Ustaw ścinacz szczypioru i kopaczkę

Podczas Dnia Otwartego w firmie Agrarada z Brzezimierza (dolnośląskie) można było przyjrzeć się różnym maszynom przydatnym w produkcji warzyw. Przekazywano także wiele informacji dotyczących właściwej ich eksploatacji. Omawiano m.in. właściwą regulację ścinacza szczypioru oraz kopaczki do cebuli.
Johan Kruijthoff z firmy Agrarada podkreślał, że w roku obfitującym w opady deszczu należy przede wszystkim zwrócić uwagę na takie zagrożenie jak zgnilizna szyjki cebuli – Botrytis aclada. Duże ilości opadów sprawiają, że choroba ta łatwo poraża rośliny, szczególnie te, których korzenie i dolna cześć główki przez dłuższy czas zanurzone były w wodzie. Zbyt krótkie ścięcie szczypioru i uszkodzenia cebuli przy wykopywaniu, to czynniki sprzyjające infekcji tego rodzaju chorobami – mówił Johan Kruijthoff.
 
Minimalizować uszkodzenia
Warto pamiętać, że ryzyko uszkodzenia cebuli jest mniejsze, jeżeli ziemia jest wilgotna. Jeżeli natomiast grunt jest zbyt mocno zbity i wyschnięty, tak że trudno umieścić lemiesz lub wałek kopiący w ziemi na odpowiedniej głębokości, prawdopodobieństwo uszkodzenia cebuli znacznie się zwiększa. Niebezpieczeństwo uszkodzenia cebul istnieje także na polach, gdzie gleba nie została odpowiednio wyrównana oraz tam, gdzie wystąpiło wtórne zachwaszczenie. Silne zachwaszczenie nie tylko utrudnia zbiór cebuli, ale także jej późniejsze dosuszanie w polu i przechowalni. 
Przed zbiorami cebuli należy zadbać o odpowiedni stan sprzętu do ścinania szczypioru i wykopywania cebuli. Szczególne znaczenie ma tutaj sprawność poszczególnych elementów roboczych. Następnie należy zwrócić uwagę na odpowiednie ustawienie zarówno ścinacza szczypioru jak i kopaczki. Duże znaczenie ma wysokość ścinania szczypioru oraz głębokość wykopywania cebul. Odpowiednia regulacja powinna zapewniać zachowanie wysokiej jakości produktu. Taki bowiem nawet przy niekorzystnej koniunkturze najszybciej i najłatwiej można sprzedać – mówił Johan Kruijthoff. W dalszej części artykułu na przykładzie maszyn firmy Holaras przedstawiono, jakich regulacji ścinacza szczypioru i kopaczki należy dokonać, aby sprawnie wykonane były poszczególne czynności.
 
Prawidłowe ustawienie ścinacza szczypioru i kopaczki Holaras
1. Ustawienie klap wyrzucających rozdrobniony szczypior na właściwej wysokości
Ścinanie szczypioru i równoczesne wykopywanie cebul wymaga sprawnego odprowadzenia odciętego szczypioru na boki. Klapy tzw. odkładacza pokosów muszą przesuwać się tuż nad gruntem, aby odcięte liście nie były odrzucane na sąsiedni rząd, a klapy nie powodowały spychania ziemi. Szybkość przejazdu musi być tak dostosowana, aby ogławiacz był w stanie zasysać do góry leżący na ziemi szczypior.
 
2. Ogławianie pędów cebuli tuż nad miejscem rozdziału liści
Wysokość roboczą ścinacza szczypioru, regulowaną za pomocą osi, należy tak ustawić, aby szczypior był ucinany na wysokości najniżej położonego miejsca podziału liści – ok. 10 cm. Jeżeli pozostawiane końcówki pędów będą dłuższe od pożądanych, oznacza to większe zużycie energii w procesie suszenia i stwarza dodatkowe problemy przy przeładowywaniu cebuli w przechowalni. Natomiast w przypadku zbyt krótkiego przycięcia szczypioru bakterie i pleśnie szybciej przedostaną się przez szyjkę cebuli do jej wnętrza. Uschnięty szczypior należy odcinać przy zwiększonej liczbie obrotów.
 
3. Poziomowanie ogławiacza
Noże tnące w ścinaczu szczypioru ustawione są w rzędzie na skos. Jeżeli maszyna ustawiona jest pod kątem (przód skierowany w dół lub do góry), wysokość klapy po lewej i prawej stronie ścinacza szczypioru nie jest taka sama, a ponadto po jednej jego stronie tarcze znajdują się w większej odległości od ciągnika niż po drugiej stronie. Dlatego przed pracą maszynę należy koniecznie wypoziomować przy użyciu śruby rzymskiej (cięgła górnego) przy ciągniku.
 
4. Czujnik regulacji wysokości pracy
Ścinacz szczypioru wyposażono w automatyczną regulację wysokości pracy: czujnik prowadzony jest po podłożu i za pomocą cylindra steruje wysokością zawieszenia klapy. W czasie wykopywania cebuli należy upewnić się, czy przesuwa się on dokładnie pomiędzy dwoma rzędami. Czujnik można ustawić za pomocą dwóch bolców, zamocowanych na ramie. Jego właściwe ustawienie należy sprawdzić na dwóch zewnętrznych rz?dach ro?linędach roślin, ponieważ w tym miejscu cebule z reguły rosną najgłębiej.
 
5. Łącznik górny regulowany w otworze szczelinowym
W czasie wykopywania cebuli bolec śruby rzymskiej musi być luźno umieszczony w otworze szczelinowym. Dzięki temu kopaczka może swobodnie toczyć się za traktorem, zgodnie z ukształtowaniem gruntu. Z przodu maszyna musi poruszać się na kołach jezdnych. Dlatego należy sprawdzić, czy tarcze tnące na wprowadzeniu są odpowiednio ostre i nie zostały ustawione zbyt nisko. W przeciwnym razie kopaczka będzie wspierała się na tarczach, szczególnie przy kopaniu w suchym gruncie.
 
6. Unikanie zbyt wielu uderzeń na wibrującej taśmie podajnika
Przy wykopywaniu warzywa należy unikać zbyt gwałtownego wibrowania cebul – wystarczy tyle, aby otrząsnąć z nich sypką ziemię. Lekka ziemia szybko przesypuje się przez taśmę. W przypadku dużej ilości wykopywanej razem z cebulami ziemi należy używać taśmy o większych oczkach. Dobrym rozwiązaniem jest np. rozstaw prętów wynoszący 50 mm na pierwszej taśmie, aby pozbyć się ziemi bez zbędnego potrząsania cebulami, i 40 mm na drugiej taśmie. 
  
7. Powolne otwieranie klapy
Opcjonalnie kopaczki wyposażone są w zbiornik z klapą, służący do zatrzymywania cebuli, aby nie wypadała ona na ziemię w miejscu nawracania ciągnika. W celu dobrego wysuszenia cebuli należy unikać tworzenia się małych kopców. Dlatego zaleca się powolne otwieranie klapy zbiornika po wykonaniu nawrotu, aby nie wyrzucać na ziemię całej zebranej cebuli na raz. Prędkość otwierania się klapy można wyregulować, dokręcając lub odkręcając zawory dławiące podnośnika hydraulicznego.
  
8. Drążki stabilizujące zamknięte
Aby kopaczka mogła prawidłowo poruszać się za ciągnikiem, należy zablokować drążki stabilizujące. Elementy podnośnika mogą opaść: głębokość kopania regulowana będzie kołami jezdnymi. Jeżeli to możliwe, na końcu zagonu należy wykonywać pracę trochę dalej niż rosną cebule (w ten sposób zapobiega się wypadaniu cebuli z maszyny). Dopiero potem należy podnieść kopaczkę z ziemi.
 
9. Właściwa głębokość kopania
Koła jezdne maszyny wyznaczają głębokość kopania. Koła te poruszają się po podłożu pomiędzy rzędami cebuli. W niektórych maszynach głębokość kopania sterowana jest automatycznym sterownikiem głębokości. Pomiędzy lemieszami lub wałkiem kopiącym a cebulami powinno pozostawać trochę ziemi. Jeśli kopaczka wyposażona jest w wałek kopiący, jego środek powinien znajdować się na wysokości dolnej części najgłębiej rosnących cebul, które, jak już wspomniano rosną najczęściej w zewnętrznych rzędach zagonu. Natomiast w przypadku kopaczek lemieszowych lemiesz musi przechodzić tuż pod spodem najgłębiej rosnących cebul.
 
10. Zapobieganie spychaniu lekkiej ziemi przez walec ugniatający
Optymalnym rozwiązaniem jest wyposażenie kopaczki z tyłu w walec ugniatający ziemię, dzięki czemu cebule szybciej wysychają i są mniej zanieczyszczone. Koła za walcem ugniatającym muszą być ustawione zaledwie o parę centymetrów niżej niż walec. Wysokość ich pracy można uregulować na płaskim, twardym gruncie. Na lekkich gruntach koła są niezbędne, aby zapobiec spychaniu ziemi przez walec.
 
Dr inż. Marcin Bartczak


Artykuł pochodzi z numeru 7/2013 miesięcznika „Warzywa” 

Related Posts

None found

Poprzedni artykułWzmacnia bezpieczeństwo socjalne
Następny artykułVII Ogólnopolski Festiwal Dobrego Smaku

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Wpisz treść komentarza
Wpisz swoje imię

ZGODA NA PRZETWARZANIE DANYCH OSOBOWYCH *

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany, podajesz go wyłącznie do wiadomości redakcji. Nie udostępnimy go osobom trzecim. Nie wysyłamy spamu. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem*.