uprawa

Łyszczec wiechowaty (Gypsophila paniculata), zwany również gipsówką wiechowatą, znany jest od dawna, ale przez dłuższy czas uprawiany był tylko w polu. Pędów kwiatostanowych, pojawiających się od czerwca do sierpnia, chętnie używano do letnich bukietów. Obecnie, w naszych warunkach klimatycznych, uprawia się go głównie pod osłonami w ciągu całego roku, przy czym wykorzystywane są do tego celu specjalne odmiany. Coraz więcej kwiatostanów trafiających na europejski rynek pochodzi jednak z krajów o ciepłym klimacie, m.in. z Afryki i Ameryki Południowej, gdzie prowadzone są polowe plantacje gipsówki.

Uprawa warzyw w tunelach i pod płaskimi osłonami ma na celu uzyskanie wysokiego wczesnego plonu dobrej jakości. W praktyce warzywniczej najpopularniejszymi płaskimi osłonami są folia perforowana oraz włóknina, najczęściej wykorzystywane we wczesnowiosennej uprawie warzyw znoszących niską temperaturę — wczesnej kapusty głowiastej, kalafiora i brokułu, rzodkiewki, rzodkwi, marchwi, sałaty, kopru oraz w początkowym okresie wzrostu warzyw ciepłolubnych — ogórka, pomidora, papryki, melona i kawona. Na mniejszą skalę osłony płaskie są używane do przykrywania na zimę warzyw przeznaczonych na zbiór wiosenny — sałaty, porów, pietruszki naciowej i korzeniowej, rabarbaru i szparagów. Warzywa uprawiane pod osłonami są narażone na uszkodzenia przez wiele szkodników. Aby zapobiec stratom, należy przestrzegać kilku zasad, które omówiono poniżej.

Okres, jaki ogrodnicy mają na wiosenne przygotowanie gleby i siew cebuli, jest bardzo krótki i przy ostatnio często kapryśnej pogodzie zwykle niezbyt sprzyjający pracom polowym. Optymalnym terminem siewu jest pierwsza połowa kwietnia i z reguły potrzebny jest pośpiech, aby przedtem prawidłowo wykonać wszystkie zabiegi uprawowe.

Amblyseius swirskii jest drapieżnym roztoczem z rodziny dobroczynkowatych (Phytoseiidae). Gatunek ten, opisywany również pod nazwą Typhlodromips swirskii, ma coraz większe znaczenie w zwalczaniu szkodników w uprawach pod osłonami, zwłaszcza mączlików i wciornastków. W porównaniu z innymi entomofagami wykorzystywanymi w biologicznej ochronie roślin pod osłonami, A. swirskii odznacza się bardzo szybkim tempem wzrostu populacji, całoroczną aktywnością (nie zapada w diapauzę), zdolnością przeżywania i namnażania się w przypadku braku szkodników w uprawie oraz małą wrażliwością na wysoką temperaturę.

W Wielkiej Brytanii uprawia się około 150 odmian agrestu. Większość z nich to stare odmiany, które nadal dostępne są w specjalistycznych szkółkach. Na plantacjach towarowych dominują jednak nowe, do których zalicza się m.in. 'Invicta', odporne lub mało podatne na amerykańskiego mączniaka agrestu. Ważnym kierunkiem uprawy jest produkcja owoców do bezpośredniego spożycia i właśnie tego typu uprawom poświęcony będzie poniższy materiał.

Dwutlenek węgla jest gazem występującym naturalnie w powietrzu atmosferycznym, które składa się w 78% z azotu, w 21% z tlenu i tylko 0,34% stanowi CO₂ — jego zawartość jest zwykle wyrażana jako 340 ppm (parts per milion). CO₂ powstaje w czasie spalania wszystkich materiałów zawierających węgiel, czyli m.in. węgla kamiennego, ropy naftowej i jej pochodnych, drewna, a także przy rozkładzie substancji organicznej w glebie czy kompostach.

Warunki klimatyczne w początkowym okresie po ustawieniu rozsady pomidorów w otworach na matach uprawowych w największym stopniu (mniej więcej w 80%) decydują o prawidłowym wzroście i rozwoju roślin, znacznie mniejsze znaczenie (około 20%) ma początkowe nawożenie. Przeważający wpływ klimatu na rośliny trwa do początku rozwoju owoców w pierwszych gronach. Początkowy okres uprawy wymaga zapewnienia warunków dla prawidłowego ukorzenienia się pomidorów oraz sterowania ich wzrostem i rozwojem dla uzyskania równowagi wegetatywno-generatywnej wszystkich roślin.

W rejonie kalisko-pleszewskim ogrodnicy wyspecjalizowali się w uprawach pod osłonami. Niektórzy twierdzą, że pod tym względem jest to najdynamiczniej rozwijający się obszar w Polsce, a nawet w Europie. Szacuje się, że w ubiegłym roku szklarnie w tym rejonie zajmowały około 330 hektarów.