EKONOMICZNE ASPEKTY PRODUKCJI AGRESTU

    Europejska specjalność
    Towarowa produkcja agrestu prowadzona jest wyłącznie w krajach europejskich, a do potentatów w tej uprawie od wielu lat zaliczane są Niemcy i Polska (tab. 1). Stosunkowo duże jego ilości uprawia się również w państwach byłego ZSRR, głównie w Federacji Rosyjskiej i na Ukrainie. Ponadto ważnymi producentami tych owoców są Czesi, Słowacy, Norwegowie i Węgrzy. Na wymienione kraje przypada ponad 90% światowych zbiorów agrestu.

    TABELA 1. ZBIORY AGRESTU W KRAJACH O NAJWIĘKSZEJ PRODUKCJI


    Według statystyk FAO, światowa produkcja agrestu charakteryzuje się dużą zmiennością w czasie. W latach 60. zbiory tych owoców były ustabilizowane na poziomie około 150-160 tyś. ton. Następna dekada przyniosła niewielką zwyżkę, a w roku 1978 zbiory po raz pierwszy przekroczyły 200 tyś. ton. Lata 80. to okres największej produkcji agrestu. W tym czasie rosła ona nieomal liniowo, przekraczając poziom 252 tyś. ton w roku 1988. Od 1989 r. rozpoczął się okres spadku, który najgwałtowniej zarysował się w latach 1997 i 1998.

    Owoc typowo eksportowy
    Popyt na agrest jest w Polsce stosunkowo niewielki. W przetwórstwie owoce są przeważnie zagospodarowywane do produkcji dżemów, a w przemyśle cukierniczym do wyrobu agrestu kandyzowanego i, okazjonalnie, owoców w syropie. Zupełnie inna jest rola agrestu w Niemczech, gdzie jest on wykorzystywany znacznie częściej niż w innych krajach. Jego doskonałe właściwości żelujące szczególnie ceni przetwórstwo. Z uwagi na mały popyt w kraju, opłacalność produkcji agrestu, podobnie jak wiśni, jest w Polsce bardzo silnie związana z sytuacją podażową w Niemczech. W latach mniejszych zbiorów i deficytu tych owoców za zachodnią granicą rośnie gwałtownie ich eksport i cena w Polsce. Taką sytuację notuje się w ostatnich dwóch latach, kiedy to znaczny niedobór agrestu (związany ze spadkiem produkcji) powoduje utrzymywanie się wysokich cen skupu. W 1998 r. najczęściej zawierały się one w Polsce w przedziale od około 1,95 do 2,80 zł/kg i gwarantowały pełną opłacalność produkcji, nawet przy gorszych plonach i ręcznym zbiorze owoców. Producenci, którzy w ubiegłym roku zebrali ponad 6 ton agrestu z hektara, przy cenie sprzedaży na poziomie 2,15 zł/kg, osiągnęli wskaźnik opłacalności produkcji przekraczający 153% (tab. 2). Jeszcze lepszy był efekt ekonomiczny plantacji, gdzie owoce zbierano mechanicznie. Przy plonie około 8 ton z hektara wskaźnik opłacalności wzrastał aż do 260%. Przy zbiorze 10 ton z hektara, osiąganym w najlepszych gospodarstwach, koszty produkcji stanowiły jedynie 30% wartości sprzedanych owoców.

    TABELA 2. KOSZTY PRODUKCJI I DOCHODOWOŚĆ PRODUKCJI AGRESTU W 1998 ROKU. Źródło: obliczenia własne; * - plon z hektara, ** - przy cenie zbytu agrestu 2,15 zł/kg.


    Tak wysokich wskaźników opłacalności nie miała w ostatnich latach produkcja żadnego innego gatunku sadowniczego - nawet wiśni w roku 1997. Najprawdopodobniej dochody uzyskiwane z produkcji agrestu w nadchodzących latach nie będą już aż tak wysokie ze względu na rosnące koszty, zwłaszcza siły roboczej.
















    Europejska specjalność
    Towarowa produkcja agrestu prowadzona jest wyłącznie w krajach europejskich, a do potentatów w tej uprawie od wielu lat zaliczane są Niemcy i Polska (tab. 1). Stosunkowo duże jego ilości uprawia się również w państwach byłego ZSRR, głównie w Federacji Rosyjskiej i na Ukrainie. Ponadto ważnymi producentami tych owoców są Czesi, Słowacy, Norwegowie i Węgrzy. Na wymienione kraje przypada ponad 90% światowych zbiorów agrestu.







    TABELA 1. ZBIORY AGRESTU W KRAJACH O NAJWIĘKSZEJ PRODUKCJI


    Według statystyk FAO, światowa produkcja agrestu charakteryzuje się dużą zmiennością w czasie. W latach 60. zbiory tych owoców były ustabilizowane na poziomie około 150-160 tyś. ton. Następna dekada przyniosła niewielką zwyżkę, a w roku 1978 zbiory po raz pierwszy przekroczyły 200 tyś. ton. Lata 80. to okres największej produkcji agrestu. W tym czasie rosła ona nieomal liniowo, przekraczając poziom 252 tyś. ton w roku 1988. Od 1989 r. rozpoczął się okres spadku, który najgwałtowniej zarysował się w latach 1997 i 1998.



    Owoc typowo eksportowy
    Popyt na agrest jest w Polsce stosunkowo niewielki. W przetwórstwie owoce są przeważnie zagospodarowywane do produkcji dżemów, a w przemyśle cukierniczym do wyrobu agrestu kandyzowanego i, okazjonalnie, owoców w syropie. Zupełnie inna jest rola agrestu w Niemczech, gdzie jest on wykorzystywany znacznie częściej niż w innych krajach. Jego doskonałe właściwości żelujące szczególnie ceni przetwórstwo. Z uwagi na mały popyt w kraju, opłacalność produkcji agrestu, podobnie jak wiśni, jest w Polsce bardzo silnie związana z sytuacją podażową w Niemczech. W latach mniejszych zbiorów i deficytu tych owoców za zachodnią granicą rośnie gwałtownie ich eksport i cena w Polsce. Taką sytuację notuje się w ostatnich dwóch latach, kiedy to znaczny niedobór agrestu (związany ze spadkiem produkcji) powoduje utrzymywanie się wysokich cen skupu. W 1998 r. najczęściej zawierały się one w Polsce w przedziale od około 1,95 do 2,80 zł/kg i gwarantowały pełną opłacalność produkcji, nawet przy gorszych plonach i ręcznym zbiorze owoców. Producenci, którzy w ubiegłym roku zebrali ponad 6 ton agrestu z hektara, przy cenie sprzedaży na poziomie 2,15 zł/kg, osiągnęli wskaźnik opłacalności produkcji przekraczający 153% (tab. 2). Jeszcze lepszy był efekt ekonomiczny plantacji, gdzie owoce zbierano mechanicznie. Przy plonie około 8 ton z hektara wskaźnik opłacalności wzrastał aż do 260%. Przy zbiorze 10 ton z hektara, osiąganym w najlepszych gospodarstwach, koszty produkcji stanowiły jedynie 30% wartości sprzedanych owoców.







    TABELA 2. KOSZTY PRODUKCJI I DOCHODOWOŚĆ PRODUKCJI AGRESTU W 1998 ROKU. Źródło: obliczenia własne; * – plon z hektara, ** – przy cenie zbytu agrestu 2,15 zł/kg.


    Tak wysokich wskaźników opłacalności nie miała w ostatnich latach produkcja żadnego innego gatunku sadowniczego – nawet wiśni w roku 1997. Najprawdopodobniej dochody uzyskiwane z produkcji agrestu w nadchodzących latach nie będą już aż tak wysokie ze względu na rosnące koszty, zwłaszcza siły roboczej.

    Related Posts

    None found

    Poprzedni artykułOGLĄDAJĄC SIĘ WSTECZ
    Następny artykułZ NIEMIECKIM AKCENTEM

    ZOSTAW ODPOWIEDŹ

    Wpisz treść komentarza
    Wpisz swoje imię

    ZGODA NA PRZETWARZANIE DANYCH OSOBOWYCH *

    Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany, podajesz go wyłącznie do wiadomości redakcji. Nie udostępnimy go osobom trzecim. Nie wysyłamy spamu. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem*.