Zalety
’Garla’ łączy w sobie kilka korzystnych cech — odporność na niekorzystne warunki klimatyczne (mróz i suszę) oraz dobrą zdrowotność. Najważniejszym atutem tej podkładki jest tolerancja wobec szarki — nawet u dziesięcioletnich drzew matecznych nie zaobserwowano objawów tej choroby (fot. 1). Drzewa zaszczepione na 'Garli’ nie wydają też odrostów korzeniowych. Dzięki temu, że siewki dosyć wiernie odtwarzają cechy roślin matecznych, podkładka ta może być rozmnażana z siewu, co znacznie obniża koszty produkcji szkółkarskiej.
FOT. 1. LIŚCIE 'WĘGIERKI ZWYKŁEJ’ Z OBJAWAMI SZARKI Z ROŚLIN NA (od lewej): 'WĘGIERCE WANGENHEIMA’, AŁYCZY I 'GARLI’
Siewki 'Garli’ charakteryzują się siłą wzrostu pośrednią między 'Węgierką Wangenheima’ a ałyczą. W porównaniu z siewkami 'Węgierki Wangenheima’ mają lepsze parametry dotyczące cech wzrostowych: wysokości siewki i pnia oraz grubości szyjki korzeniowej. Siewki 'Garli’ charakteryzują się także najwyższym udziałem podkładek pierwszego wyboru spośród badanych.
’Garla’ a inne podkładki w szkółce
W celu dokonania oceny szkółkarskiej trzech podkładek — ałyczy, 'Garli’ i 'Węgierki Wangenheima’ — zaokulizowano na nich cztery odmiany: 'Hermana’, 'Renklodę Ulenę’, 'Węgierkę Dąbrowicką’ oraz 'Węgierkę Zwykłą’. Najwyższą liczbę przyjętych oczek uzyskano na ałyczy, niższą na 'Garli’, a najniższą na 'Węgierce Wangenheima’ (tab. 1). Podobnie było
z liczbą uzyskanych okulantów. Średnica okulantów mierzona na wysokości 30 cm zależała również od podkładki. Drzewka na siewkach ałyczy były średnio o 3 mm grubsze niż te na 'Węgierce Wangenheima’. Okulanty rosnące na 'Garli’ charakteryzowały się pośrednią siłą wzrostu (tab. 2). Od podkładki zależała także jakość uzyskanego materiału szkółkarskiego (wykres). Najwięcej drzewek pierwszego wyboru (średnio 76,8%) i najmniej poza wyborem (5,9%) uzyskano na siewkach 'Garli’. Na 'Węgierce Wangenheima’ otrzymano drzewka najniższej jakości. Duży wpływ na przyjęcie się oczek oraz liczbę uzyskanych okulantów na podkładce 'Garla’ miała także zastosowana odmiana szlachetna (tab. 3).
W sadzie
Jesienią 1998 roku uzyskane drzewka posadzono do sadu i tam rozpoczęto obserwacje dotyczące wzrostu drzew (fot. 2). Cechę tę określono na podstawie pomiarów objętości korony i pola powierzchni przekroju poprzecznego pnia (PPPP). Potwierdzono pośrednią siłę wzrostu drzew uszlachetnionych na 'Garli’ — rosły one silniej niż te na 'Węgierce Wangenheima’, ale znacznie słabiej niż na ałyczy (tab. 4). Najważniejsza była jednak duża zdrowotność drzew — nasilenie objawów szarki było dwukrotnie mniejsze u drzew rosnących na 'Garli’ niż na 'Węgierce Wangenheima’. Tak więc, nie tylko właściwości odmiany szlachetnej, ale i podkładki miały znaczący wpływ na odporność drzewa. Rok 2002 był pierwszym sezonem owocowania drzew odmiany 'Herman’. Najwyższy plon uzyskano z drzew na 'Węgierce Wangenheima’ (5,51 kg/drzewo), nieco słabiej owocowały te na 'Garli’ (4,44 kg/drzewo), a najsłabiej na ałyczy (3,13 kg/drzewo). Są to dopiero wyniki wstępnych badań w sadzie, na pełną ocenę 'Garli’ trzeba poczekać jeszcze kilka lat. Konieczne też będzie przebadanie tej podkładki w innych warunkach klimatyczno-glebowych.
FOT. 2. DRZEWA ODMIANY 'HERMAN’ ROSNĄCE NA (od lewej): 'WĘGIERCE WANGENHEIMA’, AŁYCZY, 'GARLI’
’Garla’ ma jednak duże szanse, by stać się cenną podkładką dla intensywnych sadów śliwowych w Polsce. Dla szkółkarza jej atutami są: lepsza niż u 'Węgierki Wangenheima’ jakość uzyskiwanych podkładek, wyższy procent przyjęć tarczek okulizacyjnych i jakość uzyskiwanych okulantów. Z kolei sadownika powinien przekonać umiarkowany wzrost drzew uszlachetnionych na 'Garli’ oraz ich duża zdrowotność, zwłaszcza odporność na szarkę.
TABELA 1. PROCENT PRZYJĘTYCH OCZEK I UZYSKANYCH OKULANTÓW, W ZALEŻNOŚCI OD PODKŁADKI
TABELA 2. ŚREDNICA, WYSOKOŚĆ, LICZBA ORAZ SUMA DŁUGOŚCI DŁUGOPĘDÓW OKULANTÓW W ZALEŻNOŚCI OD PODKŁADKI
TABELA 3. PROCENT PRZYJĘTYCH OCZEK I UZYSKANYCH OKULANTÓW NA PODKŁADCE 'GARLA’ W ZALEŻNOŚCI OD ODMIANY
TABELA 4. WZROST DRZEW ŚLIW POSADZONYCH NA RÓŻNYCH PODKŁADKACH (1998-2002)
PROCENTOWY UDZIAŁ DRZEWEK I WYBORU W UZYSKANYM MATERIALE SZKÓŁKARSKIM, W ZALEŻNOŚCI OD PODKŁADKI I ODMIANY
