Firma Unitec (w Polsce reprezentowana przez firmę Bosky), zajmująca się techniką sortowania owoców, przedstawiła podczas berlińskich targów maszynę UNICAL_200 cherry© (fot. 1). Jest to elektroniczna sortownica zaprojektowana do obróbki delikatnych owoców niewielkich rozmiarów (12– 40 mm), np. czereśni, pomidorków koktajlowych, oliwek. Pomiar sortowanych owoców jest bardzo precyzyjny – z dokładnością do 0,25 mm. W maszynie owoce lub warzywa przenoszone są za pomocą systemu rolek. UNICAL_200 cherry© pozwala na sortowanie według wielkości, koloru, umożliwia wykrywanie uszkodzeń zewnętrznych i wewnętrznych, pomiar zawartości cukru (Brix) i kwasowości (g/l) oraz konsystencji miąższu (kg/cm2). W maszynie wykorzystano dwa systemy kontroli jakości produktów: ULTRAVISION© (system wykrywania uszkodzeń zewnętrznych na sortowanych produktach) oraz QS_ON LINE© (innowacyjny, bezinwazyjny system wykrywania uszkodzeń wewnątrz sortowanych produktów). Maszyna może być wyposażona w 1–8 ścieżek sortujących, a wydajność to 108 000 owoców/godzinę/ścieżkę.
Drugi potentat w zakresie sortowania owoców – firma Greefa – podczas berlińskich targów wprowadzała na rynek nowy system pomiarowy do określenia jakości zewnętrznej owoców iQS4. Wysokiej rozdzielczości kamery, będące składową tego systemu, są w stanie przeanalizować powierzchnie skórki dokładniej niż dotychczas – rozpoznają wady wielkości 1 mm2. System kamer jest w stanie zrobić 60 zdjęć skórki obracającego się owocu i na tej podstawie nakreślić mapę uszkodzeń. Ogonek i kielich są rozpoznawane i wyłączone z analizy wad. System wykorzystuje kolorowe i czarno-białe kamery. Wady na owocach jasnych są łatwiejsze do wykrycia za pomocą kolorowych kamer, a wady na ciemnych owocach mogą być skuteczniej wykryte w zakresie czerni i bieli.
Na stoisku Greefa przedstawiono również nową maszynę GeoSort (fot. 2), której wydajność jest określana przez producenta jako 8 owoców/sekundę. Pomimo wysokiej wydajności pracy, sortowane owoce – nawet te najdelikatniejsze jak np. brzoskwinie – nie są uszkadzane. Maszyny te mogą być także wyposażone w Inteligentny Analizator Smaku iFA (z ang. inteligent Flavour Analyser), który określa jakość wewnętrzną owoców wykonując ich analizę metodą spektrometryczną (z ang. Near Infra Red – NIR). Wiązka światła przechodzi przez owoc umieszczony w tacce. Analiza światła wchodzącego do owocu i wychodzącego z niego pozwala na określenie wewnętrznego składu owoców. Dzięki temu możliwe jest określenie zawartości cukru (Brix), a także wykrycie wad owoców takich jak: zbrunatnienie przygniezdne, gorzka plamistość podskórna oraz szklistość miąższu.
Fot. 2. Greefa zaprezentowała maszynę GeoSort z inteligentnym systemem sortowania jakościowego
Trzeci gigant na rynku nowoczesnych maszyn sortujących – francuski koncern MafRoda – zaprezentował w Berlinie kilka ciekawych rozwiązań dla różnych grup produktów (fot. 3). Sortownice Pomone są wyposażone w sortownik optyczny GLOBALSCAN, który umożliwia dokładny podział owoców na klasy według wcześniej ustalonych kryteriów wielkości, jakości i koloru. Powierzchnia owocu jest analizowana na trójwymiarowej rekonstrukcji obrazu przy użyciu wysokiej wydajności systemu cyfrowych kamer (kolor i podczerwień). Ostatnia innowacja w sortownicach tego koncernu to zastosowanie technologii INTERNALSCAN, która umożliwia skanowanie i kontrolę jakości wewnętrznej sortowanych produktów. Owoce i warzywa minimalnej średnicy 35 mm tj. cebule, jabłka, gruszki, mango mogą być sprawdzane pod kątem występowania zgnilizn, pleśnienia nasion lub komory nasiennej, wszelkich plam na skórce, a także zawartości cukru (Brix) i suchej masy. Zastosowanie technologii LED, w przeciwieństwie do użycia halogenów, redukuje koszty energii, a także zmniejsza ryzyko uszkodzenia systemu kamer w wyniku przegrzania żarówek.
Fot. 3. Jedna z propozycji koncernu MafRoda
[NEW_PAGE]Na stoisku firmy Aweta można było zapoznać się z najnowszą technologią pozwalającą na badanie jakości wewnętrznej owoców przy użyciu wewnętrznego analizatora jakości (z ang. Internal Quality Anylyzer – IQA). Ten sposób wykorzystuje najbardziej zaawansowane metody bezdestrukcyjnego oznaczania zawartości cukru w owocach. Inne właściwości zależne od zawartości cukru mogą być szybko i dokładnie zmierzone wykorzystując technologię podczerwieni. Metoda ta umożliwia analizę całego produktu i otrzymanie informacji na temat wewnętrznych właściwości owocu. Innym elementem sortownicy Aweta jest akustyczny czujnik jędrności (z ang. Acoustic Firmness Sensor – AFS), dzięki któremu określenie jędrności produktu (np. jabłek czy pomidorów) jest możliwe bez zniszczenia ich struktury. Uzyskany wynik określa jędrność całego produktu, a nie tylko jego części.
Nowością jest również możliwość zastosowania pomiarów IQA i AFS bezpośrednio na produktach przenoszonych na linii sortującej (wcześniej możliwe tylko w wersji Desktop; fot. 4). W sortownicach Awety wykorzystywany jest także zaawansowany system kamer PowerVision, który umożliwia wykrycie nawet najmniejszych wad produktu np. uszkodzeń powstałych w wyniku żerowania szkodników, uszkodzeń gradowych, otarć czy innych niewielkich zmian na powierzchni owocu.
Fot. 4. Sortownica Awety wyposażona w wewnętrzny analizator jakości IQA
Dorota Łabanowska-Bury
Fot. 1–4 D. Łabanowska-Bury
