szkółki

Większość polskich szkółek roślin ozdobnych na początku działalności skupiała się wyłącznie na produkcji, a dopiero później decydowała się na stworzenie własnego centrum ogrodniczego czy chociażby punktu sprzedaży detalicznej. Losy Iwony i Dariusza Sutkowskich potoczyły się inaczej.

U stóp Gór Świętokrzyskich, w Truskolasach w powiecie opatowskim działa szkółka drzew owocowych Wiesława Stępnia, członka Stowarzyszenia Polskich Szkółkarzy. Jest oddalona zaledwie o 45 km od sandomierskiego zagłębia sadowniczego, stąd stanowi cenne źródło zaopatrzenia w materiał szkółkarski dla sadowników z tego regionu.

Przez ostatnie dziesięciolecia trociny były i nadal są materiałem powszechnie używanym przez szkółkarzy prowadzących mateczniki w produkcji podkładek wegetatywnych. W Instytucie Ogrodnictwa w Skierniewicach podjęto badania nad wykorzystaniem w tym celu zupełnie innego materiału – pianki poliuretanowej.

W pierwszych latach od założenia sadu jakość posadzonych drzewek (przede wszystkim ich zdrowotność), obok wyboru stanowiska, może decydować o powodzeniu uprawy i opłacalności produkcji.

Specjalizacja w branży szkółkarskiej, choć wiąże się ze znaczną redukcją kosztów produkcji, jej uproszczeniem (lepsza mechanizacja, automatyzacja) oraz możliwością zatrudniania mniejszej liczby pracowników, nie jest popularna. Do podjęcia takiej decyzji może zniechęcić m.in. ryzyko załamania koniunktury na dany produkt. Mimo to niektórzy szkółkarze nie boją się wyzwań i potrafią umiejętnie wykorzystać nisze na rynku. Do takich osób należy Wil van Ooi z Reeuwijk w Holandii, w którego gospodarstwie produkowane są niemal wyłącznie derenie.

Od jakości materiału nasadzeniowego użytego do zakładania plantacji owocowych zależy opłacalność uprawy oraz szybki zwrot kosztów związanych z założeniem sadu. Zdrowy oraz dobrze wyrośnięty materiał szkółkarski pozwala skrócić okres, w którym dochody z produkcji owoców nie pokrywają kosztów związanych z prowadzeniem sadu.

Konkurs Agroprzedsiębiorca RP, którego celem jest nagradzanie przedsiębiorców rolnych, mających znaczące dokonania w prowadzonych przez siebie firmach, odbywa się już od 20 lat.

Drzewka owocowe można sadzić jesienią, zaraz po wykopaniu ich ze szkółki lub dopiero na wiosnę. Sadzone przed zimą mogą zostać uszkodzone przez mróz, nornice, a często także przez zwierzynę łowną. Zające z całą pewnością ogryzą korę z drzewek jabłoni, jeśli sad będzie niezbyt starannie ogrodzony, a drzewka grusz, czereśni, moreli i brzoskwiń mogą w czasie zimy całkowicie zmarznąć.

Znaczny wpływ na jakość drzewek owocowych w szkółce ma przebieg pogody. Z czynników klimatycznych największą rolę w produkcji sadowniczej i szkółkarskiej odgrywają: temperatura powietrza, nasłonecznienie, opady atmosferyczne i wiatr.

O nawożeniu szkółek pisaliśmy szczegółowo w dodatku zamieszczonym w "Szkółkarstwie" 4/2004. Autor poniższego artykułu omówił też dokładnie fertygację upraw szkółkarskich ("Szk." 4 i 5/2005). W poprzednim numerze (3/2006) powrócił do ważnego tematu nawożenia, przedstawiając ogólne wiadomości na ten temat. Poniżej kolejna porcja informacji (red.).