OCENA MATECZNIKÓW PODKŁADEK WEGETATYWNYCH

Od czterech lat urzędowa ocena uwzględnia tzw. status zdrowotności materiału szkółkarskiego (NT — nietestowany na obecność wirusów, TW1 — testowany na obecność wirusów, WW — wolny od wirusów). Wyniki oceny roślin matecznych w 1999 roku i kwalifikowania podkładek w oparciu o to kryterium przedstawia tabela.

LICZBA OCENIONYCH ROŚLIN MATECZNYCH I ZAKWALIFIKOWANYCH PODKŁADEK WEGETATYWNYCH W 1999 R. (W SZTUKACH)

Rośliny mateczne wolne od wirusów stanowią w przypadku podkładek czereśni i wiśni 59%, jabłoni 53%, a grusz (pigwa) 35%. Różnie natomiast wygląda udział roślin matecznych wolnych od wirusów u poszczególnych podkładek lub ich klonów (wykres 1 i 2). Waha się on od 94% (podkładka 'Colt’ dla czereśni oraz wiśni) do 0,4% (podkładka 'A 2′ dla jabłoni). Ponad połowę roślin matecznych ze statusem WW posiadają ponadto podkładki jabłoni 'P 59′, 'P 14′, 'P 2′, 'M 9′, 'P 22′, 'M 26′ oraz pigwa 'MA’.

WYKRES 1. LICZBA WYSADZONYCH ROŚLIN MATECZNYCH PODKŁADEK JABŁONI, O RÓŻNYCH STATUSACH ZDROWOTNOŚCI, WEDŁUG OCENY POLOWEJ Z 1999 R. (W TYSIĄCACH SZTUK): 1 – pomimo istnienia kategorii TW, rośliny mateczne podkładek nie występują w niej; ma ona jedynie zastosowanie w odniesieniu do niektórych odmian jabłoni owocujących

WYKRES 2. LICZBA WYSADZONYCH ROŚLIN MATECZNYCH PIGWY ORAZ PODKŁADEK CZEREŚNI I WIŚNI, O RÓŻNYCH STATUSACH ZDROWOTNOŚCI, WEDŁUG OCENY POLOWEJ Z JESIENI 1999 R. (W TYSIĄCACH SZTUK)

Rosnącą popularność podkładek jabłoni 'M 26′ (półkarłowa) i 'M 9′ (karłowa) obrazują wykresy 3 i 4; stałą tendencję wzrostową notuje się od 1995 roku. W przypadku 'M 9′ w 1998 r. wysadzono prawie 2,5 raza więcej roślin niż w roku poprzednim. Udział podkładek polskiej hodowli (z serii P), zasługujących na szersze rozpowszechnienie, wynosi 18%.

WYKRES 3. LICZBA WYSADZONYCH ROŚLIN MATECZNYCH PODKŁADKI 'M 26’* JABŁONI, WEDŁUG OCENY POLOWEJ Z 1999 R.: * uwzględniono różne pochodzenie podkładki, ** dane za 1999 r. są niepełne, ponieważ większość szkółkarzy zgłasza do oceny dopiero dwuletnie mateczniki

WYKRES 4. LICZBA WYSADZONYCH ROŚLIN MATECZNYCH PODKŁADKI 'M 9’* JABŁONI, WEDŁUG OCENY POLOWEJ Z 1999 R.: *uwzględniono różne pochodzenie oraz różne podklony podkładki, ** dane za 1999 r. są niepełne, ponieważ większość szkółkarzy zgłasza do oceny dopiero dwuletnie mateczniki

Obecny stan i obserwowane zmiany w nasadzeniach pozwalają optymistycznie oceniać rozwój mateczników podkładek wegetatywnych w Polsce. Rosnąca liczba roślin wolnych od wirusów każe zakładać, iż prawdopodobnie już niedługo dojdzie do masowej likwidacji starszych mateczników o statusie zdrowotności NT.