Wprawdzie od ubiegłorocznych pack trials (czyli pokazów organizowanych przez zagraniczne firmy hodowlano-nasienne) upłynęło sporo czasu, ale przypomnienie tam prezentowanych nowości na początku bieżącego sezonu uprawy roślin rabatowych jest jak najbardziej na czasie. Nowe odmiany, pokazywane po raz pierwszy w 1998 r., trafiły bowiem do handlu nie wcześniej niż na początku 1999 r., a wiele z nich wciąż pozostaje nieznane. Z przesianej nam relacji W. Krausego wybraliśmy niektóre gatunki, zwłaszcza mniej popularne, nie pomijając najważniejszych rewelacji pack trials '98 (red.).
| Tendencje, liczby | ||||||||||||
| Firmy hodowlane, które kiedyś oferowały wyłącznie materiał otrzymany z nasion, ostatnio coraz bardziej poszerzają dotychczasowy asortyment o gatunki i odmiany mnożone wegetatywnie. Ponadto zwiększany jest dobór roślin dwuletnich oraz bylin traktowanych w produkcji jako jednoroczne (kwitną w pierwszym roku uprawy). Z pobieżnych szacunków wynika, że do dyspozycji producentów jest około 600 odmian petunii, 500 niecierpka i przeszło 700 bratka. Te liczby z roku na rok rosną – znamienne, że podczas ubiegłorocznych pack trials pewna firma chwaliła się posiadaniem 23 (!) odmian w jednej tylko serii petunii z grupy Multiflora. Ów rekord może się wydać imponujący, ale większość ogrodników i tak ogranicza się do ośmiu kolorów w serii. | ||||||||||||
| Prezentacje poszczególnych firm | ||||||||||||
DAEHNFELDT. Firma ta, jako jeden z liderów w hodowli begonii, zintensyfikowała ostatnio prace nad gatunkiem Begonia x tuberhybrida. Seria Galaxy (o pojedynczych kwiatach) i Fortunę (pełnokwiatowa) uważane są za najwcześniejsze wśród begonii bulwiastych dostępnych na światowym rynku, o 2-3 tygodnie wyprzedzające inne odmiany. Serię Fortune poszerzono o dwie nowe odmiany – 'F. Salmon Rose’ (łososiowa) i 'F. Orange Shades’ (pomarańczowa, podpalana). Jest ona bardzo wyrównana oraz zwarta, nie wymaga skarlania i może być uprawiana w większym zagęszczeniu niż większość begonii bulwiastych. BENARY. Rośnie popularność celozji, między innymi dlatego, że nadają się nie tylko na rabaty, ale także do taniej uprawy doniczkowej (czyt. HO 4/99). W odpowiedzi na tę koniunkturę firma Benary wprowadziła w bieżącym roku do obrotu dwie nowe serie – Amigo (forma grzebienasta, wys. roślin – 15 cm) i Gloria (forma pierzasta, wys. 20 cm). Obie bardzo dobrze się krzewią, ponadto wyróżniają się czystymi barwami kwiatów. Ta sama firma poszerzyła asortyment bylinowego gatunku tawułka Arendsa (Astilbe x arendsii), o odmiany Bella i Grande. Pierwsza osiąga wysokość około 50 cm, a druga dorasta do 80 cm i może być używana do produkcji na kwiaty cięte. (O innych nowościach Benary’ego pisaliśmy w HO 10/98-red.) TAKII. Seria Passion (fot. 1) była jedną z głośniejszych nowości ubiegłego roku. Oferowana na razie w mieszance (Passion Mix), jest pierwszą serią osteospermum rozmnażaną z nasion. Poleca się ją do uprawy w doniczkach o średnicy 10-15 cm. Ma zwarty pokrój. Rośliny dobrze krzewią się bez uszczykiwania pędów.
Wśród taksonów hodowli tej japońskiej firmy, które mają się pojawić na rynku w najbliższym czasie, zwracają także uwagę petunie kaskadowe (na razie bez nazwy), o kwiatach w różnych odcieniach magenty, oraz Nierembergia o jasnoniebieskich kwiatach (Light Blue). W tym lub przyszłym roku należy się ponadto spodziewać 4-odmianowej, karłowej serii laku (Cheiranthus cheiri), która będzie konkurentką ubiegłorocznej nowości – serii Prince pochodzącej z firmy Sakata. SAKATA. Bardzo dużym zainteresowaniem cieszyła się złota medalistka Fleuroselect, cynia 'Profusion Cherry’,o czerwonych kwiatach, a także jej pomarańczowo kwitnąca ”siostra” – 'Profusion Orange’ (fot. 2). Odmiany te zdążyły już udowodnić, że są znakomitą ozdobą ogrodu, m.in. odznaczają się dużą odpornością na złe warunki atmosferyczne oraz na choroby. Należy się spodziewać poszerzenia serii Profusion o kolejne odmiany.
Hodowcy z tego samego przedsiębiorstwa mogli się również pochwalić nową serią odmian nagietka (Calendula sp.) – Calypso, o pomarańczowych i żółtych kwiatach. Obie jej przedstawicielki mają czarne kwiaty rurkowate (środki kwiatostanów), są niskie i bardzo ładnie wyglądają w doniczkach – produkowane z siewu lutowego, w niskiej temperaturze, kwitną wczesną wiosną. Seria Bloomingdale jaskra (Ranunculus sp.) zapewniła firmie Sakata sławę na całym świecie. Obecnie hodowcy Sakaty pracują nad nową serią Springdale, która ma się nadawać do produkcji w dużych doniczkach (fot. 3). Pierwsze przedstawicielki Springdale pozwalają bardzo dobrze wróżyć tej nowości.
Bratki są ”perłą w koronie” firmy Sakata. W ubiegłorocznej prezentacji wyróżniała się m.in. jedna z nowych odmian serii Ultima – 'U. Beacon Bicolor Bronze’, o kwiatach w modnej, miedzianopomarańczowej tonacji barwnej (fot. 4) Ultima to seria, która dobrze wygląda na rabacie wiosną, natomiast pod jesień rośliny nieco się wyciągają.
BODGER. Seria Atlantis aksamitki wzniesionej (Tagetes erecta) była najważniejszą nowością spośród zaprezentowanych podczas pack trials ’98 przez tę firmę. Odmiany z tej serii (fot. 5) mają być bardziej odporne na niesprzyjające warunki atmosferyczne niż dotychczasowe.
Inną, wyróżniającą się nowością z tej samej ”stajni” hodowlanej (uhonorowaną wyróżnieniem All America Selections), była portulaka 'Sundial Peach’, o bardzo atrakcyjnej, brzoskwiniowej barwie kwiatów. Co więcej, nie zamykają się one tak szybko, jak inne pod wpływem zmniejszającego się natężenia światła. GOLDSMITH. Jester to nowa, bardzo kolorowa seria cynerarii (fot. 6), która na pewno zostanie bestsellerem. Najważniejszą prezentacją firmy Goldsmith podczas pack trials ’98 byty jednak wyżliny większe, tzw. lwie paszcze – seria La Bella o otwartych kwiatach składająca się z 10 odmian. Rośliny osiągają wysokość 45-55 cm.
PAN AMERICAN. W kolekcji nowości tej firmy zapowiadanych na 1999 rok wyróżniano m.in. czteroodmianową, heterozyjną serię Java niecierpka nowogwinejskiego rozmnażaną z nasion, obficie kwitnącą (fot. 7).
Przedsiębiorstwo to zasłynęło jednak ostatnio przede wszystkim dzięki werbenie 'Burgundy Quartz’, nagrodzonej złotym medalem Fleuroselect (patrz HO 6/98). Od bieżącego roku osiągalna jest nie tylko ta odmiana i 4 inne ze wspomnianej serii, ale również mieszanka Ouartz Polka Dot (z ”oczkiem”). Podobnie jak wiele innych firm hodowlanych, PanAm koncentruje się ostatnio na hodowli bylin. Jednym z interesujących osiągnięć PanAmu w tej dziedzinie jest Verbascum z heterozyjnej serii Southern Charm, obecnie reprezentowanej przez 3 odmiany – o kwiatach jasnoróżowych (fot. 8), żółtych, kremowych – rozmnażane generatywnie i kwitnące w pierwszym roku uprawy.
NOVARTIS. Firma ta, podobnie jak wielu innych hodowców, intensyfikuje ostatnio prace nad bratkami ”mini”. Wprowadziła na rynek nową serię Rocky, która na razie składa się z 5 odmian – cytrynowej, biało-niebieskiej i 3 w odcieniach fioletu. Na pewno będzie to europejski bestseller. (O innych nowościach Novartisu czytaj w HO 9/98 – red.) KIEFT. Oprócz własnej hodowli, produkcji i obróbki nasion, ta holenderska firma zajmuje się wprowadzaniem na rynek nowości pochodzących z małych przedsiębiorstw hodowlanych. Przykładami mogą być: dalie doniczkowe z serii Dahlstar, rozmnażanej z sadzonek, otrzymane przez firmę Lommerse Select; seria Bombay (patrz HO 4/99) celozji wyhodowana przez Celex; fuksje Fuseedia rozmnażane z nasion, czy gerbera doniczkowa z serii Living Colours.Ta ostatnia wzbudzała duże zainteresowanie. Uwagę zwracała też nowa seria (jeszcze ”eksperymentalna”) szybko rosnących werben, której osobliwością są pstre kwiaty – nakrapiane lub prążkowane. Bardzo atrakcyjnie prezentowały się też dwie nowe odmiany sanwitalii – 'Orange Sprite’ (o pomarańczowych kwiatach) i 'Yellow Sprite’ (żółta). SAHIN. Firma ta wprowadziła na rynek nowe, ciekawe odmiany begonii bulwiastej. Formę O anemonowych kwiatach prezentowano w ubiegłym roku po raz pierwszy, na razie bez nazwy, jako zapowiedź nowej serii. Oprócz oryginalnego kształtu kwiatów zwracają uwagę ich barwy – na brzegach płatków różowe lub kremowe, a u nasady żółto-czerwone (fot. 9).
Wraca na rynek zapomniany, a bardzo popularny pół wieku temu, koleus Blumego (Coleus blumei). Gatunek ten, wykorzystywany jako roślina rabatowa i pokojowa, w hodowli firmy Sahin reprezentuje seria Giant Exhibition, która z pewnością przyczyni się do dalszego wzrostu popularności koleusów. Znakomicie w wiszących pojemnikach prezentowały się fiołki-bratki (Viola x williamsiana) – dwie nowe odmiany, z których jedna wyróżnia się żółto-niebiesko-białymi kwiatami (trzy kolory w jednym!). FLORANOYA. Hodowla kwiaciarska tej firmy, która ma siedzibę w Wielkiej Brytanii, to obecnie anglosasko-frankońska mieszanka. Floranova przejęła bowiem parę lat temu ”ozdobną” część francuskiego przedsiębiorstwa Clause, które wcześniej kupiło amerykańską kompanię Harris Morgan. Dzięki temu ”ostatnia z brytyjskich hodowlanych firm kwiaciarskich” przekształciła się w jedno z najważniejszych na świecie przedsiębiorstw w tej branży. Prawdziwym triumfem Floranovy była wprowadzona na rynek w zeszłym roku, i uhonorowana złotym medalem Fleuroselect (HO 7/97), wielkokwiatowa petunia 'Prism Sunshine’ – najbardziej żółta z dotychczas wyhodowanych odmian gatunku Petunia x hybrida. W bieżącym roku do oferty dołączono kolejną żółtą odmianę, pod nazwą 'Horizon Yellow’, tym razem do grupy Multiflora (fot. 10).
Seria Zenith nagietka lekarskiego – uważana za najlepszą tetraploidalną serię tego gatunku – wzbogacona została o, długo oczekiwaną, czerwono kwitnącą odmianę. QUEDLINBURG SAATGUT. Przed wojną rejon Erfurtu oraz Quedlinburga (miejscowości, w której firma ma swą siedzibę) był jednym z głównych centrów hodowli i produkcji nasion roślin ozdobnych. Obecnie, po przeszło 40 latach zastoju, spowodowanego odcięciem wschodnioniemieckiej firmy od Zachodu, wiele jej odmian nadaje się tylko do taniego handlu nasionami w torebkach. Jednakże, z drugiej strony, w roślinnych zasobach genowych byłego NRD znajduje się wiele ”świeżej krwi”. Na przykład, specjalnością tego kraju były zioła – zarówno gatunki oraz odmiany wykorzystywane wyłącznie do celów kulinarnych, jak i taksony ozdobne. Wyróżniającą się odmianą firmy Quedlinburg jest w tej grupie roślin dekoracyjna bazylia (Ocymium hasilicum) 'Red Basil Osmin’, o bordowych liściach, najlepsza do uprawy w pojemnikach przedstawicielka tego gatunku. Zielonolistnym jej odpowiednikiem jest 'Genova’. Na szczególną uwagę zasługuje też 'Bavires’, odmiana odporna na wirusa brązowej plamistości pomidora (TSWV) i wirusa mozaiki ogórka (CMV). Wyróżniającym się, ozdobnym ”ziołem” jest też rozmaryn (Rosmarinus officinalis), a konkretnie klony wyselekcjonowane za względu na kaskadowy pokrój, przydatne do uprawy w wiszących pojemnikach i rozmnażane wegetatywnie. N.L. CHRESTENSEN. To również firma do niedawna wschodnioniemiecka, znana m.in. z hodowli astra chińskigo (Callistephus chinensis). Jedną z nowości jest karłowa, odporna na fuzariozę, seria Chrestella Karmesin, polecana do uprawy doniczkowej. Chrestensen zajmuje się także hodowlą słonecznika. 'Gloriosa Sunset Orange’ to nowa odmiana o pomarańczowych kwiatach z ciemnym ”środkiem” i małą ilością pyłku, przydatna do uprawy na kwiaty cięte (dorasta na wysokość do około 130 cm). HAMER. W tej firmie, która jest holenderskim liderem w produkcji materiału wyjściowego, najważniejszą ubiegłoroczną prezentacją była rozmnażana wegetatywnie kaskadowa petunia o kremowo-zielonych liściach i purpurowych kwiatach – 'Limelight Purple’ (patrz HO 3/99). Została wyhodowana w Wielkiej Brytanii, ale dokładne miejsce pochodzenia jest trzymane w tajemnicy. Inną interesującą petunią o zwisających pędach, ”przechwyconą” przez Hamera z Wysp Brytyjskich jest Thumbelina, o pięknych, pełnych kwiatach w kolorze lilaniebieskim (fot. 11). Twórcą tej odmiany jest P. Curley, żona dyrektora Unwins Seeds z Histon koło Cambridge.
Z kolei z Australii, a konkretnie z Uniwersytetu Sydney, pochodzą 3 nowe odmiany osteospermum – 'Brightside’, 'Seaside’ i 'Wildside’ – znakomite do uprawy w pojemnikach, także oferowane przez firmę Hamer. W. Krause jest niezależnym dziennikarzem brytyjskim, specjalistą w dziedzinie roślin rabatowych | ||||||||||||
