NULL

Dobór podkładek, podobnie jak odmian, przeznaczonych do zakładania nowoczesnych sadów powinien być dostosowany do naszych warunków glebowo-klimatycznych. Na przykład, do zakładania sadów jabłoniowych na glebach płowych (przeważających w Polsce) nie nadają się drzewka szczepione na podkładkach typowo karłowych: 'M 9', 'P 22' czy 'P 59'. Jabłonie na tych podkładkach posadzone na glebach słabych, nienawadnianych, będą bowiem odczuwać niedobór wody w okresach dłuższej pogody bez opadów i rodzić owoce gorszej jakości. Na takich glebach — lżejszych, mniej zasobnych w próchnicę — lepsze rezultaty dadzą podkładki półkarłowe: 'M 26', 'P 60', 'P 14' czy 'M 7', które są również wskazane, gdy zajdzie konieczność założenia sadu na terenach niżej położonych. Podkładki karłowe — 'M 9' i jej podklony oraz 'P 22', 'P 59', 'P 16', czy nawet 'P 2' — polecane są natomiast w przypadku gleb żyźniejszych.

Efektem II Ogólnopolskiej Konferencji Ogrodniczej, która odbyła się 14-5 grudnia 1999 r. na AR w Lublinie (pisaliśmy o niej w HO 1/2000 i 3/2000) było powołanie Krajowego Forum Ogrodniczego. Eksperci tej organizacji, z przewodniczącym - prof. dr. hab. Eberhardem Makoszem - opracowali 17 wniosków (publikujemy je poniżej), które rozesłano do: MRiRW (wnioski 1-11), Ministerstwa Edukacji Narodowej (12-14), Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych (16), GUS (17). Zespół ekspertów będzie na bieżąco informował Czytelników czasopism ogrodniczych o realizacji przedstawionych wniosków, a równocześnie prosi całe środowisko ogrodnicze o przesyłanie swoich uwag i propozycji na temat innych pilnych problemów, których w poniższej liście nie uwzględniono.

Wprawdzie kwiaty cięte dominują na najsławniejszej w świecie wystawie roślin ozdobnych (która - przypomnę - odbyła się w Aalsmeer po raz ostatni, by w tym roku w listopadzie zagościć już w Amsterdamie), ale poszukujący nowości do produkcji doniczkowej oraz rabatowej też mogą tam znaleźć sporo ciekawostek.

Przedstawione poniżej gatunki rzadko spotyka się w ofercie krajowych szkółek. Tymczasem są to krzewy o dużej wartości zdobniczej, w większości łatwo adaptujące się do niekorzystnych warunków glebowych. Warto więc zwrócić na nie uwagę, a być może i włączyć do produkcji, poszerzając w ten sposób szkółkarską ofertę roślin ozdobnych.

Od kilku lat wyraźnie rośnie powierzchnia upraw anturium w Polsce, a wraz z nią - pozycja naszego kraju w tej dziedzinie. Rozwojowi produkcji sprzyja działalność Klubu Producentów Anturium, głównie wycieczki i szkolenia, z których ostatnie odbyło się przy okazji targów Horti Fair '99, czyli NTV (czyt. HO 2, 3/2000) oraz wystawy w Aalsmeer. Niezależnie od informacji i spostrzeżeń wyniesionych z tych imprez, członkowie klubu mieli okazję odwiedzić dwóch holenderskich producentów sadzonek anturium, przede wszystkim firmę Anthura, z której pochodzi znakomita większość materiału wyjściowego służącego do zakładania plantacji w Polsce.

W chłodnym klimacie naszego kraju najważniejszym czynnikiem ograniczającym możliwości uprawy wielu gatunków i odmian drzew oraz krzewów obcego pochodzenia są mrozy zimowe, a także wczesne (już we wrześniu) i późne (nawet w czerwcu) przymrozki. Polska należy do grupy kilkunastu najchłodniejszych krajów świata, toteż musimy się liczyć ze znacznie uboższym doborem drzew i krzewów w porównaniu z państwami zachodniej oraz południowej Europy. Dodatkowym ograniczeniem jest u nas przejściowy — między atlantyckim i kontynentalnym — klimat, ogólnie niekorzystny dla uprawy omawianej grupy roślin, z uwagi na jego zmienność, zarówno w miesiącach, jak i w latach. Okresowo występują zimy "syberyjskie" lub łagodne, albo nietypowe (np. z ociepleniem w styczniu bądź lutym, a silnymi mrozami w listopadzie i w marcu). Szczególnie niebezpieczne są duże dobowe wahania temperatury w marcu. Zdarzają się lata suche, rzadziej deszczowe. Zarówno ekstremalna temperatura zimowa, jak i zmienność pogody w okresie wegetacyjnym, a zwłaszcza wahania temperatury, powodują zakłócenia we wzroście i rozwoju, a często poważne uszkodzenia roślin.

W latach 80. na Hawajach, a następnie w innych krajach tropikalnych i subtropikalnych, pojawiła się na anturium bakterioza wywoływana przez Xanthomonas axonopodis pv. dieffenbachiae. Wkrótce patogen ten doprowadził do znacznych strat w nasadzeniach anturium powodując głównie zamieranie roślin. W latach 90. zarazę bakteryjną stwierdzono w Holandii, a następnie - między innymi - w Indiach, Argentynie i w Polsce. Okazało się, że roślinie, która wcześniej należała do najmniej chronionych chemicznie przed chorobami, grozi zagłada. Badania przeprowadzone na Hawajach wykazały, że objawy chorobowe występujące na liściach i kwiatostanach nie są jedynymi, które wywołuje Xanthomonas. Może bowiem dochodzić do systemicznego zakażenia roślin i rozprzestrzeniania się bakterii w wiązkach przewodzących. Często od zakażenia roślin (zwykle dochodzi do niego za pośrednictwem korzeni lub przez uszkodzenia pędu) do wystąpienia objawów więdnięcia anturium mija kilkanaście tygodni.

Szkółkarstwo austriackie nie wyróżnia się w Europie niczym szczególnym, dlatego też nie jest u nas zbyt znane. W lepszym zrozumieniu jego pozycji mogła pomóc ubiegłoroczna wycieczka szkoleniowa Związku Szkółkarzy Polskich (z której spostrzeżenia dotyczące Węgier i Czech przedstawiłam w poprzednich numerach). Wprawdzie obejmowała zaledwie dwa przedsiębiorstwa w Austrii — i to zajmujące się nie tylko produkcją, lecz również handlem detalicznym (Starkl oraz Praskac) — ale mimo wszystko spostrzeżenia ich właścicieli były interesujące dla polskich szkółkarzy. Dotyczyły bowiem m.in. Unii Europejskiej.

Na rynku kwiaciarskim Unii Europejskiej dla ciętych kwiatów i świeżej zieleni ciętej obowiązują wspólne wymagania jakościowe*. Ponieważ po integracji Polski ze Wspólnotą tamtejsze normy będą musiały być przestrzegane również przez naszych producentów, konieczne wydaje się więc wcześniejsze ich poznanie i stopniowe wdrażanie się do właściwego przygotowania towaru do sprzedaży. Jest to tym bardziej istotne, że takich uregulowań jeszcze w Polsce nie mamy. Standardy unijne obowiązują już od 1968 roku i ze względu na swój uniwersalny charakter dotyczą wszystkich gatunków i odmian. Ponieważ wspólne wymagania jakościowe Unii są dość ogólne, bardzo ważna jest ich jednakowa interpretacja - producenci muszą w ten sam sposób rozumieć takie pojęcia, jak, na przykład, "właściwe stadium rozwoju", czy "nieznaczne defekty dozwolone w klasie II". Dla uzyskania identycznej oceny niezbędne będą więc wspólne szkolenia. Unijne normy jakości dla tej grupy towarów zawierają wymagania minimalne oraz te będące podstawą podziału na klasy jakości wraz z tolerancjami. Dodatkowo uregulowane są także zasady klasyfikacji według rozmiarów oraz pakowania i oznakowania.

W ostatnich latach poszerzyła się oferta roślin używanych jako dodatki do bukietów lub elementy kompozycji. Ważne miejsce w tym doborze zajmuje solidaster żółty (X Solidaster luteus). Ten bylinowy gatunek powstał we Francji na początku XX wieku.