CIĘCIE PO HOLENDERSKU

Problem zwalczania parcha i sposoby formowania jabłoni były tematami kilku spotkań sadowniczych organizowanych przez firmę BASF kolejno w Wildze, Puławach, Sandomierzu i w Grójcu od 19 do 22 marca. Decyzję o momencie rozpoczęcia ochrony przed parchem należy podejmować na podstawie obserwacji faz fenologicznych drzew w najcieplejszych miejscach sadu, a szczególnie odmian rozpoczynających najwcześniej wegetację — 'Alwy' czy 'Idareda'. Zalecane jest także rozpoczęcie opryskiwań od miejsc sąsiadujących ze starym sadem (duże zagrożenie infekcją pierwotną). Do końca kwitnienia decyzji o wykonywaniu zabiegu nie należy podejmować na podstawie komunikatów o infekcji. Wskazania sygnalizatorów mogą bowiem w tym okresie być błędne. Wilgoć bardzo długo utrzymuje się w szczelinach rozwijających się pąków i do infekcji może dojść w pozornie niesprzyjających do tego warunkach. Dodatkowym elementem zwiększającym zagrożenie infekcją jest bardzo duża ilość zarodników parcha utrzymująca się od fazy zielonego pąka do końca kwitnienia. Zabiegi w tym czasie wymagają bezwzględnej dyscypliny i staranności wykonania. Zdaniem Roberta Sasa, przedstawiciela firmy BASF, w okresie tym należy stosować głównie preparaty zapobiegawcze. Jednym z takich fungicydów jest Discus 500 WG. Chroni on przed infekcją nawet przez 14 dni po opryskiwaniu, działa również interwencyjnie. Przy wyborze preparatu chemicznego trzeba również zwrócić uwagę na jego temperaturowy zakres działania, gdyż ma to decydujący wpływ na skuteczność zabiegu. W okresie wzrostu zawiązków owocowych należy pamiętać, że podczas pierwszych opadów deszczu po długim okresie suszy zarodniki parcha jabłoni wysiewają się wyjątkowo intensywnie. W tym czasie zalecane jest więc łączenie preparatu działającego systemicznie z kontaktowym, co znacznie podnosi skuteczność zabiegu.

U ŚREDNIO SILNIE ROSNĄCYCH JABŁONI WYSTARCZA JEDNO NACIĘCIE PILARKĄ ŁAŃCUCHOWĄ DO ŚRODKA PNIA

Aktualne zalecenia co do formowania i cięcia jabłoni przedstawił Jos de Wit — holenderski doradca sadowniczy. Jego zdaniem, bardzo ważne jest sadzenie drzewek dobrej jakości z przynajmniej pięcioma pędami bocznymi na wysokości co najmniej 70–80 cm nad ziemią. Podkreślił on, że holenderscy sadownicy nie sadzą już jednorocznych okulantów, ale wyłącznie dwuletnie drzewka z jednoroczną koronką. W pierwszym roku nie skraca się przewodnika, wycina się natomiast pędy z nim konkurujące, a bardzo długie skracane są przed kwitnieniem o 1/3 i w roku następnym przyginane. Pierwsze zasadnicze cięcie powinno się wykonać dopiero po wejściu drzew w okres owocowania. Na starszych jabłoniach usuwa się gałęzie rosnące zbyt silnie i pod ostrym kątem w stosunku do przewodnika oraz te, które nie są zakończone pąkiem kwiatowym. Cięcie pędów znajdujących się na grubych gałęziach, a także skracanie przewodnika należy przeprowadzać w czerwcu. Jest to bowiem moment, kiedy część "energii" drzewa została już zużyta i jego reakcja na cięcie będzie słabsza. Należy jednak pamiętać, aby nie skracać przewodnika bezpośrednio nad najwyżej rosnącymi jabłkami, gdyż powoduje to ich drobnienie. Na drzewach starszych Jos de Wit zaleca cięcie "na gładko", natomiast na młodych jabłoniach — na czop. W przypadku grubej gałęzi, która powinna być usunięta, ale w swoim sąsiedztwie nie posiada żadnych młodszych pędów proponuje on nacięcie jej drewna do około 1/3 średnicy i lekkie nadłamanie.
W przypadku silnie rosnących jabłoni bardzo pomocne może być cięcie korzeni — powszechne w Holandii. Według Jos de Wita, zabieg taki przeprowadza się wtedy, gdy wszystkie drzewa w rzędzie wymagają ingerencji. Jeśli natomiast tylko pojedyncze jabłonie rosną zbyt silnie, to jedynie ich pnie nacina się pilarką spalinową. U średnio silnie rosnących jabłoni wystarcza jedno nacięcie (lekko skośne w górę — fot.) do środka pnia. Przy bardzo silnym wzroście konieczne może być dwukrotne nacięcie, w odległości 20–30 cm od siebie.