Przebieg warunków atmosferycznych w tym sezonie sprzyja pojawieniu się w naszych sadach, szczególnie na odmianie 'Golden Delicious', objawów nekrotycznej plamistości liści. Załamanie pogody w okolicy 11 lipca, gwałtowny spadek temperatury i obfite opady deszczu doprowadziły do tego, iż pod koniec lipca możemy obserwować w niektórych lokalizacjach duże nasilenie tej choroby, włącznie z postępującą defoliacją.
Występowanie tej choroby lub zbliżonych do niej objawów chorobowych (nekrotyczne plamy na liściach), jak wszyscy wiemy, nie jest jednoznacznie zdefiniowane. W publikacjach dotyczących tej choroby pojawiają się informacje o wpływie warunków atmosferycznych na jej występowanie. Mianowicie jej pojawieniu się sprzyja wystąpienie gwałtownego ochłodzenia i gwałtownych opadów zimnego deszczu po okresie gorącej i suchej pogody. Z takimi warunkami mamy głównie do czynienia latem w lipcu i sierpniu.
Jako podłoże występowania tej choroby podaje się także zaburzenia powodowane niedoborem magnezu, a niektóre publikacje podają także, że powodem mogą być niedobory manganu i ewentualnie cynku. W naszych warunkach klimatycznych można zaryzykować stwierdzenie, że podłoże tej fizjologicznej choroby jest złożone. Głównym czynnikiem jest zwykle załamanie pogody, silne ochłodzenie i gwałtowne opady deszczu.
W literaturze można spotkać także informacje o zalaniu systemu korzeniowego, jako przyczynie zjawiska nekrotycznej plamistości liści. Takie warunki powodują w roślinach zjawisko stresu i związane z nim zaburzenia hormonalne w roślinach – pojawienie się etylenu bądź kwasu abscyzynowego (hormonów starzenia się roślin). Na stres i jego efekty mogą nakładać się zjawiska niedoborów magnezu i cynku (obfite opady deszczu – wymywanie magnezu, pojawienie się dużych ilości dostępnego dla roślin manganu – konkurenta jonów dwuwartościowych, a szczególnie magnezu oraz wspomniane niedobory cynku, którym nawozimy rośliny sadownicze dolistnie tylko jesienią i wczesną wiosną).
Z obserwacji wynika, że stosowanie dolistne nawozów magnezowych w mieszaninie z niewielkimi dawkami cynku (do 20 – 30 g cynku na hektar jednorazowo) ogranicza występowanie nekrotycznej plamistości. W sadach, gdzie prowadzono obserwacje, wyeliminowano (lub ograniczono do minimum) także stosowanie manganu, podstawą do takiej decyzji było przeświadczenie o dużej zawartości manganu w glebach oraz obserwacje warunków pogodowych, w tym przede wszystkim obfitych opadów deszczu. Niebagatelna wydaje się także rola cynku, jako pierwiastka odpowiedzialnego za syntezę prekursora auksyn. W przypadku tej choroby sprawdza się stara maksyma, „łatwiej/lepiej jest zapobiegać niż leczyć”. Stąd zalecenie niejako zapobiegawczego stosowania mieszaniny siarczanu magnezu z cynkiem, szczególnie na Goldenie, w okresie lata.
Tekst i zdjęcie: Marcin Oleszczak, Intermag
