Ten podstawowy produkt jest w Rosji wytwarzany od lat w stabilnych ilościach. Struktura produkcji, spożycia, handlu także nie ulega większym wahaniom. Warto jednak pamiętać, że Rosjanie zbierają około 3 razy więcej ziemniaków niż my (ok. 9 mln t), a mniej więcej połowę tego, co cała Unia Europejska (ok. 60 mln t).
Szacunki tegorocznych zbiorów ziemniaków w Rosji (za: Картофельный Союз, 2017) wskazują na lekki spadek produkcji – tej jesieni ma ich być 29,85 mln ton, podczas gdy w roku ubiegłym było to 31,97 mln ton, a dwa lata temu 31,72 mln ton. Głównymi producentami ziemniaków są gospodarstwa indywidualne (pomocnicze, działki przyzagrodowe) – w ostatnich trzech latach dostarczają one ponad 77% tego warzywa (wcześniej – nawet ponad 80%). Firmy (gospodarstwa farmerskie) i spółdzielnie mają około 22% udział w rynku.
Rosyjskie pola w niemal połowie (49,8%) są obsadzane sadzeniakami importowanych odmian. Własne odmiany stanowią 19,7%, ponad 30% to materiał nieznany, spoza doboru. W tym roku sprowadzone sadzeniaki (20,3 tys. ton) kosztowały Rosjan 686,8 mln rubli. Najwięcej materiału sprowadzono z Holandii (5829 t), Białorusi (5263 t) i Niemiec (4947 t).
Od lat 90-tych ubiegłego wieku stale spada powierzchnia tej uprawy. W 1990 roku ziemniakami obsadzono 3,124 mln hektarów, w 2015 r. już tylko 2,129 mln ha, w 2016 r. – 2,052 mln ha, w bieżącym roku – 1,892 mln ha. Tutaj dane federalnego związku producenckiego mocno rozjeżdżają się z wynikiem powszechnego spisu rolnego z 2016 r., według którego (dane wstępne) w tymże 2016 roku powierzchnia upraw ziemniaków wynosiła zaledwie 1,429 mln hektarów. To ponad 0,5 mln hektarów różnicy… jeszcze większe są różnice w danych dotyczących własności – związkowcy podają, że prywatne gospodarstwa farmerskie uprawiały w 2016 r. ziemniaki na 1,709 mln hektarów, ze spisu wynika, że tylko na 623,5 tys. hektarów. Ponad milion hektarów różnicy… Jeśli się uwzględni dane ze spisu, trzeba by zrewidować nie tylko strukturę obszarową upraw, ale także udziały poszczególnych kategorii gospodarstw w zbiorach.
W bieżącym roku Rosja zaimportowała ziemniaków – 472 tys. ton. W 2016 r. było to 270 tys. t, zaś w 2015 r. – najwyższa w ciągu trzech lat ilość – 538 tys. ton. Głównym dostawcą jest Egipt, który w bieżącym roku przysłał 321 tys. ton, (2016 r. – 133 tys. t; 2015 r. – 275 tys. t). Ciekawie przedstawia się w gronie państw eksportujących ziemniaki do Rosji Białoruś. Zestawienie związku producentów podaje, że w ciągu czterech ostatnich lat z bratniej Białorusi (formalnie części państwa związkowego) zaimportowała Rosja 100 tys. ton tego warzywa. To dziesięć razy mniej, niż sprowadziła w tym czasie z Egiptu. Może tak to i jest – oficjalnie, bowiem sam minister rolnictwa Federacji Rosyjskiej A. Tkaczew utyskiwał niedawno, że tylko w tym roku przemyt ziemniaków z Białorusi wyniósł 120 tys. ton (w całym 2016 r. – 40 tys. ton).
Rosja jest także eksporterem ziemniaków. W 2015 r. wysłała za granice 162 tys. ton, w rok później 215 tys. t, w pierwszej połowie bieżącego54 tys. t. Głównym odbiorcą jest Ukraina, która w trzyleciu zaimportowała 272 tys. ton ziemniaków. Średnia cena eksportowa stołowego ziemniaka za ostatnie 4 lata wynosi 0,11 $/kg, podczas gdy w imporcie kosztował on w tym okresie średnio 0,79 $/kg. W eksporcie rosyjskich sadzeniaków pierwsze miejsce ma rynek Azerbejdżanu – w tym roku trafiło ich tam 5574 tony.
I na koniec zawsze miły sercu „polski akcent”: jesteśmy największym dostawcą frytek na rosyjski rynek –w latach 2014-17 sprzedaliśmy ich tam łącznie 156 759 ton (prawie połowa rosyjskiego importu) , zaś wszelkich produktów z ziemniaków – prawie 168,5 tys. ton.
za: dane Związku Ziemniaczanego
pg
