Odmiany truskawki w uprawie
Decydując się na produkcję wysokiej jakości owoców deserowych, należy bardzo dobrze przygotować się do tego tak pod względem wyboru stanowiska pod plantację, jak i jakości materiału nasadzeniowego. Jak informowała A.K. Nilsen, od jakości sadzonek – ich zdrowotności i klasy – zależy powodzenie całej produkcji.
Na plantacjach zakładanych w polu na podwyższonych zagonach przykrytych czarną folią, z nawadnianiem, sadzi się zazwyczaj 45–53 tys. roślin/ha. W tunelach liczba sadzonek na 1 ha powierzchni jest 2 razy większa i może wynieść od 70–100 tys. roślin. Tak duże zagęszczenie można uzyskać tylko w przypadku uprawy stołowej. W systemie rynien uprawowych pojedynczych w jednej nawie tunelu rozmieszcza się zwykle 6 rzędów, a przyjmując, że na każdy 1 m.b. rzędu sadzi się 10 roślin – w takim tunelu można posadzić 7 tys. rzędów truskawek. W przypadku zastosowania technologii nieco bardziej zaawansowanej – rynien tzw. teleskopowych, czyli podwójnych, w nawie tuneli rozmieszcza się 8 rzędów stołów uprawowych, łącznie można w takim systemie uzyskać 9400 m.b. truskawek.
W swoim gospodarstwie, które prowadzi wraz z mężem, uprawia zarówno odmiany owocujące latem, jak i odmiany z grupy powtarzających owocowanie. Bardzo dobre efekty przynosi w Szwecji uprawa odmiany ‘Rumba’ o wczesnej porze dojrzewania, która coraz częściej zastępuje znaną i wysoko cenioną odmianę ‘Honeoye’. Owoce ‘Rumby’ są smaczne, jędrne, o jasnej barwie skorki, błyszczące, trwałe w obrocie. Rośliny początkowo były dość odporne na mączniaka prawdziwego, niestety obecnie są coraz częściej porażane przez patogen powodujący tę chorobę. Ponadto problemem jest podatność na werticiliozę, stąd polecana jest uprawa w substracie. Przy założeniu, że owoce odmian dnia długiego, czyli owocujących w tradycyjnym terminie, mają być zbierane wcześnie, najlepiej plantację zakładać na początku sierpnia, wykorzystując sadzonki zielone lub doniczkowane.
Po posadzeniu rośliny są przykrywane agrowłókniną, aby zapewnić roślinom jak najlepsze warunki do wzrostu przed nastaniem zimy. Gdy ‘Rumba’ jest sadzona na rynnach teleskopowych, możliwe jest ich opuszczenie do poziomu gruntu na okres zimy i dobre zabezpieczenie. Dopiero w kwietniu rynny są ponownie podnoszone. Jak podkreślała A.K. Nilsen, jesień i zima 2014 r. były łagodne, bez ekstremalnie niskiej temperatury, zatem można przypuszczać, że plon w 2015 r. będzie bardzo wysoki – 20–25 t/ha (zbiór owoców od początku do połowy maja). W przypadku używania do nasadzeń sadzonek frigo, plantacja jest zakładana w czerwcu, a owoce zbierane w sierpniu.
Drugą odmianą uprawianą w Szwecji, która ma szansę zastąpić odmianę ‘Elsanta’, jest ‘Sonata’. W przypadku tej odmiany wigor roślin jest duży, a plonowanie bardzo wysokie. Jak informowała A.K. Nilsen, ‘Sonata’ bardzo dobrze sprawdza się pod osłonami w systemie uprawy 60-dniowej, pod warunkiem wykorzystania do nasadzeń sadzonek wielokoronowych, oraz prowadząc odpowiednią agrotechnikę i ochronę można uzyskać plonowanie wyższe niż w przypadku odmiany ‘Elsanta’. Także jakość owoców jest wysoka, są jasnoczerwone, stożkowatego kształtu, błyszczące, aromatyczne i smaczne, trwałe w obrocie i mało podatne na mechaniczne uszkodzenia (pod warunkiem wysokiego dokarmiania wapniem w okresie wzrostu owoców).
Ochrona truskawki
Uprawa truskawek w polu wymaga dużo więcej uwagi pod względem ochrony przeciwko chorobom i szkodnikom. Rośliny, po opadach deszczu i w wyniku osiadania rosy, pozostają dłużej zwilżone, co stwarza dobre warunki do rozwoju patogenów grzybowych i bakterii. W tunelu, przy zachowaniu odpowiedniego cyklu wietrzenia uprawy i stosowaniu nawadniania drogą kroplową, można znacznie obniżyć presję chorób i dzięki temu zredukować liczbę zabiegów przeciwko szarej pleśni (tab. 1). Ponadto w uprawach pod osłonami z powodzeniem można prowadzić ochronę biologiczną – wprowadzać wrogów naturalnych szkodników w saszetkach, np. dobroczynka kalifornijskiego (Neoseiulus californicus) czy wielożernego (Amblyseius cucumeris). Możliwe jest także masowe odławianie szkodników na kolorowe tablice lepowe.
Z fertygacją
A.K. Nilsen uważa, że w uprawie truskawek nawadnianie jest obowiązkowe. W jej gospodarstwie są dwie stacje do nawadniania: jedna reguluje intensywność podawania wody z pożywką na plantację w polu, druga – na uprawy w substracie. – Początkowo próbowaliśmy całe sterowanie wykonywać ręcznie, ale obecnie uważamy, że manualna obsługa jest bardzo zła – można szybko popełnić błąd. Mamy trzy zbiorniki: na kwas azotowy, nawozy wielkoskładnikowe oraz na saletrę wapniową (Calcinit®) – nawozy wapniowe nie mogą być mieszane z siarką. Obecnie w każdym zagonie truskawek są poprowadzone dwie linie kroplujące, co pozwala na bezpieczną produkcję. Początkowo mieliśmy po jednej linii, ale nie uważam, aby to rozwiązanie było dobre, ze względu na złe rozprowadzanie wody i składników. Emitery są umieszczone na linii co 30 cm, ich wydatek to 0,6 l/godzinę. Zwykle nawadnianie jest włączane 6 razy na dobę. Nigdy nie nawadniamy dłużej niż 60 minut, ale to jest sprawa indywidualna i zależy w dużym stopniu od jakości gleby i jej struktury. W dni bez silnej operacji słonecznej wystarczy nawet nawadnianie 30-minutowe – przekazała A.K. Nilsen.
Na plantacjach A.K. Nilsen program nawożenia od startu do kwitnienia rożni się od programu stosowanego od kwitnienia do zbioru (tab. 2). Nawożenie na plantacji producentka rozpoczyna od podawania fosforanu potasu, aby rośliny wytworzyły dobry system korzeniowy, włączając także wieloskładnikowy nawóz NPK z mikroelementami (Kristalon Gena), Krista K (saletra potasowa) i Krista Soap (siarczan potasu), a w czasie dorastania owoców stosuje saletrę potasową oraz saletrę magnezową. Do regulacji pH stosowany jest kwas azotowy lub kwas fosforowy.
Truskawki uprawiane w systemie rynien teleskopowych firmy Haygrove
Dorota Łabanowska-Bury
Artykuł pochodzi z numeru 4/2015 miesięcznika „Truskawka, malina, jagody”
