Jak przekazał specjalista, wytypowanie odmiany do uprawy jest pierwszym elementem zapewniającym potencjał do osiągnięcia końcowego sukcesu w produkcji. Nie jest jednak jego gwarantem, ponieważ na udaną produkcję składa się wiele innych czynników uprawowych, a także niezależny od człowieka przebieg warunków pogodowych.
Przy wyborze odmiany warto przeanalizować i wziąć pod uwagę następujące kwestie:
- wymagania odbiorcy;
- typ i wysokość obiektu produkcyjnego;
- sposób prowadzenia roślin;
- termin sadzenia;
- czy uprawa będzie standardowa, czy doświetlana (HPS/LED);
- potencjał gospodarstwa względem siły roboczej;
- wiedzę i doświadczenie ogrodnika.
Celem ogrodnika jest wyprodukowanie owoców, które będzie można sprzedać w najkorzystniejszej cenie. Rozważając wybór odmiany, należy więc wziąć pod uwagę wymagania odbiorców dotyczące takich cech owoców, jak: długość i średnica (ogórki długie, midi – fot. 2, mini, koktajlowe), masa, występowanie brodawek, jakość wewnętrzna, smak (zawartość cukrów wyrażona w skali Brix), trwałość pozbiorcza, sposób pakowania (plastikowe skrzynki, kartony, worki foliowe, opakowania jednostkowe).
Fot. 2. Ogórki w typie midi, najpopularniejszym na polskim rynku
Ważną rolę w wyborze właściwej odmiany odgrywa termin sadzenia. Ogórki źle reagują na niedobór światła, nie wszystkie odmiany nadają się więc do nasadzeń wczesnowiosennych i jesiennych (tabela).
Z terminem sadzenia wiąże się również rodzaj obiektu, jakim dysponuje gospodarstwo. Szklarnia, w której planowana jest produkcja z najwcześniejszych terminów, powinna charakteryzować się dużą transmisją światła zewnętrznego w okresie jego niedoborów i odpowiednią wysokością. Charakter wzrostu niektórych odmian, np. wielkość roślin, długość międzywęźli, wyklucza ich uprawę w obiektach niskich. Często uzyskanie wysokich plonów determinuje także techniczne wyposażenie szklarni, m.in. możliwość dokarmiania roślin dwutlenkiem węgla oraz utrzymania odpowiedniej temperatury podłoża (20–24°C).
Przy wyborze odmiany istotne znaczenie mają ponadto technologia uprawy i sposób prowadzenia roślin (fot. 3). Ogórki mogą być uprawiane na podwieszanych rynnach, na matach z wełny mineralnej ułożonych na podłożu obiektu uprawowego bądź w innych podłożach. Produkcja może być prowadzona z doświetlaniem asymilacyjnym, z zastosowaniem tradycyjnych lamp sodowych (HPS; fot. 4) lub międzyrzędowego oświetlenia LED. System prowadzenia roślin powinien być dopasowany do cech odmiany. Kreacje o silnym wigorze mogą być uprawiane zarówno metodą „na parasol”, jak i w systemie wysokiego drutu. Z kolei odmiany typowo generatywne nie sprawdzają się w tym drugim systemie. W systemach wysokiego drutu oraz z opuszczaniem uprawia się przede wszystkim odmiany wytwarzające 1 owoc w węźle. Z kolei mieszańce tworzące w węzłach po 1 lub po kilka owoców (w typie multifruit), można uprawiać w systemie wysokiego drutu lub „na parasol”.
Fot. 3. Rośliny prowadzone na jeden pęd z opuszczaniem
Fot. 4. Uprawa z doświetlaniem asymilacyjnym lampami sodowymi
Sposób prowadzenia roślin jest także pośrednio skorelowany z pozostałymi czynnikami produkcji, tj. technologią i terminem uprawy oraz rodzajem obiektu.
Niektóre odmiany wymagają większego nakładu pracy na pielęgnację roślin niż inne. Jest to związane m.in. z wigorem roślin i poziomem ich regeneracji. Wpływa na to również zagęszczenie, w jakim uprawiane są rośliny. Znajomość odmian i specyfiki ich produkcji, a także umiejętności, wiedza oraz doświadczenie ogrodnika są często niedocenianymi elementami, które mogą determinować wybór odmiany. – Wśród producentów panuje powszechny pogląd, że są odmiany łatwiejsze i trudniejsze w produkcji. Nie sposób się z tym nie zgodzić. Odmiany „łatwe”, sadzone latem, czasami przynoszą satysfakcję finansową, a uprawa w tym czasie jest bardzo prosta. Sztuką jest wyprodukować ogórki w okresie, kiedy innym się to nie udaje i ceny sprzedaży są znacznie wyższe. Wymaga to wiedzy i doświadczenia. Przy doborze odmiany zawsze warto skonsultować się ze specjalistą, który pozwoli optymalnie dobrać odmianę i ustrzec się błędu już na początku produkcji – podsumował W. Wasiak.
Anna Maciejuk
Fot. 1-4 A. Maciejuk
Artykuł został opublikowany w numerze 4/2017 „Hasła Ogrodniczego”
