Ile na ekologię?

Jednym z warunków przyznania płatności ekologicznej jest wytworzenie plonu i przeznaczenie co najmniej 30% wielkości zbioru w ramach danego pakietu do sprzedaży, przetwórstwa lub przekazanie do innych gospodarstw.
„Rolnictwo ekologiczne” jest jednym z działań Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020. Jego realizacja ma przyczynić się do zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich i zachowania na nich cennej różnorodności biologicznej. Szczegółowe wytyczne działania „Rolnictwo ekologiczne” zawarte są w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 13 marca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach tego działania (Dz. U. z 2015 r. poz. 370 z póź. zm.).

Zasadniczym celem działania „Rolnictwo ekologiczne” jest zachęcenie rolników do ochrony środowiska i przyrody w swoim gospodarstwie rolnym przez stosowanie niechemicznych metod gospodarowania przy produkcji żywności. Działanie „Rolnictwo ekologiczne” ma za zadanie wspierać gospodarstwa, które zdecydują się rozpocząć produkcję metodami ekologicznymi oraz gospodarstwa, które nadal chcą prowadzić taki typ produkcji. Sprzyja ona zachowaniu walorów przyrodniczych obszarów rolniczych, trwałych użytków zielonych i elementów krajobrazu nieużytkowanych rolniczo stanowiących ostoje przyrody.

Pakiety i warianty działania „Rolnictwo ekologiczne”
Wszystkie Pakiety działania „Rolnictwo ekologiczne” mogą być realizowane na terenie całego kraju. Działanie obejmuje następujące pakiety i warianty:
Pakiet 1. Uprawy rolnicze w okresie konwersji;
Pakiet 2. Uprawy warzywne w okresie konwersji;
Pakiet 3. Uprawy zielarskie w okresie konwersji;
Pakiet 4. Uprawy sadownicze w okresie konwersji:
Wariant 4.1.1. Podstawowe uprawy sadownicze w okresie konwersji;
Wariant 4.1.2. Uprawy jagodowe w okresie konwersji;
Wariant 4.2. Ekstensywne uprawy sadownicze w okresie konwersji.
Pakiet 5. Uprawy paszowe na gruntach ornych w okresie konwersji;
Pakiet 6. Trwałe użytki zielone w okresie konwersji;
Pakiet 7. Uprawy rolnicze po okresie konwersji;
Pakiet 8. Uprawy warzywne po okresie konwersji;
Pakiet 9. Uprawy zielarskie po okresie konwersji;
Pakiet 10. Uprawy sadownicze po okresie konwersji:
Wariant 10.1.1. Podstawowe uprawy sadownicze po okresie konwersji;
Wariant 10.1.2. Uprawy jagodowe po okresie konwersji;
Wariant. 10.2. Ekstensywne uprawy sadownicze po okresie konwersji.
Pakiet 11. Uprawy paszowe na gruntach ornych po okresie konwersji;
Pakiet 12. Trwałe użytki zielone po okresie konwersji.
Kategorie zobowiązań
Wyróżniono 3 kategorie zobowiązania ekologicznego, grupując pakiety/warianty (w okresie konwersji i po okresie konwersji) pod względem rodzaju wykorzystywanych UR:
I kategoria – obejmuje zobowiązanie realizowane na gruntach ornych, obejmujące wymogi pakietów 1, 2, 3 lub wariantu 4.1.2., a także pakietów 5, 7, 8 i 9, wariantu 10.1.2. lub pakietu 11. (tzn. upraw rolniczych, upraw warzywnych, upraw zielarskich lub upraw jagodowych (malina, truskawka, poziomka) lub upraw paszowych.
II kategoria – obejmuje zobowiązanie realizowane w ramach upraw trwałych, obejmujące wymogi: wariantów 4.1.1.,10.1.1. oraz 10.2. (tzn. podstawowych upraw sadowniczych lub ekstensywnych upraw sadowniczych).
III kategoria – obejmuje zobowiązanie realizowane na TUZ-ie, obejmujące wymogi pakietu 6 lub 12 (tzn. trwałych użytków zielonych).
Warunki przyznania płatności
Płatność ekologiczna (tabela) może być przyznana rolnikowi, który:
– prowadzi działalność rolniczą zgodnie z przepisami o rolnictwie ekologicznym, wymogami rozporządzenia nr 834/2007;
– posiada minimum 1 ha UR. W przypadku, gdy rolnik nie spełnia warunku posiadania 1 ha, warunek ten może spełnić z innym rolnikiem (co najmniej jednym), który także ubiega się o przyznanie płatności ekologicznej;
– posiada numer identyfikacyjny, który został mu nadany w trybie przepisów o krajowym systemie producentów, ewidencji gospodarstw oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności;
– wytwarza produkty rolnictwa ekologicznego w przypadku pakietów: uprawy rolnicze, uprawy warzywne, uprawy zielarskie i uprawy sadownicze;
– posiada minimalną obsadę zwierząt w przypadku realizacji pakietów uprawy paszowe na gruntach ornych oraz trwałe użytki zielone;
– utrzymuje minimalną obsadę drzew owocowych dwa lata po zakończeniu realizacji zobowiązania;
– realizuje 5-letnie zobowiązanie ekologiczne na gruntach zadeklarowanych we wniosku o przyznanie pierwszej płatności ekologicznej.
 
Wysokość stawek płatności ekologicznej – tabela
 
 
Powiązanie płatności ekologicznej z produkcją
Jednym z warunków przyznania płatności ekologicznej jest wytworzenie plonu i przeznaczenie co najmniej 30% wielkości zbioru w ramach danego pakietu do sprzedaży, przetwórstwa lub przekazanie do innych gospodarstw (Pakiety 1., 2., 3., 4., 7., 8., 9. oraz 10.). Co roku Jednostki Certyfikujące podają do ARiMR wykaz rolników, którzy spełniają wymagania systemu rolnictwa ekologicznego wraz z wykazem uprawianych gatunków roślin oraz szacowane zbiory.

Zbiór płodów rolnych oraz sprzedaż producent odnotowuje w odpowiedniej dokumentacji, tj. rejestrach (rejestr ekologicznej produkcji roślinnej, rejestr zbiorów), z wyszczególnieniem, jaka wielkość zbioru przeznaczona będzie do sprzedaży (np. rolnik zebrał 50 dt cebuli, 10 dt marchwi, 20 dt ziemniaków i z tego w ramach pakietu przeznacza 65 dt do sprzedaży, m.in. na targowisku). Przy handlu detalicznym rolnik nie będzie miał faktur sprzedaży, ale powinien to odnotować w odpowiednim rejestrze. Wśród rolników panuje pogląd, że muszą do ARiMR dostarczyć faktury sprzedaży, żeby otrzymać płatność ekologiczną. Otóż jest to nieprawdą, gdyż agencja nie wymaga takiego dokumentu, ale jeśli wylosuje takiego rolnika do kontroli na miejscu, to musi on okazać się prowadzonymi rejestrami (rejestr zbiorów, rejestr odbiorców). Przykładowe wzory dokumentacji, którą należy prowadzić zamieszczone są na stronie: http://www.ijhar-s.gov.pl/index.php/wzory-rejestrow-dla-producentow.html.

W ramach pakietów 5 i 11 (Uprawy paszowe na GO) oraz TUZ, warunek ten nie jest wymagany, ponieważ produkcja pasz powiązana jest z produkcją zwierzęcą. Rolnik musi posiadać określone gatunki zwierząt utrzymywane ekologicznie w liczbie nie mniejszej niż 0,3 DJP/ha (1 DJP to 1 sztuka zwierzęcia o masie ok. 500 kg). Jeśli zwierzęta są utrzymywane konwencjonalnie to obsada 0,3 DJP/ha przeliczana jest na użytki rolne zadeklarowane w ramach pakietów: uprawy rolnicze, uprawy zielarskie, uprawy paszowe na GO i TUZ-y, deklarowane we wniosku o przyznanie płatności.
W przypadku niektórych gatunków roślin uprawianych w ramach pakietów 1 i 7 (Uprawy rolnicze) takich jak: esparceta siewna, komonica, koniczyna biała, koniczyna białoróżowa, koniczyna czerwona, koniczyna krwistoczerwona, koniczyna perska, lucerna chmielowa (nerkowata), lucerna mieszańcowa, lucerna siewna, rzodkiew oleista, trawy w siewie czystym, wyka kosmata i wyka siewna, płatność jest przyznawana, jeżeli materiał siewny pochodzący z tych upraw został poddany ocenie na podstawie przepisów o nasiennictwie. W związku z tym rolnik musi złożyć do kierownika biura powiatowego Agencji do 30 listopada br. kopię świadectwa oceny polowej materiału siewnego wydanego na podstawie przepisów o nasiennictwie lub zaświadczenie o wydaniu takiego świadectwa wydane przez właściwego ze względu na położenie plantacji nasiennej wojewódzkiego inspektora ochrony roślin i nasiennictwa.
Ze względu na specyfikę rolnictwa ekologicznego, szczególnie w przypadku braku azotu w glebie dopuszcza się jeden raz w ciągu 5-letniego zobowiązania na działce rolnej przyoranie na nawóz zielony roślin bobowatych drobnonasiennych, traw lub ich mieszanek uprawianych w plonie głównym w ramach pakietu 5 lub 11 (dot. upraw paszowych) bez konieczności posiadania zwierząt. Niektóre rośliny dostępne w ramach pakietów 1 i 7 (tj. bobowate grubonasienne i gorczyca biała) są również zalecane jako nawóz zielony. W danym roku powierzchnia obsiana roślinami na zielony nawóz nie może być większa niż 25% gruntów ornych.
Płatność ekologiczna do poszczególnych pakietów może być przyznana tylko do gatunków roślin znajdujących się na liście stanowiącej załącznik do rozporządzenia. Jeśli rolnik nie posiada zwierząt i uprawia np. topinambur, który dostarcza do sklepów ekologicznych, to płatności nie dostanie, ponieważ roślina ta jest tylko na liście upraw paszowych i płatność powiązana jest z produkcją zwierzęcą. Podobnie jest z innymi gatunkami roślin, np. skorzonerą.
W przypadku upraw sadowniczych płatność przyznawana jest tylko do plantacji drzew i krzewów owocujących, w związku z tym rolnik w okresie 5-letniego zobowiązania nie może wyrwać starych, nierentownych nasadzeń i założyć nowych. Natomiast po zakończeniu programu jeszcze przez 2 lata beneficjent ma obowiązek utrzymania obsady drzew owocowych (nie dotyczy to krzewów owocowych).
 
 
 Tekst i zdjęcie: mgr inż. Barbara Sazońska, 
Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie oddział w Radomiu
 
Artykuł pochodzi z numeru 7/2016 miesięcznika „Warzywa”

Related Posts

None found

Poprzedni artykułTrzech nowych członków sieci dziedzictwa kulinarnego
Następny artykułPolska wieś kupuje coraz więcej ciągników

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Wpisz treść komentarza
Wpisz swoje imię

ZGODA NA PRZETWARZANIE DANYCH OSOBOWYCH *

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany, podajesz go wyłącznie do wiadomości redakcji. Nie udostępnimy go osobom trzecim. Nie wysyłamy spamu. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem*.