Bejo Zaden
W kolekcji kapusty głowiastej białej tego hodowcy uwagę zwracały m.in. odmiany Expect F1, Passat F1 i Typhoon F1. Pierwszy mieszaniec o okresie wegetacji wynoszącym 145 dni jest polecany do bardzo długiego przechowywania (do czerwca). Na poletku doświadczalnym odmiana ta wytworzyła twarde, kuliste główki średniej wielkości, z woskowym nalotem na liściach. Odmiana Passat F1 (fot. 1) jest przeznaczona na zaopatrzenie rynku warzyw świeżych oraz przemysłu przetwórczego. Rośliny tego mieszańca odznaczają się dużą zdrowotnością, w tym średnią odpornością na Fusarium spp.
Fot. 1. Odmiana Passat F1 wyróżnia się wysoką zdrowotnością
Typhoon F1 to z kolei późna kreacja. Jej kuliste główki o krótkich głąbach wewnętrznych i delikatnie unerwionych liściach wyróżniają się bardzo dużą zawartością suchej masy, cukrów i witaminy C. Mimo ich wysokiego osadzenia na głąbach, nie mają tendencji do przewracania się. Zbiór tej odmiany może odbywać się mechanicznie. Główki są łatwe w czyszczeniu i obróbce pozbiorczej. Spośród odmian kapusty głowiastej czerwonej polecano m.in. mieszańca Lodero F1 (fot. 2) o okresie wegetacji wynoszącym ok. 121 dni, tworzącego lekko owalne główki o masie 1,5–3 kg.
Fot. 2. Z odmian kapusty głowiastej czerwonej polecano mieszańca Lodero F1
Na poletkach z kalafiorami wyróżniała się średnio wczesna odmiana Charlot F1 o ok. 78-dniowym okresie wegetacji. Ze względu na mocny system korzeniowy, mieszaniec ten polecany jest do uprawy na zbiory latem, gdyż rośliny stosunkowo dobrze znoszą wysoką temperaturę i krótkotrwałe niedobory wody. Kuliste, śnieżnobiałe róże są okryte spiralnie skręconymi liśćmi do czasu zbiorów. Zainteresowanie zwiedzających wzbudzała także o 4 dni późniejsza od mieszańca Charlot F1 odmiana Adona F1, rekomendowana do uprawy na zbiory późnoletnie i jesienne, z przeznaczeniem na zaopatrzenie rynku warzyw świeżych i przemysłu chłodniczego.
Clause Vegetable Seeds
Na poletkach pokazowych tej firmy, oprócz znanych już odmian, takich jak Bravo F1 (okres wegetacji 80 dni) i Centurion F1 (110 dni), przeznaczonych do wczesnego kwaszenia i bezpośredniego zaopatrzenia rynku, czy rekomendowanej do bezpośredniego zaopatrzenia rynku po długim przechowaniu Marabou F1 (140 dni), można było przyjrzeć się nowemu mieszańcowi Constable F1 (CLX 39157 F1). Jest to bardzo wczesna odmiana (53–60 dni wegetacji), szczególnie przydatna do uprawy w tunelach foliowych i pod płaskimi okryciami. Proponowane przez hodowcę zagęszczenie roślin wynosi 45–60 tys. szt./ha. Producentom poszukującym kapusty głowiastej białej, na której niechętnie żerują wciornastki, polecano mieszańca Squadron F1 (140–150 dni; fot. 3), z intensywnym nalotem woskowym na liściach.
Fot. 3. Odmiana Squadron F1 z intensywnym nalotem woskowym na liściach
Spośród kreacji kapusty głowiastej czerwonej interesującą propozycją może być odmiana Garance F1 (120 dni), która na północy Holandii wytworzyła główki o masie 4–5 kg (w Polsce dorasta do 6 kg), okryte liśćmi z silnym nalotem woskowym. Jest ona szczególnie polecana do uprawy z przeznaczeniem do przetwórstwa. Z kolei do bezpośredniego zaopatrzenia rynku rekomendowano mieszańca Redguard F1 (145 dni). Jego 2,5–3-kilogramowe główki są towarem chętnie nabywanym przez kontrahentów z sieci handlowych.
W kolekcji kalafiorów uwagę zwiedzających zwracały odmiany Clipper F1 i Ardent F1 (CLX 33255 F1 – fot. 4). Pierwsza jest dedykowana do najwcześniejszych nasadzeń w tunelach foliowych oraz pod płaskimi okryciami. W Polsce róże tego mieszańca osiągają dojrzałość zbiorczą po 58– 63 dniach. Są one duże, zwarte i szczelnie okryte liśćmi. Nie mają tendencji do antocyjanowych przebarwień. Rośliny odmiany Clipper F1 są wyrównane, o kompaktowej budowie i wzniesionych liściach. Rekomendowana przez hodowcę obsada wynosi 35–50 tys. roślin/ha. Mieszaniec Ardent F1 to nowa kreacja, będąca w zaawansowanych testach, także w naszym kraju, przydatna do uprawy na zbiory latem. Kuliste, zwarte i śnieżnobiałe róże tej odmiany mogą być przeznaczane zarówno dla przemysłu, jak i na zaopatrzenie rynku warzyw świeżych.
Fot. 4. Śnieżnobiałe, zwarte róże odmiany Ardent F1
Monsanto
W kolekcji warzyw kapustnych marki Seminis zaprezentowano m.in. odmianę kapusty głowiastej białej Menzania F1 (fot. 5) o 110–120-dniowej wegetacji. Ze względu na słodki smak liści i luźną strukturę wewnętrzną główek, są one szczególnie przydatne do produkcji surówek i gołąbków. W zależności od zagęszczenia, rośliny wytwarzają główki o masie od 4 kg do 6 kg. Zainteresowanie zwiedzających wzbudzała także nowa SV3387JL F1 (78–80 dni). Jest to średnio wczesna odmiana kapusty głowiastej białej rekomendowana do uprawy zarówno pod płaskimi okryciami, jak i w nieosłoniętym gruncie, z przeznaczeniem do zaopatrzenia rynku warzyw świeżych. Rośliny tego mieszańca odznaczają się dużym wigorem oraz wyrównaniem. Kuliste dobrze wypełnione główki okryte są jasnozielonymi liśćmi i dorastają do 2–3 kg. Po osiągnięciu dojrzałości zbiorczej nie mają skłonności do pękania i zachowują wysoką jakość w polu przez 2–3 tygodnie.
Fot. 5. Menzania F1 – kapusta o słodkim smaku liści
Spośród zaprezentowanych odmian kalafiora do wczesnych nasadzeń polecano mieszańca Abeni F1 (63 dni wegetacji). Jego rośliny, oprócz dużej siły wzrostu, cechują się wyrównaniem, co umożliwia przeprowadzenie zbioru w krótkim czasie. Wytwarzają mocny system korzeniowy oraz kuliste, dobrze okryte liśćmi róże. Fortaleza F1 (fot. 6) to z kolei propozycja o uniwersalnym zastosowaniu, przydatna do uprawy od wczesnego lata do późnej jesieni. Jej rośliny o zwartym pokroju i wzniesionych liściach odznaczają się dużą zdrowotnością. W Polsce róże tej odmiany osiągają dojrzałość zbiorczą po ok. 75 dniach od posadzenia rozsady.
Fot. 6. Fortaleza F1 – uniwersalna odmiana kalafiora
[NEW_PAGE]Na poletkach demonstracyjnych atrakcyjnie prezentowały się ponadto odmiany Aquata F1 (95–100 dni) i Giewont F1 (100–110 dni). Róże pierwszego mieszańca, polecanego do uprawy z przeznaczeniem na zaopatrzenie rynku warzyw świeżych, były szczelnie okryte liśćmi, co zapobiegało ich żółknięciu. Druga z odmian to uznany już na polskim rynku mieszaniec rekomendowany do uprawy na zbiór jesienią. Ze względu na długi okres wegetacji, hodowca zaleca w Polsce sadzenie rozsady na miejsce stałe do połowy czerwca. Kreacja ta dobrze przystosowuje się do zmiennych warunków produkcji.
W kwaterze z odmianami brokułu można było przyjrzeć się nowemu mieszańcowi przeznaczonemu do uprawy latem i jesienią – SV1002BL F1. Jest on o ok. 3 dni późniejszy od znanej odmiany Ironman F1. Jego rośliny są mało podatne na przerastanie róż liśćmi i tworzenie pustych komór w głąbie. Ciemnozielone róże o wyrównanych pąkach średniej wielkości łatwo się różyczkują. Mogą być kierowane do chłodni lub oferowane na rynku warzyw świeżych.
Nickerson-Zwaan i Vilmorin
Spośród odmian kapusty głowiastej białej zaprezentowanych w kolekcji firm Nickerson-Zwaan i Vilmorin, do uprawy wczesnej w tunelach foliowych i pod płaskimi osłonami polecano mieszańca Delight Ball F1 (53–58 dni wegetacji). Na polu demonstracyjnym jego rośliny wytworzyły główki o masie 1,5–1,8 kg. Wyróżniała się także odmiana Satie F1, która przy zagęszczeniu 25–40 tys. roślin/ha tworzyła główki o masie 3–6 kg, kuliste i wysoko osadzone na głąbie, co zapobiegało ich gniciu od spodu. Odmiana jest ponadto średnio odporna na Fusarium spp. i choroby wywołane przez bakterie Xanthomonas spp. Z kolei mieszaniec Forza F1, rekomendowany zwłaszcza do długiego przechowywania, odznacza się odpornością na wewnętrzne zbrunatnienie główek. Zainteresowanie budziła także odmiana Zoltan F1 (fot. 7), o okresie wegetacji o 5 dni krótszym (135–140 dni) niż u mieszańca Forza F1, cechująca się małą podatnością na mączniaka rzekomego i odpornością na Fusarium spp.
Fot. 7. Odmiana Zoltan F1 odporna na mączniaka rzekomego i Fusarium spp.
Na poletkach pokazowych z kalafiorami ciekawie prezentowały się m.in. mieszańce o okresie wegetacji wynoszącym 85–95 dni, przeznaczone do uprawy na zbiór jesienny – Boris F1 (Vilmorin) oraz Raoul F1 (Nickerson-Zwaan). Rośliny pierwszej odmiany wytwarzają duże, wzniesione liście i zwarte róże. Z kolei zwięzłe róże mieszańca Raoul F1 nie mają tendencji do różowienia. Do uprawy na zbiór wiosenny oraz od połowy sierpnia do października polecano odmianę Shakaris F1 (Vilmorin – fot. 8) o 80–85-dniowej wegetacji i wypukłych różach.
Fot. 8. Odmiana Shakaris F1 o 80–85-dniowej wegetacji
[NEW_PAGE]Sakata
Na polu doświadczalnym z odmianami oferowanymi przez tę japońską firmę hodowlano-nasienną, można było obejrzeć m.in. kreacje kapusty głowiastej białej z różnych grup wczesności. Propozycją do przyspieszonych nasadzeń może być mieszaniec Nozomi F1, o krótkim okresie wegetacji (45–50 dni). Cechuje się on wysoką tolerancją na wahania temperatury oraz dużym wyrównaniem główek (1–1,5 kg).
Do zaopatrzenia rynku warzyw świeżych, w tym również supermarketów, przydatna jest odmiana Coronet F1 (115– 125 dni), która tworzy duże (2,5–3 kg), kuliste główki wysoko osadzone na głąbach. Z odmian przeznaczonych do długiego przechowywania (do kwietnia) zaprezentowano m.in. mieszańca Arcticus F1 (135–145 dni) tworzącego ok. 2-kilogramowe główki o atrakcyjnej zielonej barwie. Natomiast z segmentu kapust o wysokiej zawartości suchej masy i cukrów rekomendowano odmianę Fighter F1 (130–140 dni) o mocnym systemie korzeniowym i wysokiej tolerancji na niekorzystne warunki uprawy. Średnia wielkość główek tego mieszańca wynosi 3–4 kg.
Spośród odmian brokułu przeznaczonych na zbiory jesienne do uprawy w Polsce polecano m.in. mieszańce Chronos F1, Naxos F1 i Parthenon F1.
Pierwsza kreacja jest przydatna do upraw poplonowych (65–68 dni wegetacji). Rośliny wykazują tolerancję wobec niskiej, jesiennej temperatury nocami, a róże nie są podatne na zagniwanie. Na poletkach pokazowych mieszaniec ten wytworzył ciemnozielone róże z niebieskostalowym odcieniem o masie 600–700 g.
Druga propozycja – Naxos F1 – jest dedykowana do uprawy na zapotrzebowanie rynku warzyw świeżych oraz do przetwórstwa. Odmiana ta jest o dwa dni późniejsza od mieszańca Chronos F1 i przeznaczona do uprawy późnowiosennej oraz letniej. Do uprawy z przeznaczeniem na potrzeby przemysłu zamrażalniczego oraz do bezpośredniego spożycia przydatna jest także odmiana Parthenon F1 (fot. 9). Jej rośliny tworzą silny system korzeniowy oraz zwarte, kopulaste róże.
Fot. 9. Odmiana Parthenon F1 tworzy zwarte, kopulaste róże
W ofercie odmian kalafiora uwagę zwracał Karneval F1 (65–70 dni wegetacji) o mocnym systemie korzeniowym i silnym wigorze. W Polsce mieszaniec ten jest rekomendowany do wczesnej uprawy w nieogrzewanych tunelach foliowych, pod płaskimi okryciami oraz w gruncie bez osłaniania. Jego róże dorastające do 700–1300 g składają się z drobnych, kopulastych różyczek. Producentom zainteresowanym kalafiorami przeznaczonymi do uprawy późnoletniej i jesiennej polecano odmianę Karnak F1 (100–110 dni wegetacji; fot. 10).
Fot. 10. Mieszaniec Karnak F1 do uprawy późnoletniej i jesiennej
Na poletkach pokazowych rośliny wytworzyły śnieżnobiałe, dokładnie okryte liśćmi róże o masie 2–2,5 kg. Nie obserwowano na nich przebarwień antocyjanowych, omszeń ani przerastania liśćmi. Dobrze prezentowały się także róże mieszańca Kastor F1 (75–80 dni), proponowanego do uprawy jako poplon, z przeznaczeniem głównie dla przetwórstwa, ale też na „świeży rynek”. Rośliny posadzone pod koniec czerwca ub.r. miały dobry wigor i wytworzyły kształtne róże, szczelnie okryte liśćmi.
Syngenta
W kolekcji odmian kapusty głowiastej białej tego hodowcy (fot. 11) zaprezentowano m.in. mieszańce Zenon F1 (135– 140 dni) i Flexton F1 (85–95 dni). Pierwszy jest przeznaczony do długiego przechowywania (do maja). Rośliny o silnym wigorze i wyrównanych główkach odznaczają się odpornością na Fusarium, a intensywny nalot woskowy na liściach chroni je przed żerowaniem szkodników. Flexton F1 (fot. 12) to z kolei średnio wczesna kreacja, której masę główek można regulować zagęszczeniem. Na zwiedzanych poletkach rośliny wytworzyły główki średniej wielkości (3–5 kg), ale przy mniejszej obsadzie na jednostce powierzchni mogą one dorosnąć nawet do 7 kg.
Fot. 11. Kolekcja odmian firmy Syngenta w Andijk
Fot. 12. Średnio wczesna odmiana Flexton F1
Z odmian kapusty głowiastej włoskiej uwagę zwracała Wiratoba F1 (130–140 dni). Rośliny tego mieszańca o mocnym systemie korzeniowym i karbowanych liściach miały główki ciemnozielone z niebieskim odcieniem, wysoko osadzone na głąbach.
Spośród odmian kalafiora wyróżniały się dwie kreacje dedykowane dla przemysłu przetwórczego – Cabral F1 (80–85 dni) i David F1 (85–90 dni), wytwarzające duże, twarde, zwarte i ciężkie róże o wysokiej zawartości suchej masy. Pierwsza w naszym kraju sprawdza się w uprawie wczesnoletniej i jesiennej. Rośliny wykształcają rozbudowany system korzeniowy i szerokie liście, dobrze osłaniające róże, które nie mają skłonności do antocyjanowych przebarwień. Druga z odmian jest nieco późniejsza, polecana do uprawy na zbiór jesienny.
Dobrze zapowiada się także nowy mieszaniec Gohan F1 (SGC3040 F1 – fot. 13), będący jeszcze na etapie testów. Jest to propozycja późniejsza od odmiany David F1, odznaczająca się dużym wigorem. Z kolei do uprawy w Polsce na wiosenne i poplonowe nasadzenia z przeznaczeniem na „świeży rynek” polecano odmianę Claforsa F1 (75–80 dni). Mieszaniec ten może być uprawiany również na słabszych stanowiskach, ze względu na silny wigor i mocny system korzeniowy. Jest to odmiana odporna na kiłę kapusty.
Fot. 13. Gohan F1 – obiecująca nowość do przetwórstwa
Anna Wilczyńska
Marcin Bartczak
Redakcja miesięcznika „Warzywa”
Fot. 1, 3, 4 M. Bartczak, fot. 2, 5–13 A. Wilczyńska
Artykuł pochodzi z numeru 2/2014 „Hasła Ogrodniczego”
