Sadzarki i wbijaki. W produkcji sadzarek doczepianych do ciągnika specjalizuje się firma Damcon. Poszczególne modele mogą kopać rowki szerokości 5–90 cm (jest ona reg-ulowana, ale tylko w pewnym zakresie, zależnie od modelu urządzenia). Na sadzarce PL-40 znajdują się platformy na dwóch poziomach (fot. 1).
Wyższa służy jako podręczny magazyn na drzewka, na niższych stoi (lub klęczy) pracownik umieszczający drzewko w wykopanym rowku.
System korzeniowy jest następnie obsypywany ziemią i dociskany za pomocą dwóch kół. Maszyna może być wyposażona w znacznik odległości między rzędami oraz roślinami w rzędzie, opcją dodatkową jest także dźwig do załadunku drzew na platformę. Sadzarka, która kopie rowek szerokości 10 cm, kosztuje około 3200 euro, a 40 cm — około 8000 euro.*
Fot. 1. Sadzarka do drzew alejowych
Sadzarki można wyposażyć w napędzane hydraulicznie urządzenie (HSO-AK) do wbijania tyczek bambusowych, które wtedy są umieszczane obok drzew równocześnie z sadzeniem. Wbijak do tyczek można także kupić jako oddzielne urządzenie montowane na ciągniku — wtedy tyczki można wbijać na polu z posadzonymi już drzewami (fot. 2). W obydwu przypadkach zasada działania urządzenia jest jednakowa. Jeżeli tyczka ma być umieszczona płytko, po uchwyceniu przez gumowe „łapy” wbijana jest „na raz”, jeżeli głębiej — „na trzy razy” (stopniowo). Wbijaki kosztują około 8–9 tys. euro/szt.
Fot. 2. Mechaniczne wbijanie palików
Maszyny do wykopywania drzew. Można je podzielić na maszyny do wykopywania drzew z bryłą korzeniową lub bez („z gołym korzeniem”).
W pierwszej z tych grup na pokazie można było zobaczyć urządzenia do montowania na ciągnikach (uzyskiwana bryła korzeniowa o średnicy 50–90 cm) lub na koparkach (bryła o średnicy 50–250 cm — fot. 3).
Prezentowany model KLR-500AB z firmy Damcon, montowany 3-punktowo na ciągniku, pozwalał na wykopanie drzew z bryłą 50-centymetrową. Najpierw wokół pnia drzewa wbijane są w glebę 4 ostrza łopat (każde sterowane jest indywidualnie), a potem nóż podcina system korzeniowy poniżej miejsca, do którego sięgają ostrza łopat. Drzewo wraz z bryłą podnoszone jest następnie na nożu podcinającym (fot. 4). Maszyna kosztuje około 18 tys. euro. Za dodatkowy komplet łopat do brył o innej średnicy (do wyboru — 25 cm, 35 cm, 45 cm) trzeba dopłacić 600–700 euro.
Fot. 3. Przystawki do wykopywania drzew mocowane do koparek
Fot. 4. Wykopane drzewo podtrzymywane na nożu
Na innej zasadzie wykopuje bryły maszyna z firmy Pazzaglia (modele z serii FZ). To samobieżne urządzenie (fot. 5) na gąsienicach (z hydraulicznym systemem zmiany ich rozstawu) ma z przodu półkoliście wygięty nóż, który wibruje i wycina z gleby bryłę korzeniową o średnicy 40–100 cm (istnieją modele pozwalające uzyskać bryłę o średnicy do 180 cm).
Maszyna kosztuje około 120 tys. zł, ale można do niej zamontować dodatkowe akcesoria — platformę do pielęgnacji koron drzew (jest montowana na maszynie i sterowana z góry, kosztuje około 3500 euro) o wysokości do 4 m czy urządzenie do wbijania palików.
Fot. 5. Samobieżna maszyna do wykopywania drzew
Montowana 3-punktowo na ciągniku maszyna SELECT-40KV firmy Damcon służy do wykopywania drzew bez bryły korzeniowej. Najpierw korzenie są podcinane nożem, a następnie pień zostaje przytrzymany przez gumowe chwytacze, które wibrując unoszą drzewo i równocześnie otrzepują ziemię z korzeni (fot. 6). Maszyna kosztuje około 9–10 tys. euro.
Fot. 6. Maszyna do wykopywania drzew bez bryły najpierw podcina korzenie,
a następnie otrzepuje ziemię i unosi roślinę
* wszystkie ceny — netto
