| Dlaczego podkładki karłowe osłabiają wzrost drzew? | |
| To pytanie postawił w wykładzie rozpoczynającym sympozjum A. D. Webster z Anglii. Od ponad dwóch tysięcy lat można osłabić wzrost jabłoni za pomocą odpowiedniego doboru podkładki, jednak w dalszym ciągu mechanizm tego zjawiska wciąż pozostaje tajemnicą. Wcześniejsze teorie mówią, że miejsce szczepienia utrudnia transport wody i składników mineralnych z korzenia do nadziemnej części rośliny oraz asymilatów do korzenia. Jednak wielu badaczy podważa tę hipotezę i uznaje ją za mało prawdopodobną. Badania prowadzone w ostatnich kilkunastu latach wskazują na rolę roślinnych regulatorów wzrostu i inhibitorów, na przykład fenoli i kwasu abscysynowego. Dokładne poznanie roli tych związków w roślinie może przyczynić się do lepszego zrozumienia różnego oddziaływania podkładek na wzrost drzew. | |
| Sesja hodowlana | |
| Z doniesień przedstawionych na sesji poświęconej hodowli wynika, że prace nad nowymi podkładkami zmierzają to otrzymania klonów odpornych na choroby i szkodniki oraz na stres środowiskowy. G (imię) Fazio i S (imię). Herb zaprezentowali osiągnięcia naukowców z USA, którzy otrzymali już kilka obiecujących podkładek o dużej odporności na zarazę ogniową i zgniliznę korzeni. W doświadczeniu przeprowadzonym w szklarni porażenie klonów podkładki Geneva (G), 'G 65′, 'G 11′, 'G 30′ i 'G 16′, w 19. dniu po infekcji wynosiło 7–22%, podczas gdy podkładki kontrolne, 'B 9′, 'M.9′ i 'M.26′, miały odpowiednio — 88%, 86% i 80% chorych pędów. Badania polowe potwierdziły dużą odporność ww. klonów na zarazę ogniową oraz zgniliznę korzeni, a klonu 'Geneva 202′, także na bawełnicę korówkę. Na podstawie doniesień dotyczących oceny dotychczas stosowanych podkładek jabłoni można sformułować jeden ogólny wniosek — bardzo trudno jest zastąpić 'M.9′ i 'M.26′ nowymi, lepszymi klonami. Joaquim Carbo badał w Hiszpani przydatność 14 różnych podkładek, w tym także hodowli polskiej 'P 16′ i 'P 22′, dla odmian 'Smoothee’ i 'Golden Delicious Reinders’. Najsilniej rosły drzewa na 'MM 106′, a najsłabiej na 'M.27′. Drzewa na 'P 16′ i 'P 22′ pod względem siły wzrostu były w większym stopniu zbliżone do 'M.27′ niż do 'M.9′. Najwyższe sumaryczne plony owoców dały drzewa na 'M.9′, 'MM 106′ i 'JTE-H’, a najniższe rosnące na 'JTE-F’ i 'M.27′. Jednak pod względem plenności (plon ogólny w odniesieniu do wielkości drzewa) do grona najlepszych zaliczono jabłonie na 'P 22′ i 'P 16′. Wpływ 12 różnych podklonów 'M.9′ i 12 innych podkładek karłowych na wzrost, owocowanie i wrażliwość na uszkodzenia mrozowe jabłoni odmiany 'Fuji’ w środkowej części stanu Washington badał Bruce Barrit z USA. Po 9 latach wzrostu wielkość drzew na poszczególnych podkładkach mierzona polem powierzchni przekroju poprzecznego pnia (cm2) przedstawiała się następująco: 'M.27′ — 6,1; 'P 22′ — 9,3; 'P 16′ — 9,4; 'M.9 Fleuren 56′ — 17,9; 'M.9′ nieodwirusowana — 18,3; 'M.9 NAKB T 337′ — 21,0; 'M.9 Janssen 337′ — 21,5; 'M.9 Burgmer 751′ — 21,8; 'V 3′ — 24,0; 'M.9 Pajam 1′ — 24,1; 'M.9 NAKB T 338′ — 24,3; 'P 2′ — 24,9; 'M.9 Burgmer 984′ — 25,6; 'M.9 NAKB T 340′ — 25,9; 'B 9′ — 26; 'Mark’ — 27,3; 'M.9 EMLA’ — 28,8; 'CG 10′ — 29,2; 'M.9 Burgmer 756′ — 31,1; 'M.9 RN (Nic) 29′ — 31,5; 'M.26′ — 37,0; 'MAC 39′ — 46,1; 'C 6′ — 46,4; 'V 1′ — 55,6. Najplenniejsze okazały się drzewa szczepione na 'P 16′, 'M.9 Fleuren 56′ i 'M.9 NAKB T 337′. Do grupy średnio plennych należały jabłonie szczepione na większości podklonów 'M.9′, a ponadto na 'V 3′, 'P 2′, 'B 9′ i podkładce 'Mark’. Pod względem wpływu na plenność drzew najsłabiej wypadły podkładki 'M.26′, 'M.27′, 'P 22′, 'CG 10′, 'V 1′, 'C 6′ i 'MAC 39′. Drzewa szczepione na wszystkich typach 'M.9′ były w największym stopniu uszkodzone przez mróz — w zależności od rodzaju podkładki zamarło ich 33–75%. Najmniejszą liczbę zamarłych drzew na skutek niskiej temperatury stwierdzono na podkładkach 'MAC 16′, 'C 6′, 'M.27′, 'V 1′, 'M.26′, 'P 22′, 'Mark’ i 'B 9′. Wyniki 7-letniego doświadczenia nad oceną wzrostu i owocowania jabłoni odmian 'Jonagold’ i 'Ligol’ na różnych podklonach 'M.9′ i 'P 22′, a także na nowych podkładkach karłowych hodowli polskiej zaprezentował prof. Alojzy Czynczyk z ISK w Skierniewic. Różnice w sile wzrostu drzew i plonowaniu 'Jonagolda’ na poszczególnych podklonach 'M.9′ i 'P 22′ były niewielkie. Podkładki 'P 59′ i 'P 61′ dawały największy efekt skarlenia. Drzewa na 'P 62′ były mniejsze niż na 'M.9 EMLA’. W grupie podkładek półkarłowych 'P 60′ w większym stopniu osłabiała siłę wzrostu drzew niż 'P 14′, ale pomiędzy tymi podkładkami, a 'M.26′ nie stwierdzono istotnych różnic. Im większe były drzewa, tym większe uzyskiwano z nich plony. Podkładki nie miały natomiast istotnego wpływu na wielkość jabłek. Dało się jednak zauważyć, że na 'P 59′ owoce były lepiej wybarwione niż na innych podkładkach. Z kolei dr Paweł Bielicki, również z ISK, przestawił wyniki badań nad kilkoma nowymi polskimi podkładkami w zestawieniu z 'P 22′ i różnymi podklonami 'M.9′. Drzewa odmian 'King Jonagold’ i 'Elshof’ na 'P 61′, 'P 63′, 'P 64′, 'P 65′ i na białoruskiej podkładce 'PB-4′ po 5 latach wzrostu miały mniejsze pole powierzchni przekroju poprzecznego pnia niż na 'P 22′. Podklony 'M.9′ o oznaczeniach B 1, B 2 i B 3 wyselekcjonowane w Niemczech nie różniły się pod względem siły wzrostu od 'M.9 EMLA’. Natomiast na podkładce karłowej 'P 62′ jabłonie były mniejsze niż na 'M.9 EMLA’. Wśród podkładek półkarłowych 'P 66′ i 'P 67′ miały taki sam wpływ na wzrost drzew odmiany 'Elshof’ jak 'M.26′. W przypadku odmiany 'King Jonagold’ 'P 66′ bardziej ograniczała wzrost drzewa niż 'M.26′. Drzewa obu odmian najlepiej owocowały na 'P 67′, przy czym 'King Jonagold’ pod tym względem przewyższył 'Elshofa’. Dużą plennością wyróżniały się także drzewa na 'P 63′ i 'P 64′. |
O PODKŁADKACH W SARAGOSSIE – (CZ. I) JABŁOŃ
Od niedawna w ramach sekcji sadowniczej Międzynarodowego Towarzystwa Nauk Ogrodniczych (ISHS) działa grupa robocza zajmująca się badaniem wpływu podkładek na wzrost i rozwój drzew owocowych, której przewodniczy prof. Karoly Hrotko z Węgier. Właśnie z inicjatywy tej grupy 11–14 czerwca 2002 roku odbyło się w Saragossie pierwsze międzynarodowe sympozjum, które poświęcono zagadnieniom związanym ze stosowaniem podkładek i wstawek. W konferencji uczestniczyło 175 osób z 30 krajów, które obradowały w kilku sesjach tematycznych.
