Suchodrzew jadalny w odmianach

W poprzednim artykule autorzy opisali charakterystykę suchodrzewu jadalnego, znanego pod nazwą jagoda kamczacka. Ten nadal stosunkowo mało poznany producentom gatunek sadowniczy występuje w ciekawych odmianach - tak z punktu widzenia producenta, jak i odbiorcy owoców (red.).

W zależności od terminu dojrzewania
Odmiany uprawne pochodzące od Lonicera caerulea var. edulis i od L. caerulea var. kamtschatica różnią się dość wyraźnie siłą wzrostu i pokrojem krzewów, a także innymi cechami, np. kształtem i barwą liści oraz jakością jagód. Krzewy odmian wywodzących się od L. caerulea var. edulis rosną zdecydowanie silniej (osiągają wysokość do 2 m), są plenniejsze i mają błyszczące liście. Krzewy odmian pochodzących od L. caerulea L. var. kamtschatica rosną stosunkowo słabo (do 1,3 m), mają bardziej matowe, aksamitne liście, a ich plon jest niższy, jednak owoce mają zwykle lepszą jakość. W zależności od odmiany różna jest także pora ich dojrzewania (tab. 1).

W doborze odmian
Na krajowym rynku szkółkarskim wcześniej dostępne były głównie odmiany rosyjskie, uzyskane w Czelabińsku, takie jak: ‘Czelabinka’, ‘Czerniczka’, ‘Dlinnopłodna’, ‘Sinogłaska’ i ‘Wołoszebnica’. Miały one drobne i miękkie owoce. Obecnie w obrocie występuje coraz więcej odmian charakteryzujących się dużymi, jędrnymi owocami, które są bardziej przydatne do transportu i obrotu, a więc i do towarowej produkcji.

Należą do nich między innymi: ‘Jolanta’ i ‘Wojtek’, które zostały wyselekcjonowane w Polsce przez Zofię i Hieronima Łukaszewskich z Osielska k. Bydgoszczy. Odmiany te, wraz z siedmioma innymi, były badane również w Instytucie Ogrodnictwa w Skierniewicach (tab. 2).
W sprzedaży spotyka się też materiał szkółkarski wielu innych odmian, jak np.: ‘Iga’, ‘Karina’, ‘Rebeka’, ‘Ruben’, ‘Tola’, ‘Zojka’. O ich wartości mało jeszcze wiemy. Są dopiero w początkowym etapie badań. W literaturze można znaleźć opisy kilku odmian kanadyjskich, spośród których na uwagę zasługują: ‘Ingo Gem’, ‘Tundra’, ‘Berry Smart Blue’, ‘Aurora’. Odmiany najnowsze są zwykle licencjonowane.

Wybrane odmiany jagody kamczackiej w kolejności pory dojrzewania owoców
Czelabinka’ – odmiana rosyjska otrzymana w Czelabińsku na Uralu. Charakteryzuje się bardzo wczesną porą dojrzewania owoców. W Sadzie Doświadczalnym (SD) w Dąbrowicach koło Skierniewic owoce dojrzewają już w połowie maja. Krzewy ‘Czelabinki’ są bardzo wytrzymałe na niską temperaturę i suszę. Mają niewielkie rozmiary. Owoce drobne (średnia masa 0,7 g), ale smaczne, o dużej wartości dietetycznej, przydatne na soki, dżemy i inne przetwory. Odmiana amatorska. Plon z krzewu w pełni owocowania – 2–2,5 kg.

Dlinnopłodna’ – odmiana rosyjska o bardzo wczesnej porze dojrzewania. Niezwykle wytrzymała na mróz i na suszę. W doświadczeniach skierniewickich dojrzewała co roku najwcześniej, tj. w trzeciej dekadzie maja. Krzewy rosną średnio silnie, charakteryzują się cienkimi pędami. Owoce o masie około 1 g mają charakterystyczny gruszkowaty kształt i dużą wartość dietetyczną. Skórka jest granatowa, dość delikatna, pokryta intensywnym szarym nalotem woskowym. Smak słodki, bez goryczki. Odmiana głównie amatorska. Plon z jednego krzewu w pełni owocowania – 2,5 kg.

Sinogłaska’ – odmiana rosyjska z Czelabińska. Owoce dojrzewają średnio późno, w warunkach Skierniewic – około połowy czerwca. Krzewy są średnio silnego wzrostu, bardzo wytrzymałe na mróz i suszę. Owoce dość duże, o cylindrycznym kształcie i bardzo dobrym smaku. Nadają się do bezpośredniego spożycia, do zamrażania i na różne przetwory. Skórka granatowa, pokryta bardzo obfitym jasnym nalotem woskowym.

Wołoszebnica’ – odmiana rosyjska z Czelabińska. Owoce dojrzewają średnio późno, w Skierniewicach – w pierwszej dekadzie czerwca. Krzewy rosną umiarkowanie silnie, charakteryzują się dużą wytrzymałością na mróz i na suszę. Owocują bardzo obficie. Owoce mają owalny kształt i są bardzo smaczne, choć z lekką goryczką. Skórka granatowa, o pofałdowanej powierzchni, pokryta jasnym nalotem. Owoce nadają się do bezpośredniego spożycia, zamrażania i na różne przetwory.

Wojtek’ – bardzo wartościowa odmiana polskiej hodowli, wyselekcjonowana przez państwa Łukaszewskich w Osielsku. W doświadczeniach w Instytucie Ogrodnictwa w Skierniewicach krzewy rosną silnie i zdrowo. Osiągają wysokość ponad 1,5 m i średnicę ok. 1,8–2 m. Są bardzo plenne. W pełni owocowania zbiera się około 5 kg owoców z krzewu (plony są dwukrotnie większe niż z odmian rosyjskich, wywodzących się wprost od suchodrzewu kamczackiego, takich jak ‘Czelabinka’, ‘Dlinnopłodna’ czy ‘Sinogłaska’). Owoce są dorodne (średnia masa około 1,5 g), znacznie większe i jędrniejsze niż te u odmian rosyjskich. Dojrzewają w pierwszej dekadzie czerwca. Z uwagi na atrakcyjną wielkość i twardość owoców oraz wysoką plenność krzewów ‘Wojtek’ nadaje się nie tylko do uprawy amatorskiej, ale również na plantacje towarowe.

‘Jolanta’ – odmiana polskiej hodowli, otrzymana przez państwo Łukaszewskich. Krzewy w doświadczeniach skierniewickich rosną zdrowo, jeszcze silniej niż te odmiany ‘Wojtek’. Osiągają większe rozmiary i mają nieco miotlasty pokrój (bardziej rozłożysty niż krzewy odmiany ‘Wojtek’). Owoce duże (średnia masa 1,4 g), zbliżone rozmiarami, kształtem, jędrnością i smakiem do tych u odmiany ‘Wojtek’. ‘Jolanta’ nadaje się nie tylko do uprawy amatorskiej, ale może być również sadzona na plantacjach towarowych w towarzystwie odmiany ‘Wojtek’, dla której jest doskonałym zapylaczem.

[NEW_PAGE]‘Atut’ – odmiana polskiej hodowli. Krzewy w doświadczeniach skierniewickich rosną zdrowo, umiarkowanie silnie dorastają do wysokości 1,5 m. Owoce są duże (średnia masa wynosi 1,2–1,3 g), beczułkowatego kształtu, długie, ale o mniejszej średnicy niż te u odmiany ‘Wojtek’. Ich jędrność jest porównywalna z owocami odmian ‘Wojtek’ i ‘Jolanta’, ale są słodsze. ‘Atut’ jest odmianą jeszcze krótko przez nas badaną, ale wydaje się, że będzie ona przydatna nie tylko do uprawy amatorskiej, ale również do produkcji towarowej, choć zapowiada się jako odmiana mniej plenna niż ‘Wojtek’.

‘Duet’ – odmiana polskiej hodowli. Krzewy mają wzniesiony pokrój, rosną zdrowo, dorastają do wysokości 1,4–1,5m. Owoce są duże, walcowate lub beczułkowate (średnia masa wynosi 1,2–1,3 g). Skórka jest niebieska, pokryta jasnym woskowym nalotem. Smak dobry, słodki. Jędrność owoców podobna do tych u odmiany ‘Wojtek’. ‘Duet’ jest odmianą badaną w skierniewickich doświadczeniach jeszcze krótko. Dotychczasowe obserwacje pozwalają przypuszczać, że będzie ona przydatna nie tylko do uprawy amatorskiej, ale również do produkcji towarowej. Jej wartość może jednak obniżać bardzo nierównomierne dojrzewanie owoców. Pierwsze dojrzałe jagody pojawiają się już w połowie maja, a dojrzewanie ostatnich przypada cały miesiąc później.

‘Rapsodia’ (wcześniej znana jako Klon Kamczacki) – nowa odmiana selekcji IO. W doświadczeniach wyróżnia się największymi, bardzo atrakcyjnymi i smacznymi owocami. Średnia masa jagody wynosi 1,6–1,7 g. Smak owoców jest wyśmienity, choć ich jędrność jest mniejsza niż np. owoców odmiany ‘Wojtek’. Krzewy są zdrowe, mają odmienny pokrój od krzewów innych odmian. Osiągają wysokość około 1 m, ale są bardzo rozłożyste (ich średnica przekracza 1,5 m). Owoce o dużej wartości, zarówno deserowej, jak i przetwórczej. Odmiana nie jest jeszcze dostępna na rynku szkółkarskim.

‘Rebeka’ – nowa, bardzo atrakcyjna odmiana charakteryzująca się w skierniewickich doświadczeniach najpóźniejszą porą dojrzewania, przypadającą w drugiej połowie czerwca. Owoce kwaskowe, bardzo mocno trzymają się pędów. Zbyt krótki okres badań nie upoważnia nas jeszcze do wypowiadania się o wartości sadowniczej tej odmiany.

Dr hab. Elżbieta Rozpara, prof. IO, prof. dr hab. Danuta M. Goszczyńska, mgr Tomasz Golis
Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach
Fot. D. Łabanowska-Bury

Artykuł pochodzi z numeru 2/2015 miesięcznika „Truskawka, malina, jagody”

Related Posts

None found

Poprzedni artykułWaloryzacja emerytur i rent rolniczych
Następny artykułSzkolenia z zakresu integrowanej ochrony roślin

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Wpisz treść komentarza
Wpisz swoje imię

ZGODA NA PRZETWARZANIE DANYCH OSOBOWYCH *

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany, podajesz go wyłącznie do wiadomości redakcji. Nie udostępnimy go osobom trzecim. Nie wysyłamy spamu. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem*.