uprawa

Uprawę słoneczników w doniczkach rozpoczęto na dużą skalę pod koniec lat dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia w Europie. Największym popytem cieszyły się w 1999 roku, wówczas na giełdach holenderskich sprzedano ich ponad 6 mln. Od tamtego czasu zainteresowanie nimi malało, w 2004 r. zbyt na aukcjach spadł do 2,3 mln roślin. Wciąż jednak znajdują się w grupie kilkudziesięciu ważnych giełdowych gatunków doniczkowych, wyprzedzając np. dalie czy syningie. Zasady uprawy doniczkowej słoneczników nie odbiegają zbytnio od stosowanych w produkcji na kwiat cięty (czyt. HO 3, 4/2006). Powodzenie produkcji zależy przede wszystkim od odmiany i terminu uprawy. Aby rośliny miały najwyższą jakość, a ich wzrost i pokrój były proporcjonalne do wielkości doniczki, konieczne jest użycie regulatorów wzrostu.

Siedmiolatka (Allium fistulosum L.) pochodzi z Chin. Ta roślina wieloletnia od dawna znana jest w tym kraju, a także w Japonii, Wietnamie i innych państwach Dalekiego Wschodu. Do Europy przywieziono ją w średniowieczu z Syberii. W Polsce uprawiana jest na skalę amatorską i w gospodarstwach specjalizujących się w produkcji nowalijek, głównie ze względu na wartościowy szczypior, wyrastający bardzo wczesną wiosną.

W Anglii produkuje się głównie owoce deserowych odmian truskawek. Owoce tego gatunku dostępne są tam na rynku przez cały rok — zimą sprowadza się je, między innymi, z USA, Meksyku czy Izraela, trochę później z Hiszpanii. W ostatnim dziesięcioleciu znacznie wzrosła liczba brytyjskich farm, na których uprawia się truskawki, a ceny tych owoców są coraz niższe.

W pierwszej części (HO 4/2006) omówiłam zaburzenia fizjologiczne u sałaty, związane z pobieraniem i transportem wapnia. Sprawiają one najwięcej kłopotów, ponieważ w dużej mierze są związane z warunkami klimatycznymi i podłożowymi, na które często ogrodnik ma bardzo ograniczony wpływ (z wyjątkiem uprawy w nowoczesnych, zautomatyzowanych szklarniach czy cieplarniach foliowych). Oprócz problemów z pobieraniem wapnia, sałata może wykazywać zaburzenia także na skutek niedoboru czy nadmiaru innych składników pokarmowych, choć ich wyraźne objawy występują znacznie rzadziej.

O uprawie i produkcji szparagów dyskutowano 7 marca na XIII Międzynarodowej Konferencji Szparagowej w Nowym Tomyślu. Jej organizatorami były Związek Producentów Szparaga, Katedra Warzywnictwa Akademii Rolniczej w Poznaniu oraz Urząd Miasta i Gminy w Nowym Tomyślu.

W ostatnich latach w starszych szklarniach lub tunelach foliowych coraz częściej uprawiane są mieszańcowe ogórki grubo- lub średniobrodawkowe (fot. 1). Są one odporniejsze na wahania temperatury i okresowe niedobory światła niż typowe odmiany szklarniowe o gładkich owocach. Poza tym są cenione przez konsumentów — stanowią surowiec do produkcji pierwszych ogórków małosolnych — i na ogół wiosną są droższe niż owoce odmian szklarniowych. Wypełniają również lukę na rynku w chłodne wiosny z nocnymi spadkami temperatury, kiedy ogórki uprawiane w polu znacznie później zaczynają owocować. W doborze znajduje się kilkanaście partenokarpicznych odmian krótkoowocowych ogórków średnio- i grubobrodawkowych do uprawy pod osłonami.

W miejscowości Święte Nowaki niedaleko Skierniewic Bożena i Jerzy Woch (fot. 1) zajmują się uprawą warzyw pod osłonami. Ten sezon zaczęli wyjątkowo wcześnie, bo już na przełomie października i listopada — od produkcji rozsady sałaty na najwcześniejsze zimowe nasadzenia. Warzywo to stanowi przedplon przed uprawą ogórków.

Lewkonia letnia (Matthiola incana annua) zaliczana jest do ważnych roślin ozdobnych uprawianych na kwiaty cięte pod osłonami. Na giełdach holenderskich sprzedaje się rocznie około 20 milionów jej kwiatów. W Polsce była również dość popularna, obecnie uprawia się ją rzadziej. Nowe odmiany o okazałych kwiatostanach, w atrakcyjnych i rozmaitych barwach powinny się jednak przyczynić do wzrostu zainteresowania na naszym rynku lewkonią, która dotychczas wykorzystywana jest przede wszystkim do "białych" wiązanek podczas majowych i czerwcowych świąt kościelnych.

Do uprawy na kwiaty cięte ciągle poszukuje się gatunków i odmian, które producentom zapewnią zysk, a klientom — duże wrażenia estetyczne i długotrwałą dekorację w wazonie. Takie efekty dają, na przykład, ozdobne czosnki, spośród których najpopularniejsze wydają się czosnek aflatuneński (Allium aflatunense) i przypisywana mu odmiana 'Purple Sensation' — o kulistych kwiatostanach średnicy 10–12 cm. W ślad za panującą w naszym kraju modą, która promuje zazwyczaj to, co okazałe, warto jednak zwrócić uwagę na jeszcze bardziej dekoracyjny od wyżej wymienionych czosnek Krzysztofa (A. christophii, syn. A. albopilosum — fot. 1).

Jednym z problemów szkółkarzy jest wybór odpowiedniej metody oraz terminu okulizacji. Wynik tego zabiegu oraz efekt pracy, czyli ilość i jakość otrzymywanych drzewek, zależą zarówno od czynników biologicznych, takich jak podkładka oraz odmiana szlachetna, jak i od umiejętności okulizującego, a także zabiegów agrotechnicznych i przebiegu pogody.