Osłony
Sad czereśniowy M. Osowskiego zajmuje 7 ha, z czego 1,2 ha zabezpieczone jest osłonami systemu VOEN (fot. 1). W ten sposób chronione są owoce odmian późno dojrzewających, takich jak: ‘Kordia’ na podkładkach ‘GiSelA 5’ i ‘Colt’, ‘Regina’ na czereśni ptasiej, ‘GiSelA 5’ i ‘Colt’ oraz ‘Summit’ na podkładce ‘Colt’. Osłony te zamontowano w 2008 r., przy czym konstrukcję pod nie sadownik wykonał we własnym zakresie. Stanowią ją zakupione w firmie „Drewgór” Sp. z o.o. w Gorzowie Wielkopolskim impregnowane pale drewniane o długości 5,5 m, które wkopane są w rzędach drzew co 10 m i na głębokość 0,8 m. Pomiędzy nimi rozciągnięty jest stalowy drut o średnicy 3,9 mm. Słupy skrajne posadowione są pod niewielkim kątem w stosunku do rzędów drzew i podłoża, gdyż do nich zamontowane są odciągi na zewnątrz rzędów. Odciągi te są niezależne, wykonane ze stalowego drutu i przymocowane do kotw o długości 1,5 m (fot. 2). W firmie VOEN sadownik zakupił tylko osłony (na 1 m2 powierzchni sadu potrzebne jest 1,3 m2 osłon, czyli na 1 ha – 13 000 m2).
Fot. 1. Sad czereśniowy pod osłonami systemu VOEN
Fot. 2. Przymocowanie odciągu do górnej części słupa skrajnego…
… i kotwy
[NEW_PAGE]Czy było warto?
Według p. Macieja, taka inwestycja, choć kosztowna, okazała się opłacalna, gdyż przez ostatnie lata w okresie dojrzewania czereśni w rejonie Sandomierza występowały intensywne opady deszczu. Gdyby nie osłony, spowodowałyby one znaczne straty w plonie. W rejonie, gdzie położony jest sad, tylko w 2011 r. w ciągu 1 tygodnia w okresie dojrzewania owoców późnych odmian czereśni spadło ponad 70 mm deszczu.
Dzięki osłonom p. Maciej przez ostatnie trzy sezony nie musiał spieszyć się ze zbiorem niedojrzałych owoców. Opady deszczu w czasie dojrzewania czereśni nie stanowiły bowiem zagrożenia, a wręcz okazały się być korzystne, ze względu na wielkość owoców, których nie trzeba było przedwcześnie zrywać i mogły pełną dojrzałość osiągnąć w sadzie.
W praktyce
Przez dwa pierwsze sezony osłony zakładano przed kwitnieniem i zdejmowano po zbiorze owoców. W sezonie 2010 nie zostały jednak zdjęte na zimę, tylko zwinięto je nad rzędami drzew i szczelnie owinięto czarną folią (fot. 3). Takie działanie okazało się być dobrym sposobem przechowywania osłon w okresie zimy. Dlatego też zimą 2011/2012 i 2012/2013 postąpiono z nimi tak samo.
Fot. 3. Osłony zabezpieczone czarną folią na zimę
Taki sposób przechowywania osłon foliowych pozwolił na zaoszczędzenie czasu potrzebnego na ich demontaż i ponowny montaż przed kwitnieniem drzew. Poza tym brak osłon w okresie kwitnienia drzew umożliwił swobodny dostęp do kwiatów dzikim owadom zapylającym.
Aby osłony mogły pozostać w sadzie na zimę, konieczne było obniżenie koron drzew, by pędy nie wyrastały ponad osłony (fot. 4).
Fot. 4. Korony drzew po obniżeniu
Po wykarczowaniu jesienią 2010 r. części drzew (‘Summit’ na podkładce ‘Colt’) pod osłonami wiosną kolejnego roku w tym miejscu posadzono także drzewka czereśni. Jednak nad nimi nie rozpięto osłon, gdyż nie było ryzyka uszkodzenia owoców. Rozciągnięto je tylko na jedną stronę w kierunku drzew owocujących, aby padający deszcz nie zacinał na nie (fot. 5).
Fot. 5. Jednostronne rozciągnięcie osłon nad młodymi drzewkami w kierunku owocującego rzędu
Zdaniem p. Macieja, zakładając sad czereśniowy, warto od razu uwzględnić montaż osłon i wcześniej wykonać konstrukcję, zanim korony drzew nadmiernie się rozrosną i utrudnią zainstalowanie rusztowania oraz osłon. Same osłony można zakupić później, gdyż nie jest ekonomicznie uzasadnione zakładanie ich, gdy drzewa jeszcze nie owocują.
Fot. 6. Maciej Osowski
Anita Łukawska
Artykuł pochodzi z numeru 6/2013 MPS „Sad”
gdzie mozna kupic material na oslony?