Definicja działalności gospodarczej
Podstawą prawną przy podejmowaniu działalności gospodarczej w dziedzinie turystyki są ustawy z 19.11.1999 r. (Prawo działalności gospodarczej wraz z późniejszymi zmianami) oraz z 29.08.1997 r. (Ustawa o usługach turystycznych, wraz z późniejszymi zmianami). Według tych aktów prawnych, działalnością gospodarczą jest wszelka działalność wytwórcza, budowlana, handlowa i usługowa, prowadzona w celach zarobkowych oraz na własny rachunek prowadzącego ją podmiotu (osoby). Działalność zdefiniowaną w wymienionych ustawach należy zgłosić do ewidencji działalności gospodarczej. Obowiązek taki — zgodnie z art. 3 ustawy Prawo działalności gospodarczej — nie powstaje, gdy dotyczy: działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego, a także wynajmowania przez rolników pokoi, miejsc na ustawianie namiotów, sprzedaży posiłków domowych oraz świadczenia
w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów.
Od 1998 r. wymagane jest zgłoszenie wszystkich obiektów świadczących usługi hotelarskie do ewidencji takich placówek prowadzonej przez urzędy gmin. Oprócz typowych obiektów hotelarskich i turystycznych, obowiązek dokonania wpisu obejmuje również obiekty wiejskiej bazy noclegowej. Włączenie obiektu do ewidencji nie powoduje jednak obowiązków w zakresie podatków, ubezpieczeń społecznych oraz innych należności z tytułu zobowiązań wobec państwa lub gminy.
Podatek dochodowy
Wynajmowanie pokoi gościnnych w domach mieszkalnych położonych na terenach wiejskich, w gospodarstwie rolnym nie podlega opodatkowaniu, jeżeli liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza 5. Dochody z takiego wynajmu od 1995 r. są całkowicie zwolnione od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 43 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym zwolnieniem są objęte dochody z tytułu wyżywienia goszczonych letników. Jeśli z wydawanych posiłków miałyby korzystać także inne osoby, będzie to działalność gospodarcza wymagająca oddzielnego rejestrowania.
Gdyby liczba pokoi gościnnych wynajmowanych przez rolnika była większa niż 5 albo gdyby chciał on wynajmować także pokoje w domkach turystycznych (kempingowych) lub w osobnym budynku, podatek musi jednak zapłacić. Do wyboru ma, jak inni zajmujący się drobnymi usługami hotelarskimi poza gospodarstwem rolnym, rozliczenie w formie karty podatkowej (gdy liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza 12), ryczałt od przychodów ewidencjonowanych płacony wedle stawki 17% albo opodatkowanie na zasadach ogólnych (wiąże się z koniecznością prowadzenia księgi przychodów i rozchodów).
Zwolnienie nie wchodzi w rachubę, także gdy liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza 5, ale dom, w którym się one znajdują, nie jest położony na terenie gospodarstwa rolnego (także jeśli dom i gospodarstwo znajdują się na terenie miasta).
Ponadto, zwolnienie z podatku dochodowego musi być związane ze spełnieniem następujących warunków:
- pokoje gościnne są wynajmowane osobom przebywającym na wypoczynku;
- wynajmujący prowadzi gospodarstwo rolne, a budynki, w których są wynajmowane pokoje należą do tego gospodarstwa;
- wynajmowane pokoje znajdują się w budynkach mieszkalnych.
Zwolnienie obejmuje również dochody czerpane z tytułu wyżywienia gości wypoczywających w wynajmowanych pokojach, ale nie z wynajmu miejsca pod ustawienie przyczep i namiotów.
Podatek od nieruchomości
Działalność agroturystyczna polegająca na wynajmowaniu pokoi gościnnych umożliwia, między innymi, korzystanie z preferencji podatkowych dotyczących nieruchomości. Zgodnie z ustawą z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. nr 9, poz. 31 z późn. zm.), podatkowi od nieruchomości podlegają: budynki lub ich części, budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza lub leś-na, grunty nie objęte przepisami o podatku rolnym lub leśnym, grunty objęte przepisami o podatku rolnym lub leśnym związane z prowadzeniem działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza lub leśna.
Za działalność gospodarczą nie uznaje się działalności agroturystycznej, polegającej na wynajmowaniu pokoi goś-cinnych w budynkach mieszkalnych położonych na terenach wiejskich osobom przebywającym na wypoczynku, jeżeli liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza 5. Preferencja dotycząca podatku obejmuje zatem wszystkich mieszkańców terenów wiejskich, nie tylko rolników.
Są jednak wyjątki. Jeśli pokoje gościnne znajdujące się w budynku mieszkalnym wynajmowane są przez rolnika, obniżona stawka podatku od nieruchomości dotyczyć może jedynie budynku mieszkalnego. Gdy usługi agroturystyczne świadczy mieszkaniec wsi, ale nie rolnik, niższa stawka podatku dotyczyć może, oprócz budynku mieszkalnego, również gruntu, który jest związany z tą działalnością. Wówczas za teren przygotowany specjalnie dla turystów (np. ogródek) stawka podatku jest niższa.
Definicja działalności gospodarczej
Podstawą prawną przy podejmowaniu działalności gospodarczej w dziedzinie turystyki są ustawy z 19.11.1999 r. (Prawo działalności gospodarczej wraz z późniejszymi zmianami) oraz z 29.08.1997 r. (Ustawa o usługach turystycznych, wraz z późniejszymi zmianami). Według tych aktów prawnych, działalnością gospodarczą jest wszelka działalność wytwórcza, budowlana, handlowa i usługowa, prowadzona w celach zarobkowych oraz na własny rachunek prowadzącego ją podmiotu (osoby). Działalność zdefiniowaną w wymienionych ustawach należy zgłosić do ewidencji działalności gospodarczej. Obowiązek taki — zgodnie z art. 3 ustawy Prawo działalności gospodarczej — nie powstaje, gdy dotyczy: działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego, a także wynajmowania przez rolników pokoi, miejsc na ustawianie namiotów, sprzedaży posiłków domowych oraz świadczenia
w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów.
Od 1998 r. wymagane jest zgłoszenie wszystkich obiektów świadczących usługi hotelarskie do ewidencji takich placówek prowadzonej przez urzędy gmin. Oprócz typowych obiektów hotelarskich i turystycznych, obowiązek dokonania wpisu obejmuje również obiekty wiejskiej bazy noclegowej. Włączenie obiektu do ewidencji nie powoduje jednak obowiązków w zakresie podatków, ubezpieczeń społecznych oraz innych należności z tytułu zobowiązań wobec państwa lub gminy.
Podatek dochodowy
Wynajmowanie pokoi gościnnych w domach mieszkalnych położonych na terenach wiejskich, w gospodarstwie rolnym nie podlega opodatkowaniu, jeżeli liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza 5. Dochody z takiego wynajmu od 1995 r. są całkowicie zwolnione od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 43 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym zwolnieniem są objęte dochody z tytułu wyżywienia goszczonych letników. Jeśli z wydawanych posiłków miałyby korzystać także inne osoby, będzie to działalność gospodarcza wymagająca oddzielnego rejestrowania.
Gdyby liczba pokoi gościnnych wynajmowanych przez rolnika była większa niż 5 albo gdyby chciał on wynajmować także pokoje w domkach turystycznych (kempingowych) lub w osobnym budynku, podatek musi jednak zapłacić. Do wyboru ma, jak inni zajmujący się drobnymi usługami hotelarskimi poza gospodarstwem rolnym, rozliczenie w formie karty podatkowej (gdy liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza 12), ryczałt od przychodów ewidencjonowanych płacony wedle stawki 17% albo opodatkowanie na zasadach ogólnych (wiąże się z koniecznością prowadzenia księgi przychodów i rozchodów).
Zwolnienie nie wchodzi w rachubę, także gdy liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza 5, ale dom, w którym się one znajdują, nie jest położony na terenie gospodarstwa rolnego (także jeśli dom i gospodarstwo znajdują się na terenie miasta).
Ponadto, zwolnienie z podatku dochodowego musi być związane ze spełnieniem następujących warunków:
- pokoje gościnne są wynajmowane osobom przebywającym na wypoczynku;
- wynajmujący prowadzi gospodarstwo rolne, a budynki, w których są wynajmowane pokoje należą do tego gospodarstwa;
- wynajmowane pokoje znajdują się w budynkach mieszkalnych.
Zwolnienie obejmuje również dochody czerpane z tytułu wyżywienia gości wypoczywających w wynajmowanych pokojach, ale nie z wynajmu miejsca pod ustawienie przyczep i namiotów.
Podatek od nieruchomości
Działalność agroturystyczna polegająca na wynajmowaniu pokoi gościnnych umożliwia, między innymi, korzystanie z preferencji podatkowych dotyczących nieruchomości. Zgodnie z ustawą z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. nr 9, poz. 31 z późn. zm.), podatkowi od nieruchomości podlegają: budynki lub ich części, budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza lub leś-na, grunty nie objęte przepisami o podatku rolnym lub leśnym, grunty objęte przepisami o podatku rolnym lub leśnym związane z prowadzeniem działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza lub leśna.
Za działalność gospodarczą nie uznaje się działalności agroturystycznej, polegającej na wynajmowaniu pokoi goś-cinnych w budynkach mieszkalnych położonych na terenach wiejskich osobom przebywającym na wypoczynku, jeżeli liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza 5. Preferencja dotycząca podatku obejmuje zatem wszystkich mieszkańców terenów wiejskich, nie tylko rolników.
Są jednak wyjątki. Jeśli pokoje gościnne znajdujące się w budynku mieszkalnym wynajmowane są przez rolnika, obniżona stawka podatku od nieruchomości dotyczyć może jedynie budynku mieszkalnego. Gdy usługi agroturystyczne świadczy mieszkaniec wsi, ale nie rolnik, niższa stawka podatku dotyczyć może, oprócz budynku mieszkalnego, również gruntu, który jest związany z tą działalnością. Wówczas za teren przygotowany specjalnie dla turystów (np. ogródek) stawka podatku jest niższa.
