NAWADNIANIE W IZRAELU

W północnej jego części ich średnia roczna suma wynosi 700-800 mm, podczas gdy w centralnej 400-600 mm. Ekstremalnie niskie opady występują na południu – sięgają tylko 25 mm i zazwyczaj są to krótkotrwałe i gwałtowne ulewy, po których następuje okres suszy. W Izraelu niewielkie są naturalne zasoby wody, stąd konieczność stałego nadzoru nad istniejącymi jej źródłami, które stanowią własność państwową. Organem odpowiedzialnym za zarządzanie tymi rezerwami i ich rozdział jest Komisja Wodna, która ustala kontyngenty i określa ceny wody, zapobiega zanieczyszczaniu naturalnych zasobów, kieruje budową zbiorników czy uzdatnianiem ścieków. Jedyną większą rzeką w tym kraju jest Jordan wypływający z Jeziora Tyberiadzkiego – będącego wodnym rezerwuarem północy. Aby zrównoważyć te różnice, stworzono zintegrowaną sieć stacji pomp, zbiorników i kanałów, które służą transportowaniu wody z północnej części Izraela, gdzie znajduje się większość zasobów wodnych, na bardziej pustynne południe. Rolnictwo zużywa do 85% dostępnej wody – w roku 1997 było to około 1,2 miliarda metrów sześciennych (10-krotnie więcej niż w 1949 roku). Ogólna powierzchnia upraw w Izraelu wzrosła ze 165 tysięcy hektarów w 1949 roku do 410 tyś. ha w 1997 roku, a tych nawadnianych odpowiednio z 30 tyś. ha do 194 tyś. ha. W celu promowania racjonalnego gospodarowania wodą farmerzy są obciążani jej kosztami w zależności od stopnia wykorzystania przydzielonego im limitu (do 50% przydziału cena jest niższa). Ze względu na naturalne niedobory wody opracowano metody maksymalnie oszczędzające jej zużycie, przy jednoczesnym zachowaniu wysokich plonów. Rezultatem tego był ogromny rozwój różnego rodzaju systemów nawadniających, głównie kropelkowych, w dużym stopniu zautomatyzowanych i sterowanych komputerowo. Stosowane są również inne rozwiązania, polegające na powtórnym użytkowaniu wody (około 220 milionów m3 ścieków jest utylizowane i ponownie przeznaczane dla rolnictwa) czy też podwójnym jej wykorzystywaniu (początkowo do hodowli ryb, a dopiero później w rolnictwie), odsalaniu wody morskiej, eksploatacji na dużą skalę podziemnych zbiorników wodnych znajdujących się m.in. pod pustynią Negev. Zrezygnowano także z uprawy roślin o wysokich wymaganiach wodnych, a dających małe plony. Największe znaczenie ma jednak wprowadzenie nowoczesnych i wodooszczędnych systemów nawadniających – prowadzone od lat 50. prace badawcze i wdrożeniowe doprowadziły do powstania silnego przemysłu nawadniającego. Wytwarzany jest szeroki asortyment sprzętu o wysokiej jakości i niskim zużyciu wody. Systemy nawadniające są ważnym produktem eksportowym Izraela – ponad 80% tych urządzeń jest sprzedawane za granicę. Wkrótce przedstawimy przegląd systemów nawadniających – red.