pomidor

Bardzo ważnym zagadnieniem w produkcji ogrodniczej jest sprawna i efektywna kontrola wzrostu oraz pokroju roślin. Najszybciej pożądany efekt można uzyskać używając chemicznych retardantów wzrostu, jednak ich wykorzystanie w produkcji rozsady warzyw może wpłynąć w czasie dalszej uprawy na opóźnienie i zmniejszenie plonowania, a także powodować zaleganie szkodliwych pozostałości w plonie. Z tych względów wzrasta zainteresowanie metodami bardziej bezpiecznymi dla plonu i środowiska, między innymi coraz częściej wykorzystuje się pod osłonami zmiany jakości światła.

Warunki klimatyczne w początkowym okresie po ustawieniu rozsady pomidorów w otworach na matach uprawowych w największym stopniu (mniej więcej w 80%) decydują o prawidłowym wzroście i rozwoju roślin, znacznie mniejsze znaczenie (około 20%) ma początkowe nawożenie. Przeważający wpływ klimatu na rośliny trwa do początku rozwoju owoców w pierwszych gronach. Początkowy okres uprawy wymaga zapewnienia warunków dla prawidłowego ukorzenienia się pomidorów oraz sterowania ich wzrostem i rozwojem dla uzyskania równowagi wegetatywno-generatywnej wszystkich roślin.

W rejonie kalisko-pleszewskim ogrodnicy wyspecjalizowali się w uprawach pod osłonami. Niektórzy twierdzą, że pod tym względem jest to najdynamiczniej rozwijający się obszar w Polsce, a nawet w Europie. Szacuje się, że w ubiegłym roku szklarnie w tym rejonie zajmowały około 330 hektarów.

Tradycyjne nawożenie pomidorów opierało się na podawaniu nawozów przedwegetacyjnie, okresowo pogłównie oraz dolistnie. Nowoczesne metody uprawy skłoniły naukowców do poszukiwania innych sposobów nawożenia, lepiej dostosowanych do potrzeb roślin. Najlepszym rozwiązaniem okazała się fertygacja, czyli połączenie nawożenia z nawadnianiem. Fertygacja pozwala na podawanie w niskim stężeniu kwasów i nawozów mineralnych przez cały okres uprawy, dzięki czemu przeciwdziała się okresowemu nadmiernemu koncentrowaniu się soli w podłożu, a także umożliwia się precyzyjne dostosowanie nawożenia do bieżących potrzeb pokarmowych roślin. Fertygacja znajduje obecnie zastosowanie zarówno w uprawach tradycyjnych, jak i bezglebowych (m.in. w wełnie mineralnej, włóknie kokosowym, włóknie drzewnym).

Prawidłowo przygotowana rozsada, o właściwych parametrach, to początek sukcesu w bezglebowej uprawie pomidorów w cyklu przedłużonym.

Miniony sezon nie sprzyjał uprawie pomidorów polowych. Po długotrwałej suszy panującej od połowy czerwca intensywne deszcze rozpoczęły się pod koniec lipca, co negatywnie wpłynęło na zdrowotność upraw i na jakość surowca dla przetwórstwa.

W uprawie pomidorów pod osłonami najwięcej problemów występuje jesienią. Szybko zmieniające się warunki atmosferyczne: temperatura, wilgotność powietrza, nasłonecznienie i długość dnia, wymagają natychmiastowego korygowania podstawowych zabiegów agrotechnicznych. Dotyczy to przede wszystkim zmian strategii nawadniania, nawożenia, a także zabiegów pielęgnacyjnych, np. usuwania liści. Zdecydowanie łatwiej jest zapewnić odpowiednie warunki uprawy w nowoczesnych obiektach wyposażonych w komputery klimatyczne, które sterują m.in. ogrzewaniem, wietrzeniem i nawadnianiem. W niskich szklarniach starego typu i w tunelach foliowych produkcja w okresie jesiennym jest trudniejsza, ze względu na to, że zwykle nie ma możliwości sterowania klimatem wewnątrz tych pomieszczeń.

Spotkanie plantatorów należących do Spółdzielczej Grupy Producentów Owoców i Warzyw dla Przetwórstwa (dla przetwórni HJH Polska SA w Pudliszkach), jakie zorganizowano 23 czerwca br. w Krobi, dotyczyło zagadnień związanych z ochroną plantacji pomidorów. Konsultacje z tego zakresu prowadzili prof. dr hab. Bogdan Nowicki z SGGW i dr Anna Długosz z firmy BASF.

Ważnym kryterium decydującym o wysokiej jakości owoców pomidora jest prawidłowe ich wybarwienie, charakterystyczne dla uprawianej odmiany. W czasie uprawy mogą jednak występować bardzo zróżnicowane warunki, nieraz daleko odbiegające od optymalnych. Występują wtedy zakłócenia we wzroście i rozwoju roślin, prowadzące często do nierównomiernego wybarwiania się owoców. Niezależnie od nietypowych warunków atmosferycznych i agrotechnicznych, zaburzenia w wybarwianiu się owoców mogą być też następstwem różnych chorób infekcyjnych.

Władze gminy Dwikozy oraz oddział w Mokoszynie Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego wraz 9 innymi instytucjami i urzędami (wśród których był m.in. Urząd Marszałkowski i wojewoda świętokrzyski), a także z firmami ogrodniczymi, zorganizowały 1 i 2 lipca dwunaste już Święto Pomidora. Mimo tak imponującej listy organizatorów, frekwencja na wykładach przewidzianych na pierwszy dzień imprezy była bardzo skromna — pracownice ŚODR Ewa Żak i Elżbieta Krępa wykłady wygłosiły dla... zaledwie 5 ogrodników i kilku przedstawicieli firm ogrodniczych (fot. 1).