Eksport artykułów rolno-spożywczych odgrywa znaczącą rolę w naszym kraju. Jak poinformował minister, wykazuje dwa razy większą dynamikę niż cały nasz eksport. Polska jest jednym z największych producentów żywności w UE i nadal mamy duży potencjał do wykorzystania. Za 8 miesięcy tego roku dynamika naszego eksportu wyniosła około 13%. Zajmujemy I miejsce pod względem eksportu jabłek (sok i owoce deserowe) oraz pieczarek, II miejsce w produkcji żyta i ziemniaków, a III w produkcji cukru i rzepaku – informował S. Kalemba. Według prognoz – jak podał minister – dodatnie saldo w handlu produktami rolno-spożywczymi może osiągnąć na koniec roku wartość do 5 mld €, a wartość sprzedaży nawet do 19 mld € (rys. 1).
Rys. 1. Handel towarami rolno-spożywczymi w latach 2005–2013
Nasze saldo w handlu – rozpatrując łącznie wszystkie branże – jest ujemne. Jedynie w handlu produktami rolno-spożywczymi – jak przekazał minister – osiągnęliśmy saldo dodatnie (rys. 2). Za ubiegły rok sektor rolno-spożywczy zanotował nadwyżkę około 4,3 mld €. I tendencja ta się utrzymuje. Coraz więcej produktów eksportujemy, zaś tempo importu spada.
Rys. 2. Saldo w handlu artykułami rolno-spożywczymi na tle handlu ogółem
Dynamika w handlu za ostatnie 8 miesięcy jest największa w przypadku rynku niemieckiego (saldo w handlu z tym krajem wynosi 800 mln €; eksportujemy tam przede wszystkim soki, zwłaszcza jabłkowy, drób, produkty mleczarskie, warzywa), Wielkiej Brytanii (eksportujemy głównie wyroby czekoladowe, soki, drób) i Federacji Rosyjskiej (jabłka deserowe, soki, wyroby mleczarskie – rys. 3).
Rys. 3. Handel towarami rolno-spożywczymi z Federacją Rosyjską
Za 8 miesięcy 2013 r. wartość eksportu wyniosła 12,6 mld € (wzrost o 12,7% w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego), przy wartości importu 9,1 mld € (wzrost o 3,4% w stosunku do analogicznego okresu ub.r.), co dało dodatnie saldo wymiany w wysokości 3,5 mld € (wzrost o 48% w stosunku do analogicznego okresu ub.r.).
Minister szczególną uwagę zwrócił na sytuację w handlu z naszymi południowymi sąsiadami – Republiką Czeską i Słowacją. Dane za 8 miesięcy br. wskazują, że utrzymuje się dynamika naszego eksportu rolnego do tych państw, przy jednoczesnym spadku importu do naszego kraju.
Minister S. Kalemba przedstawił także wyniki rozmów, jakie przeprowadził podczas wizyty polskiej delegacji w Republice Południowej Afryki. Podczas spotkań omawiano możliwości rozwoju współpracy dwustronnej w dziedzinie rolnictwa oraz kwestie dostępu polskich produktów rolno-spożywczych na rynek południowoafrykański, na którym – co zaznaczył minister – utrzymują się wysokie ceny za żywność. Republika Południowej Afryki jest największym odbiorcą polskiego eksportu spośród państw tego kontynentu. Dlatego też – jak informował S. Kalemba – państwo to jest szczególnie interesującym partnerem dla eksportu polskich produktów rolno-spożywczych, zarówno jako rynek zbytu, jak i rynek reeksportowy dla krajów tamtego regionu.
Ponadto minister poinformował o dobrej atmosferze rozmów, jakie przeprowadził w Moskwie m.in. z ministrem rolnictwa Mikołajem Fiodorowem. Mówiono tam m.in. o kwestii nieprawidłowości, jakie pojawiają się w związku z eksportem do tego kraju polskich produktów rolno-spożywczych. Wszystkie ewentualne zastrzeżenia mają być rozpatrywane i rozstrzygane przez współpracujące ze sobą grupy robocze inspekcji zarówno ze strony FR, jak i polskiej. Takie działanie ma na celu usprawnienie eksportu i budowanie zaufania w stosunku do naszej żywności.
Ministerstwo – jak podkreślał minister – pomaga i nadal będzie pomagać w rozwiązywaniu ewentualnych problemów dotyczących określonych certyfikatów zdrowotności wymaganych przez dane kraje importujące polską żywność. O dobrych stosunkach ze stroną rosyjską świadczy też fakt, że zapadły decyzje dotyczące wzajemnego udziału Polski i FR, jako kraju partnerskiego, w 2015 r. na targach „Złota Jesień” w Moskwie i „Polagra” w Poznaniu. Ponadto – jak informował minister – dobrze rozwija się współpraca w zakresie budowy rynków hurtowych w FR.
W konferencji prasowej uczestniczył także Tadeusz Kłos, Główny Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Poinformował on m.in., że w br. za niecałe 10 miesięcy eksport świeżych owoców i warzyw przewyższył eksport z roku ubiegłego. Natomiast jeśli chodzi o niespełnianie norm rosyjskich, kwarantannowych i pozostałości ś.o.r., to przy tej masie wyeksportowanych ww. produktów zakwestionowane partie towaru stanowią zaledwie ułamek procenta w całym eksporcie. Mimo to, każdą informację o wykrytych niezgodnościach Inspekcja stara się jak najszybciej wyjaśnić, ocenić zagrożenie i po uzyskaniu szczegółowych informacji od strony rosyjskiej podjąć działania naprawcze. Pozwala to wyeliminować ryzyko zaistnienia takiej sytuacji w przyszłości i zapewnić bezpieczeństwo produktu. Dlatego też podjęto współpracę z producentami i eksporterami żywności, aby wypracować takie metody produkcji, które pozwolą uniknąć wszelkich niezgodności.
Monika Strużyk, fot. M. Strużyk
