Stanisław Sorys, członek zarządu województwa małopolskiego zaprezentował doświadczenia partnerskiego dla Małopolski regionu dolnej Austrii, związane z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii (OZE). Jako przykład technologii „małej skali” prelegent podał produkcję prądu elektrycznego i ciepła z biogazu, opartego na lokalnym systemie współpracy. W systemie tym 5 rolników utworzyło spółdzielnię, zapewniając dostawy kukurydzy, trawy i gnojowicy z 250 ha. Skonstruowana instalacja biogazowa wytwarza ciepło dla pobliskiej miejscowości dla 45 budynków i zaopatruje w prąd około 1000 domów. Inny podawany przykład dotyczył produkcji ciepła ze spalania biomasy (odpadów z drewna). Niewielka instalacja o mocy 800 kW wykorzystuje około 200 kg rozdrobnionego drewna na godzinę. Istnieje możliwość skalowania w zależności od potrzebnej mocy, a lokalne dostawy drewna obejmują transport z odległości maksymalnie 50 km. Aby efektywniej wykorzystywać OZE konieczna jest zmiana świadomości mieszkańców. Na terenie dolnej Austrii promowane jest budownictwo niskoeenergetyczne (pasywne), a mieszkańcy mają możliwość zamieszkania na próbę w budynku pasywnym, objętym jednocześnie programem badawczym oceniającym komfort mieszkania.
Stanisław Sorys przedstawił praktyczne przykłady wykorzystania OZE
O gospodarce skojarzonej na przykładzie elektrociepłowni, w porównaniu do elektrowni i ciepłowni mówił Marian Augustyn, prezes zarządu Elektrociepłowni Kraków. Podkreślił, że każda działalność energetyczna nie jest obojętna dla środowiska. Jednak w gospodarce skojarzonej (elektrociepłownia) dochodzi do znaczącego obniżenia – o około 1/3, zużycia paliwa i tym samym ujemnego oddziaływania na środowisko. Wśród czynników ograniczających rozwój kogeneracji M. Augustyn wymieniał: ● dużą wrażliwość projektów inwestycyjnych na zmiany cen energii , paliw; ● niska rentowność przedsiębiorstw energetycznych; ● brak stabilnego prawa (np. nie zatwierdzone zasady i wielkości przydziału CO2 na lata 2013-2020; ● brak Miejscowych Planów Zagospodarowania Przestrzennego; ● brak ustawy o korytarzach przesyłowych; ● uwarunkowania społeczne (niechęć do zmian i obawa o cenę ciepła w przyszłości, duża wrażliwość odbiorców na ceny energii mające związek z systemem energetycznym, likwidacja miejsc pracy, niska świadomość problemów).
Marian Augustyn mówił o gospodarce skojarzonej jako szansie dla gospodarki, klimatu i środowiska
[NEW_PAGE]Z kolei dr Joanna Kulczycka z Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN przedstawiła założenia Narodowego Programu Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej (NPRGN) przyjęte 16.08.2011 r. przez Radę Ministrów. Założenia te obejmują konieczność przestawienia gospodarki na gospodarkę niskoemisyjną, w celu ograniczenia efektów związanych ze zmianą klimatu oraz stworzenia optymalnego modelu nowoczesnej gospodarki materiałooszczędnej i energooszczędnej, która zorientowana jest na innowacyjność i zdolna do konkurencji na światowym rynku w horyzoncie czasowym do 2050 r. Przyjęcie programu przez Radę Ministrów powinno nastąpić w 2013 r. Skutkiem wdrożenia programu będzie redukcja gazów cieplarnianych.
Szczegółowe cele założeń programu obejmują między innymi: ● rozwój niskoemisyjnych źródeł energii; ● poprawę efektywności energetycznej; ● poprawę efektywności gospodarowania surowcami i materiałami; ● rozwój i wykorzystanie technologii niskoemisyjnych; ● zapobieganie powstawania i poprawa efektywności gospodarowania odpadami; ● promocja nowych trendów konsumpcji. Planowane (na podstawie dokumentu roboczego) wdrożenia w energetyce obejmują między innymi: ● stosowanie obowiązkowych świadectw charakterystyki energetycznej dla budynków i mieszkań; ● oznaczenie energochłonności urządzeń; ● utrzymanie mechanizmów wsparcia dla producentów energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych; ● utrzymanie obowiązku stopniowego zwiększenia biokomponentów w paliwach transportowych; ● wdrożenie „Kierunków budowy biogazowni rolniczych w Polsce do 2020 r.”, przy założeniu powstania do 2020 r. średnio jednej biogazowni w gminie; ● stworzenie warunków do budowy farm wiatrowych na morzu.
Dr Joanna Kulczycka informowała o założeniach Narodowego Programu Gospodarki Niskoemisyjnej
Paweł Jastrzębski, prezes Malopolskiej Agencji Energii i Środowiska sp. z. o.o. oraz Jakub Szymański, dyrektor Departamentu Polityki Regionalnej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego mówili o problemach, celach oraz proponowanych działaniach Regionalnego Planu Energetycznego dla Województwa Małopolskiego na lata 2012-2032. Mocne strony i możliwości regionu to między innymi: ● potencjał intelektualny – innowacje w sektorze energetyki i OZE; ● MSP w Małopolsce; ● zasoby biomasy i potencjał hydroenergetyczny; ● rozwój energetyki rozporoszonej; ● duży potencjał regionu (Raciechowice, Wierzchoslawice, Niepołomice). Wśród słabych stron i zagrożeń prelegenci podali: ● przeważająca produkcja energii z węgla kamiennego; ● rosnące zużycie przy nieefektownym wykorzystaniu; ● niska świadomość energetyczna; ● niespójny system uregulowań prawnych; ● znikome możliwości kreowania polityki energetycznej przez samorządy; ● ograniczone możliwości finansowania (zadłużenie samorządów). Generalnym problemem regionu jest system energetyczny nie spełniający wymogów europejskich, zaś generalnym celem jest osiągnięcie standardów europejskich w systemie energetycznym do 2032 r. Dlatego w metodologii wyodrębniono grupy zagadnień: technicznych, środowiskowych, edukacyjnych, finansowych i prawnych oraz dyskutowano nad ich rozwiązaniem.
Paweł Jastrzębski (po lewej) oraz Jakub Szymański mówili o założeniach Regionalnego Planu Energetycznego dla Województwa Małopolskiego na lata 2012-2032
Joanna Klepacz-Baniak
Fot. J.Klepacz-Baniak
