Sadownictwo

Grusza odmiany ‘Nojabrskaja’ znana jest w Europie Zachodniej również pod nazwami Oksana® i Xenia®, a rzadziej także jako ‘Novembra’. Ta mołdawska odmiana została wpisana do Rejestru odmian na Ukrainie w 2000 r. Bardzo szybko trafiła również do Belgii i Holandii, gdzie zyskała rzesze zwolenników. W naszym kraju pierwsze jej nasadzenia pojawiły się przed kilkoma laty. Wciąż jednak traktowana jest u nas jako odmiana nowa i wielu sadowników zastanawia się nad jej uprawą.

Wzrost zainteresowania uprawą leszczyny, jaki obserwujemy w naszym kraju w ostatnim okresie, ma przypuszczalnie swoje źródła w fakcie przyznania przez Komisję Rolnictwa UE specjalnych dopłat dla osób uprawiających tę roślinę na powierzchni co najmniej 1 ha. Wielu sadowników poszukuje w związku z tym informacji na temat zakładania plantacji leszczyny, wymagań tej rośliny oraz najlepszych jej odmian.

Jednym z powodów niezadowalającej jakości handlowej owoców jest nadmierne wydłużanie okresu ich przechowywania. W praktyce sadowniczej zbyt często zapomina się, że owoce poszczególnych gatunków i odmian, nawet te zebrane w optymalnym stadium dojrzałości i przechowywane w optymalnych warunkach, mają ściśle określoną zdolność przechowalniczą, czyli zespół cech uwarunkowanych genetycznie, określających ich trwałość. Często ze zdolnością przechowalniczą mylone są jednak pojęcia wartości i trwałości przechowalniczej.

Cięcie gruszy tylko z pozoru jest trudniejsze od cięcia jabłoni. U obu tych gatunków w wielu przypadkach obowiązują bowiem takie same zasady. Występują wprawdzie pewne różnice, ale są one ściśle związane z formą korony.

Opłacalność uprawy jabłoni w dużym stopniu zależy od jakości zewnętrznej (fot. 1) i wewnętrznej owoców oraz regularności plonowania drzew. Niestety, w intensywnych sadach jabłoniowych, gdzie dość szybko uzyskuje się plon, istnieje problem ich przemiennego owocowania. Warunkiem corocznego plonowania jabłoni jest utrzymanie określonej liczby kwiatów na drzewie oraz dobre zawiązanie pąków kwiatowych na przyszły rok.

Zagrożenie parchem jabłoni i rosnąca odporność sprawcy choroby, grzyba Venturia inaequalis, na stosowane w sadach fungicydy stają się dużym utrudnieniem w produkcji jabłek. Wprowadzane na rynek odmiany odporne na parcha są nadzieją nie tylko dla producentów owoców ekologicznych, lecz także – coraz częściej – dla produkujących w sposób integrowany. Projekt dotyczący oceny kilkunastu odmian z genem odporności na V. inaequalis był prowadzony w Stacji Badawczej w Laimburgu (Południowy Tyrol), a owoce wszystkich tych odmian można było zobaczyć, a także degustować podczas targów Interpoma w Bolzano (20−22.11.2014 r.).

Aby uprawa czereśni była opłacalna, muszą być spełnione określone warunki dotyczące odżywiania, ochrony i cięcia drzew oraz zawiązywania owoców i przerzedzania zawiązków. Zabiegi w obrębie tych działań muszą być staranne i spójne. O tym, na co zwrócić szczególną uwagę, mówił 17 lutego w Sandomierzu Rene Albers, doradca sadowniczy FruitConsult z Holandii, podczas spotkania zorganizowanego przez firmy Agro-Handel z Sandomierza, Tradecorp i Syngenta.

W hodowli nowych odmian przyświeca cel uzyskania takich, które będą lepsze od już istniejących, m.in. pod kątem odporności na choroby czy tolerancji na niekorzystne warunki atmosferyczne, a jednocześnie będą atrakcyjne dla konsumentów ze względu na smak i wygląd. Niestety, prace nad uzyskaniem „takich odmian” bywają żmudne. Obecnie do Polski coraz częściej sprowadza się wiele nowych, ciekawych odmian z Europy Zachodniej. Być może są one atrakcyjne i dobrze plonują w innych krajach, ale czy także w naszym kraju? Warto więc pamiętać również o tych wyhodowanych w polskich ośrodkach, o potwierdzonej przydatności do uprawy w naszych warunkach klimatyczno-glebowych.

Zbiór jabłek i gruszek można już zmechanizować – dotyczy to nie tylko owoców kierowanych na cele przetwórcze, ale i deserowych. Kilka lat temu na rynku pojawiły się maszyny umożliwiające wykonanie tego pracochłonnego zabiegu.