PROBLEM Z KASZTANOWCAMI

    Jedną z przyczyn, może nawet główną, żółknięcia i przedwczesnego zasychania liści kasztanowca pospolitego (Aesculus hippocastanum) było w ubiegłym roku niezwykle liczne występowanie nowego w Polsce szkodnika — szrotówka kasztanowcowiaczka (Cameraria ochridella Deschka&Dimic, 1986). Z powodzeniem można by go nazwać szrotówkiem "macedońskim", ponieważ w 1985 r. właśnie z Macedonii rozpoczęła się migracja tego motyla. Szkodnik dotarł następnie do Austrii w okolice Linzu (w 1989 roku), a cztery lata później zaobserwowano go także w Czechach i na Słowacji. W ciągu 15 lat opanował kilkanaście europejskich krajów, wszędzie atakując kasztanowce w sposób podobny do obserwowanego w 2000 roku w Krakowie i innych miastach (fot. 1).











































    FOT. 1. MINY OGRANICZONE NERWAMI LIŚCIA – OBJAW ŻEROWANIA GĄSIENIC SZROTÓWKA


    W Polsce po raz pierwszy szrotówka tego zaobserwowano w 1998 r., w wojsławickim arboretum k. Wrocławia. Biorąc jednak pod uwagę nasilenie, z jakim szkodnik opanował w ostatnich latach kasztanowce na południu Polski (Cieszyn, Pszczyna, Racibórz, Wrocław), mógł on dotrzeć do nas już w 1996 r.



    Opis szkodnika
    Szrotówek kasztanowcowiaczek jest motylem (fot. 2) zaliczanym do rodziny Gracillaridae. Długość jego ciała wynosi około 3 mm, a rozpiętość skrzydeł 7–8 mm. Są one pokryte złocistymi łuskami i w spoczynku ułożone wzdłuż ciała. Na skrzydłach pierwszej pary znajdują się wyraźne, białe przepaski z ciemnym obrzeżeniem. Skrzydła drugiej pary są wąskie i otoczone długą strzępiną. Nitkowate czułki ułożone wzdłuż ciała (przypominają sznur koralików na przemian białych i brązowych) mają taką samą długość, jak skrzydła. Gąsienica jest jasnożółta, beznoga, z wyraźnymi ciemnymi plamami w części grzbietowej oraz z żółtą, trójkątną głową i ciałem podzielonym na odcinki zaznaczone fałdami skórnymi (fot. 3).







    FOT. 2. MOTYL SZROTÓWKA KASZTANOWCOWIACZKA










    FOT. 3. GĄSIENICA SZROTÓWKA KASZTANOWCOWIACZKA





    Uszkodzenia
    Żerowanie gąsienic polega na minowaniu liścia, czyli na wyjadaniu tkanek pomiędzy górną i dolną jego skórką. Początkowo miny są małe, okrągłe, średnicy kilku milimetrów, później stają się najczęściej prostokątne, zajmują przestrzeń ograniczoną nerwami. W ciągu roku występują przynajmniej trzy pokolenia szrotówka, na liściach stopniowo pojawia się zatem coraz więcej min (nawet do 270 sztuk/liść), zajmujących coraz większą powierzchnię. Najsilniej opanowane liście przedwcześnie brązowieją i opadają.



    Rozwój szkodnika
    Zimują poczwarki w opadłych liściach. Wylot motyli (w Krakowie, w 2000 roku) rozpoczął się 24 kwietnia, w czasie, gdy kasztanowiec biały wytworzył już kwiatostany, a pierwsze kwiaty zaczynały się rozwijać. Masowy wylot motyli nastąpił w ciągu kilku następnych dni i trwał jeszcze około dwóch tygodni. Osobniki dorosłe, kończące rozwój kolejnego pokolenia, opuszczały miejsce przepoczwarczania w połowie czerwca, natomiast letniej generacji — na początku sierpnia.
    Po przepoczwarczeniu motyle szrotówka siadają na pniu kasztanowca — nieraz w jednej grupie, na powierzchni 100 cm2, obserwowano ponad 30 osobników. Rozwój gąsienicy rozpoczyna się od momentu wgryzienia się jej pod skórkę liścia, w miejscu, gdzie zostało złożone jajo. Po mniej więcej miesiącu, gdy gąsienica osiągnie długość 6 mm, następuje przepoczwarczenie w specjalnie przygotowanej kolebce. Przed wylotem motyla ciemnobrązowa poczwarka (fot. 4) wysuwa się częściowo na zewnątrz liścia, a po wylocie osłonka poczwarkowa pozostaje jeszcze jakiś czas umocowana do blaszki liściowej. Spasożytowanie gąsienic i poczwarek szrotówka przez pasożytnicze błonkówki jest, jak dotąd, niewielkie i nie przekracza 1%. Śmiertelność poczwarek w ciągu zimy wynosi ponad 50%.







    FOT. 4. POCZWARKA SZROTÓWKA W MINIE





    Zwalczanie
    – Opadłe spod kasztanowców liście powinny być dokładnie wygrabione i zakopane. – Motyle siedzące wiosną na pniu należy zwalczać preparatami o działaniu kontaktowym (np. Decis 2,5 EC).

    Related Posts

    None found

    Poprzedni artykułO EUROPEJSKICH TENDENCJACH W BALKONOWO-RABATOWYM BIZNESIE
    Następny artykułO GRUPACH PRODUCENCKICH, KONKURENCJI I SUPERMARKETACH

    ZOSTAW ODPOWIEDŹ

    Wpisz treść komentarza
    Wpisz swoje imię

    ZGODA NA PRZETWARZANIE DANYCH OSOBOWYCH *

    Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany, podajesz go wyłącznie do wiadomości redakcji. Nie udostępnimy go osobom trzecim. Nie wysyłamy spamu. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem*.