W lipcu ubiegłego roku grupa studentów, doktorantów i młodych pracowników Akademii Rolniczej w Lublinie wyjechała z profesorem Eberhardem Makoszem na szkolenie do Austrii i Słowenii. Jednym z celów tej wycieczki było zapoznanie się z zawodowym szkolnictwem sadowniczym w Austrii.
| Zrób to sam | |
| W Austrii jest 12 zawodowych szkół rolniczych, w tym tylko jedna sadownicza, znajdująca się w centrum rejonu produkcji owoców, w powiecie Weitz. Obecnie uczy się w niej 100 uczniów, z tego 10% stanowią dziewczęta. Z roku na rok liczba uczniów wzrasta. Zadaniem szkoły jest przygotowanie młodych ludzi do przejęcia gospodarstwa, dlatego też na zajęcia praktyczne przeznacza się 50% godzin lekcyjnych. Do niedawna zajęcia te przeprowadzano u sadowników, obecnie szkoła posiada także własne gospodarstwo. W tygodniu uczniowie mają 37 godzin lekcyjnych, z tego 20 przypada na zajęcia zawodowe, pozostałe godziny przeznaczone są na naukę języków obcych, religię, informatykę, ekonomię, marketing i kształtowanie osobowości. Zajęcia teoretyczne odbywają się w doskonale wyposażonych pracowniach. Każdy uczeń musi odbyć co najmniej 6-miesięczną (a nawet roczną) praktykę w gospodarstwie sadowniczym oddalonym minimum 30 km od rodzinnej miejscowości. W programie szkoły przewidziane są dwie drogi kształcenia — trzyletnia nauka dla tych, którzy chcą zdać maturę i następnie studiować, oraz kształcenie czteroletnie. To ostatnie dotyczy tych, którzy zamierzają od razu pracować w gospodarstwie. W szkole uczy dwunastu nauczycieli, posiadających wyższe lub średnie wykształcenie. Ich zarobki są wysokie i stanowią podstawowe źródło utrzymania. Wymagania stawiane nauczycielom są wygórowane. Muszą mieć oni związek z praktyką, dlatego albo prowadzą dodatkowo własne gospodarstwa, albo są prywatnymi doradcami. Najważniejsza w szkole jest zasada uczenia tego, z czym młody sadownik może się spotkać później w praktyce. Podczas nauki w warsztatach robi się więc wszystko to, co przydaje się w gospodarstwie. Zarówno dziewczęta, jak i chłopcy uczą się spawania, stolarki, mechaniki czy przetwórstwa owoców. Uczniowie sami wykonują sondy glebowe, lance do opryskiwaczy czy suszarnie owoców, płacąc z własnej kieszeni za materiał. Każdy sadownik kończąc szkołę kieruje się zasadą — zrób sam, a nie jedź do mechanika. | |
| Państwo nie żałuje pieniędzy na kształcenie sadowników | |
| Szkoła jest pod opieką władz województwa, które finansują jej działalność. Płace nauczycieli w 50% pokrywane są przez państwo. Uczniowie płacą jedynie za internat — 2400 szylingów* miesięcznie. Jeśli absolwent po ukończeniu szkoły wraca do pracy w gospodarstwie, to państwo zwraca jego rodzicom te pieniądze. Rząd wychodzi bowiem z założenia, że rozwój sadownictwa jest możliwy tylko przy udziale dobrze wykształconych producentów i dlatego nie żałuje pieniędzy na ten cel. Również związek sadowników nagradza najlepszych uczniów, fundując im jednorazowe nagrody na zakończenie nauki. Szkoła w dużym stopniu sama zarabia na siebie, opracowując i sprzedając patenty różnych rozwiązań technicznych przydatnych w sadownictwie i przemyśle przetwórczym. Przykładem może być urządzenie do sprawdzania wydajności wentylatora w opryskiwaczu czy suszarnia do owoców. Szkoła opracowała również technologię produkcji suszu jabłkowego z miodem, będącego odżywką dla sportowców. Jedną z form zarobkowania są usługi dla producentów, na przykład kalibracja opryskiwaczy i organizowanie specjalistycznych szkoleń, których tematy proponują sami zainteresowani. Uczniowie kończący szkołę sadowniczą nie zrywają z nią więzi. W dalszym ciągu organizują wspólne wyjazdy i spotkania. To właśnie absolwenci wskazują dalszy kierunek działania szkoły, wiedząc, że przyszłość sadownictwa leży we współpracy dobrze wykształconych ludzi. * 1 szyling austriacki = 0,32 zł Autorzy są pracownikami Akademii Rolniczej w Lublinie |
