NAWOŻENIE KAPUSTY GŁOWIASTEJ BIAŁEJ

    Gatunek ten należy do grupy warzyw o największych wymaganiach pokarmowych, co potwierdzają, między innymi, przeprowadzone w naszej katedrze doświadczenia. Przy plonie 70 t/ha pobiera z gleby około 230 kg N, 80 kg P2O5, 300 kg K2O, 300 kg CaO i 180 kg MgO. Na początku uprawy potrzebuje głównie dużo azotu, zaś w fazie wiązania główek zwiększa się pobieranie fosforu, potasu i wapnia.
















    Nawożenie podstawowe
    Azot. Składnik ten ma największy wpływ na tempo wzrostu i plonowanie kapusty. Dla odmian wcześniejszych najczęściej poleca się 150–200 kg N/ha, a dla późnych — 200–300 kg N/ha. Przy uprawie późniejszej 30–40% tego składnika wprowadza się pogłównie w 2, 3 dawkach: pierwszą po przyjęciu się rozsady (2 do 3 tygodni po posadzeniu), kolejne po zwarciu rzędów oraz w fazie zwijania główek, jednak nie później niż do końca lipca. Najlepsze są nawozy azotowe o reakcji fizjologicznie zasadowej lub obojętnej. Przedwegetacyjnie można podawać mocznik (46% N), saletrzak (25% N) lub saletrę amonową (34% N). Siarczan amonu (21% N) poleca się jedynie na gleby o pH powyżej 6,5. Do nawożenia pogłównego najlepsza jest saletra amonowa. Przenawożenie azotem może obniżyć przydatność kapusty do kwaszenia (spada zawartość suchej masy i cukrów) oraz do przechowywania (główki tracą twardość i przedwcześnie pękają). W uprawie odmian wczesnych może ono spowodować nadmierną akumulację azotanów w główkach.
    Fosfor. Polskie gleby zawierają go na ogół dość dużo, jednak nawożenie kapusty tym składnikiem jest konieczne. Optymalna ilość przyswajalnego fosforu w glebie powinna wynosić 50–70 mg/dm3. Przeciętne, zalecane pod kapustę dawki tego składnika wynoszą 70–100 kg P2O5/ha. Najlepiej nawozić superfosfatem potrójnym (46% P2O5) i superfosfatem potrójnym borowanym. W okresie tworzenia wewnętrznych liści kapusta pobiera z gleby około 40% całkowitej ilości tego składnika.
    Potas. Poziom przyswajalnej formy potasu w glebie powinien wynosić 175–225 mg/dm3, a polecane dawki nawozów potasowych to 200–240 kg K2O/ha. Składnik ten może być wnoszony do gleby zarówno w postaci soli chlorkowych (40–60% K2O), jak i siarczanu potasu (48–52% K2O). Nawożenie P i K można wykonać w zespole uprawek wczesnowiosennych pod kultywator lub bronę na 3, 4 tygodnie przed sadzeniem lub dzieląc całość na dwie dawki, z których jedną daje się jesienią pod orkę przedzimową, zaś pozostałą — wiosną.
    Magnez. Planując uprawę kapusty głowiastej białej należy również pamiętać o nawożeniu magnezem. Jego zawartość powinna kształtować się na poziomie 40–80 mg/dm3 w glebach średnio ciężkich oraz 60–120 mg/dm3 na glebach ciężkich. Jeśli pomijamy nawożenie obornikiem, magnez można wnosić jesienią z wapnem dolomitowym (3% CaO i 20% MgO), względnie wiosną — pod kultywator lub bronę — używając siarczanu magnezu (26% MgO).
    Dla powodzenia uprawy kapusty głowiastej białej bardzo ważne jest utrzymanie pH powyżej 6,2. Optymalny odczyn gleby — w granicach 6,5–7,0 — ogranicza porażenie roślin kiłą kapusty. Przy pH powyżej 7,0 część mikroelementów — zwłaszcza bor i mangan — może przechodzić w formy nieprzyswajalne dla roślin.



    Nawożenie uzupełniające
    Kapusta głowiasta biała dobrze reaguje na kilkakrotne w czasie wegetacji, dolistne zasilanie makro- oraz mikroelementami. Obecnie na rynku znajduje się wiele służących do tego płynnych nawozów kompleksowych, na przykład: Florovit, Hydrovit, Insol, Ekolist, Syntaflor, Agrovital, Floral, Mikrosol. Wiele z nich produkowane jest w kilku wariantach o różnej zawartości makro- i mikroskładników, co umożliwia lepsze ich dobranie do aktualnych potrzeb rośliny. W badaniach wykorzystano Ekolist S, Ekolist PK oraz Mikrosol U, których skład obrazuje tabela 1.







    TABELA 1. ZAWARTOŚĆ MAKRO- I MIKROELEMENTÓW W UŻYTYCH W BADANIACH NAWOZACH WIELOSKŁADNIKOWYCH


    W porównaniu do roślin nienawożonych już połowa zalecanej dawki NPK poprawiała jakość plonu handlowego (większe: udział I wyboru i średnia masa główki) oraz spowodowała jego wzrost o 14% (z 57,3 t/ha do 65,3 t/ha). Pełna dawka NPK spowodowała dalszy przyrost plonu kapusty, średnio o 20,2% (w porównaniu z kontrolą).
    Bardzo dobre efekty produkcyjne dało przedwegetacyjne doglebowe nawożenie połową zalecanej dawki NPK połączone z pogłównym, dolistnym ich uzupełnieniem. Dostarczenie doglebowo 100 kg N, 60 kg P2O5 i 120 kg K2O na hektar oraz pogłównie 2-krotne zasilanie Ekolistem PK (9 l/ha) i 3-krotne Ekolistem S (3 l/ha) zapewniło przyrost plonu handlowego o 36,1% w stosunku do uprawy nienawożonej w naszych doświadczeniach. Przy takim nawożeniu można uzyskać najwyższy plon główek I wyboru oraz największą jednostkową masę główki w plonie handlowym. Zastąpienie w nawożeniu dolistnym Ekolistu S w trzech ostatnich zabiegach Mikrosolem U (1,5 l/ha) — nawozem o podwyższonej zawartości mikroelementów — spowodowało uzyskanie plonu handlowego o wartości zbliżonej do tego, jaki otrzymano przy pełnej dawce doglebowej NPK.
    W uprawie, gdzie doglebowo podaje się pełną zalecaną dawkę NPK, dolistne uzupełnianie składników pokarmowych nie było opłacalne, gdyż powodowało wzrost plonu jedynie o 5,4–9,4% w stosunku do upraw nawożonych wyłącznie doglebowo.
    W latach, w których warunki atmosferyczne sprzyjają szybkiemu wzrostowi roślin, główki narażone są na pękanie. Z badań wynika, że w takich latach odsetek główek uszkodzonych sięga 21,1% całości plonu kapusty nawożonej wyłącznie doglebowo pełną dawką NPK, podczas gdy przy uzupełniającym nawożeniu dolistnym nie przekraczał 18,8%, zaś przy połowie dawki NPK wnoszonej doglebowo i dolistnym nawożeniu Ekolistem PK i Mikrosolem U wyniósł 14,3% (tab. 2).







    TABELA 2. WPŁYW NAWOŻENIA DOLISTNEGO NA PLONOWANIE KAPUSTY GŁOWIASTEJ BIAŁEJ (ODMIANA 'AMAGER’)


    * średni plon z lat 1998/99
    ** wyniki z 1998 roku, charakteryzującego się warunkami atmosferycznymi sprzyjającymi pękaniu główek

    Nawożenie dolistne poprawia wartości odżywcze tego warzywa. Analizy chemiczne główek wykonane przy zbiorze wykazały podwyższenie zawartości witaminy C i cukrów ogółem, przy braku istotnych różnic w zawartości suchej masy. Większa zawartość cukrów w główkach wskazuje przy zbiorze na większą przydatność kapusty nawożonej dolistnie do kwaszenia (tab. 3).







    TABELA 3. WPŁYW NAWOŻENIA DOLISTNEGO NA WARTOŚĆ ODŻYWCZĄ KAPUSTY GŁOWIASTEJ BIAŁEJ (ODMIANA 'AMAGER’)




    Autorzy są pracownikami Akademii Rolniczej we Wrocławiu

    Related Posts

    None found

    Poprzedni artykułWYSTAWA Z ZAMKIEM W TLE
    Następny artykułMAŁY JUBILEUSZ

    ZOSTAW ODPOWIEDŹ

    Wpisz treść komentarza
    Wpisz swoje imię

    ZGODA NA PRZETWARZANIE DANYCH OSOBOWYCH *

    Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany, podajesz go wyłącznie do wiadomości redakcji. Nie udostępnimy go osobom trzecim. Nie wysyłamy spamu. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem*.