KAPUSTA BRUKSELKA DO MROŻENIA

    Jest to typowe warzywo jesienno-zimowe. pojawia się w sprzedaży już na początku jesieni i utrzymuje się na rynku jeszcze w pierwszych miesiącach zimowych. Mrożona brukselka dostępna jest w handlu przez cały rok — tak utrwalona doskonale zachowuje cechy smakowe i odżywcze. Produkcja kapusty brukselskiej w Polsce szacowana jest na około 30 000 ton, z czego przynajmniej 70% przeznacza się do mrożenia.






























    Wymagania
    Podobnie jak inne warzywa kapustne, gatunek ten ma dość duże wymagania glebowe. Najlepsze do uprawy kapusty brukselskiej są gleby średnie do ciężkich, o uregulowanych stosunkach wodnych. Na glebach lekkich udaje się, jeśli nawadnia się ją i nawozi wysokimi dawkami nawozów organicznych. Bardzo żyzne, o dużej zawartości próchnicy oraz torfowe są mniej odpowiednie — rośnie na nich zbyt bujnie i wylega, a szybko rosnące główki ulegają rozluźnieniu. Nie powinno się jej uprawiać na glebach kwaśnych i podmokłych. Optymalne dla niej pH to 6,5–7,0. Jeśli pH gleby jest niższe, wskazane jest wapnowanie. Powinno się je przeprowadzić jesienią w roku poprzedzającym uprawę, używając 1–2 t tlenku wapnia (CaO) na hektar. Ze względu na ryzyko porażenia kiłą kapusty, warzywa tego nie można uprawiać na tym samym polu częściej niż co 4 lata. Dobrym przedplonem dla kapusty brukselskiej są: owies, pszenica, pomidor, fasola i ogórek, przyczyniające się do ograniczenia liczby zarodników kiły kapusty w glebie. Brukselka jest bardzo późno zbierana z pola, dlatego nie należy planować po niej uprawy roślin wymagających jesiennego przygotowania gleby.



    Nawożenie
    Rośliny kapusty brukselskiej wytwarzają dużą masę (fot. 1), dlatego ich potrzeby pokarmowe są duże. Wskazane jest jesienne nawożenie organiczne (obornik, kompost, słoma lub nawozy zielone) i uprawa w pierwszym, ewentualnie drugim roku po nim. Wiosenne przyorywanie masy organicznej, szczególnie słabo rozłożonej, może przyczyniać się do nadmiernego przesuszenia gleby i utrudnionego podsiąkania wody (można wtedy używać tylko nawozów dobrze rozłożonych lub kompostu).







    FOT. 1. PLANTACJA KAPUSTY BRUKSELSKIEJ


    Oprócz organicznego niezbędne jest uzupełniające nawożenie mineralne. Optymalną jego wielkość można ustalić jedynie na podstawie analizy gleby. Unika się w ten sposób niedoboru składników i niedożywienia roślin, jak też nadmiaru nawozów i ich ewentualnych strat na skutek wymywania do głębszych warstw gleby. Optymalna zawartość azotu w glebie powinna wynosić: 100–120 mg/l, fosforu 60–90 mg/l, potasu 200–220 mg/l, a magnezu 70–80 mg/l gleby. Jeśli nie wykonano analizy gleby, zaleca się średnią dawkę nawozów mineralnych uwzględniającą wcześniejsze nawożenie organiczne oraz przedplon. Gleby średnio zasobne nawozi się wtedy 150–200 kg N/ha, 80–100 kg P2O5/ha, 200–250 kg K2O/ha. W pierwszym roku po nawożeniu obornikiem należy rozsiać niższą z podanych dawek, w kolejnych — dawkę wyższą. Nawożenie mineralne może być wykonane wiosną, w trakcie przygotowywania pola, jednakże w praktyce, nawożenie azotem jest dzielone na przedwegetacyjne i pogłówne — przed posadzeniem roślin wnosi się 80–100 kg N/ha, resztę w 3, 4 tygodnie od przyjęcia się roślin, to jest w końcu czerwca lub na początku lipca. Decydujący wpływ na plon ma wielkość masy uzyskanej przez rośliny do czasu wiązania główek. Nawożenie pogłówne azotem w okresie późniejszym, podczas intensywnego formowania główek, nie ma już znaczącego wpływu na wysokość plonu — zbyt późne może przyczynić się do tworzenia dużej liczby główek luźnych oraz sprzyjać ich wewnętrznemu brunatnieniu.



    Z rozsady
    Kapustę brukselską najczęściej uprawia się z rozsady, którą można przygotować na rozsadniku (w polu lub nieogrzewanym tunelu foliowym). Rozsadnik można zakładać na tym samym miejscu dopiero po 4, 5 latach. Gleba powinna być nawieziona kompostem i nawozem wieloskładnikowym, zawierającym także mikropierwiastki — molibden (Mo) i bor (B). Wysiewa się tylko nasiona o wysokiej zdolności kiełkowania, zaprawione, co chroni siewki przed pchełkami, śmietką kapuścianą i chorobami zgorzelowymi. Produkcja rozsady do obsadzenia jednego hektara wymaga około 80–100 m2 rozsadnika i 200–250 g nasion. O powodzeniu uprawy decyduje termin siewu na rozsadniku, dostosowany do wczesności odmiany i planowanego terminu zbioru. Optymalne terminy siewu dla brukselki uprawianej do mrożenia przypadają na kwiecień. Późniejsze — w maju — są nieodpowiednie dla większości odmian, niezależnie od ich wczesności, gdyż powodują znaczne obniżenie plonu. Dla uzyskania zbiorów od końca października do połowy listopada odmiany wczesne należy wysiewać w połowie kwietnia. Z siewu na rozsadniku w początku kwietnia uzyska się plon w drugiej połowie września lub na początku października. Przeniesienie siewu na koniec kwietnia jest możliwe tylko dla odmian bardzo wczesnych, których zbiór planuje się na połowę listopada. Odmiany średnio wczesne, planowane do zbioru w październiku, powinny być wysiewane na początku kwietnia, natomiast do zbioru w połowie listopada mogą być wysiewane w połowie kwietnia. Wysiew w końcu kwietnia lub na początku maja będzie się wiązał z obniżeniem plonu (nawet o 20–30%). Dla odmian średnio późnych i późnych zaleca się tylko najwcześniejszy termin siewu na rozsadniku (na początku kwietnia). Późniejszy wiąże się zawsze z obniżeniem plonów, proporcjonalnym do opóźnienia. Okres produkcji na rozsadniku rozsady „rwanej” trwa średnio 6–8 tygodni Przy wysiewie na początku kwietnia, ze względu na zmienną pogodę w tym okresie, wskazane jest przykrycie roślin włókniną polipropylenową lub folią perforowaną. Włókninę można pozostawić na roślinach do wytworzenia 2 liści, a nawet trochę dłużej, jeśli istnieje niebezpieczeństwo wystąpienia przygruntowych przymrozków. Folię utrzymuje się na roślinach do czasu pełnego rozwinięcia liścieni lub pierwszego liścia. Dłuższe pozostawienie folii może powodować pogorszenie jakości uzyskanej rozsady. Ostatnio coraz częściej produkuje się rozsady w paletach wielokomórkowych, co zapewnia uzyskanie dobrze rozwiniętych, zdrowych młodych roślin z dużą, nieuszkodzoną bryłą korzeniową (fot. 2), łatwo przyjmujących się i lepiej znoszących trudne warunki w polu. Używanie wielodoniczek paletowych umożliwia przesunięcie terminu siewu i skrócenie okresu produkcji rozsady o około 1, 2 tygodnie.







    FOT. 2. ROZSADA Z PALET WIELOKOMÓRKOWYCH LEPIEJ OD RWANEJ PRZYJMUJE SIĘ I ROŚNIE


    Dla tego sposobu produkcji, w zależności od wielkości doniczek w palecie, do wyprodukowania rozsady wystarcza około 4–6 tygodni. Najodpowiedniejsze do produkcji są palety o pojemności pojedynczej komórki około 50 cm3 (96 komórek w palecie), ale z powodzeniem używać można tych o mniejszych komórkach (25 cm3, czyli 160 otworów w tacy — fot. 3). Palety napełnia się nawiezionym substratem torfowym i dokarmia rośliny raz lub dwa razy w okresie wzrostu 0,5–0,7% roztworem nawozu wieloskładnikowego lub saletry wapniowej.







    FOT. 3. ROZSADA KAPUSTY BRUKSELSKIEJ W PALECIE O 160 KOMÓRKACH





    Dr Irena Babik jest pracownikiem Instytutu Warzywnictwa w Skierniewicach

    Related Posts

    None found

    Poprzedni artykułCHOROBY W SZKÓŁKACH POJEMNIKOWYCH
    Następny artykułSYSTEMY WSPOMAGANIA DECYZJI O OCHRONIE ROŚLIN

    ZOSTAW ODPOWIEDŹ

    Wpisz treść komentarza
    Wpisz swoje imię

    ZGODA NA PRZETWARZANIE DANYCH OSOBOWYCH *

    Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany, podajesz go wyłącznie do wiadomości redakcji. Nie udostępnimy go osobom trzecim. Nie wysyłamy spamu. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem*.