Wśród różnych gatunków papryki – chili jest jednym z lepiej rozpoznawanych i popularnych. Wzmianki na temat ich wykorzystania można znaleźć w wielu źródłach, m.in. hiszpańskich i portugalskich. Jednocześnie archeolodzy dość rzadko – i na stosunkowo niewielkiej liczbie stanowisk na terenie Mezoameryki, Ameryki Środkowej i Południowej – znajdują fizyczne ślady obecności papryki. Dlatego niewiele wiadomo na temat tego, jak dawni mieszkańcy tych miejsc, np. Majowie, paprykę chili wykorzystywali.
Ostatnio Terry Powis z Kennesaw State University wraz z zespołem, za pomocą metody ekstrakcji chemicznej, sprawdzali obecność śladowych ilości papryki na fragmentach naczyń, jakie znaleziono na stanowiskach archeologicznych na południu Meksyku. Niektóre z tych naczyń mają ponad 2 tys. lat. Jak się szacuje, używano ich w okresie od 400 r. p.n.e. do 300 r. n.e.
Obecność śladowych ilości związków chemicznych charakterystycznych dla papryki znaleźli w wielu naczyniach, m.in. w czerpaku, służącym do przelewania płynów z naczynia do naczynia. Na podstawie tego znaleziska naukowcy podejrzewają, że chili mogły służyć w przygotowaniu piekących napojów albo dodatków do potraw. Inne wyniki nasuwają wniosek bardziej ogólny, iż dawni mieszkańcy regionu używali chili często i do bardzo różnych celów.
– Nasze badanie otwiera drogę do dalszych prac nad wykorzystaniem papryki nie tylko w kuchni, ale i do celów farmaceutycznych albo rytualnych, w ciągu ostatnich kilku wieków przed naszą erą – mówi Powis.
Źródło: 
