu korzeniowego. By to osiągnąć, roślina powinna być pozbawiona komfortowych warunków wzrostu – powinna szukać wody i pożywienia. A więc ich dawki powinny być rzadsze i mniej obfite – przelew pożywki powinien zacząć występować dopiero w okresie kwitnienia roślin. Regularne pomiary EC na kroplospływach i w przelewie dadzą wykres wskazujący, jak będą zachowywać się rośliny. Gdy różnica pomiędzy tymi wartościami (delta EC) wynosi 0,5– 0,75 – i tak optimum jest zachowane np. przy EC 1,8 mS/cm w pożywce i 2,5 mS/cm w przelewie. Jeśli różnica wzrasta (rośnie EC przelewu) oznacza to zbyt małą ilość wody i należy dodać jeden cykl nawadniania. Pobudzi to wzrost wegetatywny roślin. Można również zwiększyć dawkę pożywki w jednym cyklu, co z kolei zwiększy skłonność roślin do rozwoju generatywnego. Spadek EC przelewu oznacza, że przelewamy rośliny – należy wówczas zmniejszyć liczbę cykli nawadniania lub ograniczyć dawkę w cyklu.
Podczas przerw i po konferencji towarzyszącej 3. edycji Dnia Otwartego Truskawki uczestnicy odwiedzali stoiska firmowe, dopytując o interesujące ich szczegóły. Stałe „obłożenie” miała ekspozycja firmy Aqua Tom Tomasza Kroca wykonująca od kilku lat instalacje nawodnieniowe w uprawach truskawek na rynnach. Na brak zainteresowania nie narzekano również na stoisku PHU Farmer z Bochni. Pod tunelami foliowymi tej firmy rośnie w Polsce wiele plantacji truskawek. Na temat ochrony truskawek prowadzonych pod osłonami mówiła dr Maria Buczek z SZD w Brzeznej, a Gabriela Litwicka z FH Najbar demonstrowała możliwości pakowania truskawek w jednostkowe pojemniki.
Piotr Grel, fot. P. Grel
Artykuł pochodzi z numeru 10/2013 „Hasła Ogrodniczego”
