PRODUKCJA OWOCÓW W USA

    Stany Zjednoczone są czwartym (po Chinach, Indiach i Brazylii) światowym producentem owoców, których zebrano tam w 2000 roku (nie licząc cytrusów) 18,2 mln ton*, czyli o około 5% więcej niż w roku 1999. Wartość produkcji towarowej owoców w USA w ubiegłym roku wyniosła ponad 8,15 mld $ (o 1% więcej niż w 1999 roku), a nieomal 60% tej kwoty stanowiły trzy gatunki — winogrona, jabłka i truskawki. Gospodarstwa sadownicze mają najczęściej po kilkaset akrów**. Wynika to przede wszystkim z niskiej opłacalności produkcji owoców w przeliczeniu na kilogram. Wzrost przychodów z gospodarstwa można uzyskać głównie poprzez powiększanie areału upraw.








































    Jabłka
    W asortymencie uprawianych gatunków mają one od wielu lat podstawowe znaczenie. Amerykanie zbierają ich średnio 5 mln ton rocznie (w ostatnich latach produkcja nieco zmalała, głównie ze względu na niekorzystne warunki pogodowe w centralnych i wschodnich stanach, przede wszystkim w okresie kwitnienia). Ponad 30% powierzchni sadów i połowa zbiorów jabłek w USA (fot. 1) przypada na położony na północnym zachodzie, przy granicy z Kanadą, stan Waszyngton (tab. 1).







    FOT. 1. ZBIÓR JABŁEK W STANIE WASZYNGTON










    TABELA 1. PRODUKCJA JABŁEK W WYBRANYCH STANACH USA


    Korzystne warunki klimatyczne oraz ponadstuletnia tradycja towarowej produkcji jabłek powodują też, że zawsze osiągane są tam również najwyższe średnie plony (tab. 2).







    TABELA 2. POWIERZCHNIA I PLONOWANIE OWOCUJĄCYCH SADÓW JABŁONIOWYCH W WYBRANYCH STANACH USA


    W produkcji towarowej jabłek w Stanach Zjednoczonych duży udział mają owoce przeznaczane do przetwarzania, jednak ceny, jakie uzyskują za nie sadownicy, są stosunkowo niskie. W ostatnich kilku latach wynosiły one 0,12–0,15 $/kg. Ciekawy jest jednak fakt, że takie notowania, z uwagi na długi okres wykorzystywania drzew odmian przemysłowych (na przykład 40, a w przypadku odmiany 'Nothern Spy’ nawet 60 lat), są w większości opłacalne dla sadowników. Natomiast średnia cena jabłek odmian deserowych waha się od 0,17–0,22 $/kg i w latach niższych zbiorów nie zawsze pokrywa koszt wyprodukowania 1 kg owoców. Pomimo stosunkowo niskiej inflacji, jaką od wielu lat notuje się w USA, w ostatnim dwudziestoleciu znacznie wzrosły koszty robocizny w rolnictwie, w tym również w sadownictwie (średnio z około 5,5 $ za godzinę pracy najemnej siły roboczej na przełomie lat 70. i 80. do około 8,15 $ obecnie). Natomiast wartość produkcji towarowej jabłek w USA w ostatnich latach nie zmienia się i wynosi 1,3–1,5 mld $ rocznie.



    Winogrona
    W wartości produkowanych w USA owoców znacznie większy od jabłek udział mają winogrona. Wartość produkcji towarowej tych ostatnich zwiększyła się z 2,9 mld $ w roku 1999 do 3,1 mld $ w minionym i to pomimo spadku ich cen odpowiednio z 469 $ do 419 $ za tonę. Wynika to głównie z przeznaczania dużej części amerykańskich winogron do wytwarzania wina. W ostatnich latach w USA zbierano 5,8–7,3 mln ton tych owoców rocznie (ponad 95% w Kalifornii), z tego około połowę przeznaczano do produkcji wina i 2–3% na soki. Ważną rolę odgrywa również suszenie winogron — na rodzynki przeznacza się około 40% plonów. Zbiory winogron do produkcji wina oraz rodzynek są prawie całkowicie zmechanizowane, ręcznie zbiera się natomiast owoce deserowe (10–12% produkcji towarowej tego gatunku w USA).



    Truskawki
    W Stanach Zjednoczonych bardzo duże znaczenie mają również truskawki, w których przypadku wartość produkcji towarowej wynosi co najmniej miliard dolarów rocznie. Powierzchnia upraw tego gatunku nie zmienia się wyraźnie od ponad 10 lat i wynosi średnio około 18,63 tysięcy hektarów, w tym ponad 11 tys. ha w Kalifornii (fot. 2) oraz nieco ponad 2,4 tys. ha na Florydzie. Spadek cen truskawek deserowych w ostatnich dwóch sezonach spowodował, że — pomimo wzrostu plonów — całkowita wartość produkcji towarowej tych owoców zmniejszyła się o około 10%. Inaczej niż w Polsce kształtuje się w USA udział truskawek deserowych w stosunku do owoców dla przetwórstwa. Te pierwsze stanowią w USA około 88% wartości produkcji. Należy podkreślić, że pomimo niekorzystnej, ze względu na transport, lokalizacji rejonów upraw, sprawny system logistyki niweluje ten problem i najpóźniej w 24 godziny po zbiorze truskawki są już oferowane w punktach sprzedaży detalicznej w całym kraju.







    FOT. 2. PLANTACJA TRUSKAWEK W KALIFORNII





    Inne gatunki
    Ze względu na wartość produkcji towarowej (około 490 mln $) duże znaczenie mają również brzoskwinie. Powierzchnia ich upraw w ostatnich latach zmniejsza się (z ponad 64,8 tys. ha w 1998 roku do 62,8 tys. ha w ubiegłym roku). Wyraźnie wzrastają natomiast plony uzyskiwane z jednostki powierzchni, a więc i produkcja całkowita tego gatunku. Brzoskwinie w USA uprawia się głównie w Kalifornii, a także w Południowej Karolinie, Georgii oraz Teksasie (tab. 3).







    TABELA 3. POWIERZCHNIA I PLONOWANIE SADÓW BRZOSKWINIOWYCH W WYBRANYCH STANACH USA


    W ostatnich trzech latach w USA najbardziej wzrosła wartości produkcji owoców czereśni — z 226 mln $ w 1998 roku do ponad 286 mln $ w 2000 roku. W uprawie tego gatunku potentatem jest, podobnie jak w przypadku jabłek, stan Waszyngton, na który przypada ponad połowa wartości amerykańskich czereśni. Podobnie jest także z gruszkami, jednakże dominacja stanu Waszyngton w dostarczaniu tych owoców na rynek amerykański nie jest już tak duża. Całkowita wartość produkcji gruszek w USA wynosi około 250 mln $. Kolejne miejsce wśród owoców pod względem wartości produkcji zajmują śliwki (230 mln $), w większości produkowane w Kalifornii, oraz borówki wysokie (170 mln $). Plantacje tych ostatnich zlokalizowane są w dwóch głównych rejonach — stanach Michigan, Pensylwania i New Jersey oraz w zachodniej części stanów Oregon i Waszyngton. Owoce borówki wysokiej (podobnie jak i malin, których wartość produkcji umiejscowionej głównie w Oregonie i stanie Waszyngton wynosi około 40 mln $) w coraz większym stopniu zbierane są w USA — ze względu na drogą robociznę — mechanicznie. Dotyczy to zarówno zbioru na rynek owoców świeżych, do mrożenia IQF (owoców mrożonych pojedynczo), jak i do przetwórstwa. Interesujący może być fakt, że istotną część produkcji sadowniczej USA stanowią orzechy. Średnia roczna wartość uzyskiwanej produkcji towarowej łącznie wszystkich gatunków i rodzajów orzechów występujących na amerykańskich plantacjach wynosi 1,5 mld $ i jest porównywalna do wartości sprzedawanych jabłek.



    Konsumpcja
    Spożycie owoców w USA ma odmienny charakter niż w Europie (wykres). Dla rynku amerykańskiego charakterystyczna jest obecność dużej ilości owoców w stanie przetworzonym. Wynika to głównie ze specyfiki handlu w tym kraju, gdzie zakupy są dokonywane głównie w dużych hipermarketach, raz w tygodniu, a gospodynie preferują produkty maksymalnie przygotowane do spożycia. Stąd na przykład spożycie w stanie świeżym większości owoców z naszej strefy klimatycznej jest w USA niższe niż w Europie. Dotyczy to zwłaszcza jabłek i owoców jagodowych, które zjada się głównie w postaci soków, musów oraz dodatków do jogurtów i deserów. Konsumuje się tu również bardzo dużo owoców w puszkach w postaci mieszanych kompotów i zamrożonych koncentratów soków owocowych, które po rozcieńczeniu wodą nadają się do natychmiastowej konsumpcji.







    ZAGOSPODAROWANIE OWOCÓW W USA W 1999 ROKU


    Dr Krzysztof Zmarlicki jest pracownikiem Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach * wykorzystane dane liczbowe pochodzą z United States Department of Agriculture ** 1 akr to 0,405 ha

    Related Posts

    None found

    Poprzedni artykułCORAZ WIĘCEJ CHORÓB ZAGRAŻA PELARGONIOM
    Następny artykułILE BĘDZIE WARZYW POLOWYCH?

    ZOSTAW ODPOWIEDŹ

    Wpisz treść komentarza
    Wpisz swoje imię

    ZGODA NA PRZETWARZANIE DANYCH OSOBOWYCH *

    Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany, podajesz go wyłącznie do wiadomości redakcji. Nie udostępnimy go osobom trzecim. Nie wysyłamy spamu. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem*.