uprawy szklarniowe

Bardzo wyraźne zmiany, jakie nastąpiły w produkcji warzyw pod osłonami w ciągu ostatnich lat, wynikają w dużej mierze z naszej integracji z krajami Unii Europejskiej i ułatwionej wymiany handlowej z Zachodem. Są jednak rejony, w których wszelkie zmiany dokonują się znacznie wolniej — do takich z pewnością zaliczyć trzeba tereny wschodniej Polski.

Przystąpienie Polski do UE pozwoliło ogrodnikom nie tylko skorzystać z różnych programów pomocowych (SAPARD, SPO), ale także otworzyło drogę dla swobodnego eksportu polskich warzyw i owoców do krajów Wspólnoty. Oprócz znanych i powszechnie uprawianych u nas gatunków, z takim przeznaczeniem można uprawiać warzywa jeszcze mało popularne wśród polskich konsumentów, które są już rozpowszechnione w innych krajach. Przykładem jest chociażby cukinia, zbierana już wówczas, gdy owoce osiągają długość 20–30 cm.

Władze gminy Dwikozy oraz oddział w Mokoszynie Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego wraz 9 innymi instytucjami i urzędami (wśród których był m.in. Urząd Marszałkowski i wojewoda świętokrzyski), a także z firmami ogrodniczymi, zorganizowały 1 i 2 lipca dwunaste już Święto Pomidora. Mimo tak imponującej listy organizatorów, frekwencja na wykładach przewidzianych na pierwszy dzień imprezy była bardzo skromna — pracownice ŚODR Ewa Żak i Elżbieta Krępa wykłady wygłosiły dla... zaledwie 5 ogrodników i kilku przedstawicieli firm ogrodniczych (fot. 1).

W uprawach pod osłonami czystość i higiena oraz zdrowe i wolne od chorób podłoże decydują o zdrowotności roślin oraz wielkości i jakości plonów. Aby sprostać tym wymaganiom, należy przedwegetacyjnie odkażać podłoża, wewnętrzne powierzchnie pomieszczeń oraz urządzenia uprawowe, narzędzia, folię i materiały wielokrotnego użytku, m.in. doniczki lub tace wielokomórkowe. Zabieg ten pozwoli wyeliminować chorobotwórcze mikroorganizmy — grzyby, bakterie i wirusy, a także szkodniki, które zasiedlają szklarnie, tunele foliowe i inne pomieszczenia uprawowe.

W ostatnich latach w starszych szklarniach lub tunelach foliowych coraz częściej uprawiane są mieszańcowe ogórki grubo- lub średniobrodawkowe (fot. 1). Są one odporniejsze na wahania temperatury i okresowe niedobory światła niż typowe odmiany szklarniowe o gładkich owocach. Poza tym są cenione przez konsumentów — stanowią surowiec do produkcji pierwszych ogórków małosolnych — i na ogół wiosną są droższe niż owoce odmian szklarniowych. Wypełniają również lukę na rynku w chłodne wiosny z nocnymi spadkami temperatury, kiedy ogórki uprawiane w polu znacznie później zaczynają owocować. W doborze znajduje się kilkanaście partenokarpicznych odmian krótkoowocowych ogórków średnio- i grubobrodawkowych do uprawy pod osłonami.