Ta średniej wielkości — jak na warunki niemieckie — szkółka, o powierzchni 19,14 ha, została założona w 1929 roku przez Johannesa Hachmanna, który specjalizował się w materiale sadowniczym. Dopiero w latach powojennych, gdy zmieniła się koniunktura i kierownictwo firmy przejął syn Johannesa Hans, zmieniono profil produkcji. Przestawiono się na gatunki ozdobne, ze specjalnością rośliny wrzosowate. Obecnie właścicielami firmy są Hans Hachmann i jego syn Holger. Gospodarują na lekkiej, dość piaszczystej i lekko kwaśnej glebie, typowej dla tego rejonu Szlezwika-Holsztynu. Panuje tutaj łagodny morski klimat sprzyjający produkcji roślin zimozielonych, w tym wrzosowatych. Zimy są jednak ostrzejsze niż w Ammerlandzie, gdzie produkuje się najwięcej w Niemczech krzewów z rodzaju Rhododendron. Wiedza fachowa zdobyta przez Hansa Hachmanna w okresie, gdy pracował jako młody ogrodnik w szkółkach w rejonie Oldenburga, pasja oraz miłość do roślin wrzosowatych przyczyniły się do powstania jednej z wiodących szkółek w Szlezwiku-Holsztynie. Niewątpliwie na sukces firmy wpłynął również dar, jakim natura obdarzyła Hansa Hachmanna — talent hodowlany. Miałem okazję (początkowo jako student ogrodnictwa, a potem szkółkarz-wykładowca AR w Krakowie) śledzić rozwój tego hodowcy. Jako pamiątkę zachowałem jeden z pierwszych katalogów szkółki H. Hachmann — kilka kolorowych zdjęć (m.in. odmiany różanecznika 'Kokardia’) i stron oferty handlowej na sezon 1979/80, jakie znalazłem w centrum ogrodniczym pod Kolonią. Obecnie asortyment szkółki składa się 540 gatunków i odmian różaneczników oraz ponad 150 taksonów innych wrzosowatych (m.in. 60 odmian wrzosów i 40 wrzośców). Oprócz tego, rozmnaża się tam i produkuje około 350 liściastych i 200 iglastych rarytasów. W latach 70. ważną pozycją w produkcji szkółki były pięciorniki krzewiaste (Potentilla fruticosa). Takie światowe hity, jak 'Goldteppich’, 'Goldstar’, 'Sommerflor’ oraz 'Hachmann’s Gigant’, to odmiany wyhodowane właśnie w tej szkółce. Firma Hachmanna, jak wiele podobnych w Niemczech, zmienia swoje oblicze. W ostatnich latach postawiono kilka wysokich tuneli podwójną folią (fot. 1) oraz założono systemy zamkniętego obiegu wody na zewnątrz (400 m2) oraz w tunelu.
Fot. 1. Nowe tunele pokryte podwójną folią
|
Spadek na zagonach z matami podsiąkowymi wynosi 1%. W tunelu takie zagony służą przede wszystkim do produkcji klonów palmowych (ten gatunek to kolejna specjalność szkółki) i są nawadnianie za pomocą 3 węży kroplujących, biegnących przez zagon. Dozowanie wody i poziom wilgotności maty podsiąkowej regulują tensjometry (fot. 2). Tego typu nawadnianie (mimo wysokich kosztów instalacji) wyeliminowało plamy oraz oparzenia na liściach wrażliwych klonów, powodowane przez żelazistą wodę ze studni głębinowych. Zainstalowane w namiotach ruchome ramiona deszczujące służą do dodatkowego podlewania roślin, zwłaszcza świeżo posadzonych.
Fot. 2. Klony palmowe w pojemnikach uprawiane na macie podsiąkowej
|
|
Krzewy te uprawia się przede wszystkim na lekko podniesionych zagonach gruntowych (fot. 3), ale także w pojemnikach, między innymi, przy zamkniętym obiegu wody na matach podsiąkowych. Różaneczniki rosną w kontenerach o pojemności 2–7,5 litra (najczęściej w C5) i oferowane są zazwyczaj jako produkt handlowy o wielkości 40/50 cm, chociaż silnie rosnąca odmiana 'Boursault’ o takich samych wymiarach sprzedawana jest także w pojemnikach C12 (fot. 4).
Fot. 3. Rożaneczniki rosnące na lekko podniesionych zagonach gruntowych
|
Fot. 4. Mieszańce rożanecznika jakuszimańskiego w pojemnikach C5
|
Nawadnianie podsiąkowe pozwala zaoszczędzić sporą ilość wody, jednak nawet na tych kwaterach polowych pozostawiono zraszacze służące do ochrony przed przymrozkami. Urozmaicona oferta, wiele nowości i rarytasów dendrologicznych powoduje, że firma prowadzi zarówno sprzedaż hurtową, jak i detaliczną. Do zakupów zachęca efektownie urządzony na terenie szkółki ogród japoński z wrzosowiskiem (fot. 5), widoczny z biegnącej obok ulicy, oraz bardzo bogata kolekcja rodzaju Rhododendron.
Fot. 5. Ogród japoński z wrzosowiskiem otwiera wejście na teren szkółki
|
Dominują w niej mieszańce różanecznika jakuszimańskiego (Rhododendron yakushimanum) i odmiany zimozielonych azalii japońskich (fot. 6), z których wiele wyhodował Hans Hachmann.
Fot. 6. Azalie japońskie lepiej rosną i zimują pod osłoną folii
|
W 1996 roku na wyjazdowym posiedzeniu Amerykańskiego Towarzystwa Różanecznikowego (American Rhododendron Society), które odbyło się w Szkocji, otrzymał on, jako jedyny Europejczyk, złoty medal ARS za zasługi i dokonania hodowlane. Przez 45 lat wprowadził na rynek ponad 200 nowych odmian, z których wiele stało się już standardami światowymi. Hodowca zapytany, w jaki sposób można znać i rozróżniać taką liczbę odmian odpowiedział z uśmiechem, że „własne dzieci ojciec powinien znać”. Pytany z kolei o nowości z grupy azalii wielkokwiatowych (szczególnie przydatnych do warunków Polski) przyznał, że ograniczył prace w jej obrębie, gdyż w łagodnym dla gatunków zimozielonych różaneczników klimacie Europy Zachodniej, w tym w Niemczech, azalie te nie cieszą się dużym zainteresowaniem. Firma Hachmann ma w swojej ofercie także odmiany szczepione na podkładkach INKARHO, znoszących wysokie pH podłoża (czyt. „Szkółkarstwo” 2/2001). Krzewy tak produkowane są sprzedawane zarówno z gruntu (z bryłą), jak i w pojemnikach. Ich udział w ogólnej produkcji rośnie i obecnie waha się od kilku do dwudziestu kilku procent, w zależności od odmiany. Jednak w przypadku wysoko cenionej odmiany 'Erato’, o czysto czerwonych kwiatach, wynosi już 60%. Ważną pozycję w ofercie handlowej zajmują także inne odmiany H. Hachmanna — 'Azurro’, 'Goldkrone’, 'Hachmann’s Charmant’, 'Hachmann’s Feuerschein’ czy 'Kokardia’. Odmiany różaneczników wielkokwiatowych na podkładkach tolerujących wapienne podłoże są droższe od szczepionych na podkładce 'Cunningham’s White’ o około 11%, a mieszańce różanecznika jakuszimańskiego — o 5–8%. Wśród tych ostatnich ważną pozycję zajmuje 'Koichiro Wada’ (stara odmiana angielska) oraz znane odmiany Hachmanna — 'Fantastica’, 'Kalinka’, 'Nicoletta’, 'Polaris’, a z żółtokwiatowych — 'Goldprinz’ (wrażliwy na mróz) oraz 'Marietta’. |
