choroba replantacji

Zmęczenie gleby to ciąg zmian właściwości gleby wynikający z długotrwałych upraw roślin w monokulturze. Narastają negatywne relacja roślina-gleba, co objawia się nam jako systematyczne zmniejszanie się plonowania upraw. Spadek plonów i ich jakości następuje pomimo intensywnej agrotechniki i nawożenia. Z gatunków sadowniczych najbardziej wrażliwe na zmęczenie gleby są jabłonie, czereśnie wiśnie i brzoskwinie, mniej cierpią grusze, maliny i truskawki, najmniej śliwy.

Zgodnie ze swoim charakterem wydarzenia wędrownego tegoroczna Konferencja Nawożeniowa odbyła się w Falentach pod Warszawą. W ósmej edycji organizowanej przez ZZO Warka (należący już do przedsiębiorstwa Chemirol) i program Fruit Akademia zaprezentowano wykłady specjalistów z Wielkiej Brytanii, Włoch i Polski.

W rejonach sadowniczych, gdzie prowadzona jest intensywna uprawa jabłoni, grusz, wiśni, śliw, brzoskwiń, czereśni oraz roślin jagodowych (porzeczek, truskawek lub malin) i każdy skrawek gruntu jest w zagospodarowany, a sady są zakładane jedne po drugich, obserwowane jest zjawisko zmęczenia gleby. Objawia się ono słabym wzrostem nowych roślin, brakiem ich wigoru lub nawet plonowania. Bywa również, że młode drzewka lub te w pełni owocowania zamierają bez wyraźnej przyczyny. Za to zjawisko odpowiedzialna jest choroba zwana werticilizą.

W Europie wzrasta konieczność wprowadzenia skutecznych ekologicznych produktów do dezynfekcji gleby. Zmęczenie gleby (choroba replantacyjna) w produkcji owoców jest bowiem coraz większym problemem, a możliwości chemicznej dezynfekcji podłoża są ograniczone.

Wśród wiodących tematów kongresu „Jabłka na świecie” (Bolzano, 15–17 listopada ub.r.) była etiologia i przeciwdziałanie skutkom choroby replantacyjnej. Za jedną ze skutecznych metod ochrony sadów przed konsekwencjami tego zjawiska uważa się wymianę gleby w rzędach drzew.

Zmęczenie gleby może występować zarówno na glebach zwięzłych, jak i lekkich. W sadownictwie nosi ono nazwę choroby lub problemu replantacji i występuje zazwyczaj przy zakładaniu sadu po usuniętych drzewach tego samego gatunku (np. ziarnkowych po ziarnkowych lub pestkowych po pestkowych).