Optymalny termin
Według ekspertów, najlepszym terminem przesadzania drzew oraz krzewów ozdobnych w uprawie pojemnikowej jest wczesna wiosna. W tym czasie w szkółkach prowadzi się jednak wiele innych prac — odkrywa i rozstawia rośliny po zimie, rozmnaża przez sadzonki i szczepienie, nawozi, walczy z chwastami, a przede wszystkim przygotowuje rośliny do sprzedaży. Ze względu na spiętrzenie prac, zachodzi potrzeba zatrudnienia dużej liczby pracowników na relatywnie krótki okres. Dlatego też szkółkarze często decydują się na późniejszy termin przesadzania, nierzadko przypadający na czerwiec.
Nie wszyscy jednak zdają sobie sprawę, jak takie opóźnienie wpływa na wzrost i rozwój roślin, które uprawiane w małych pojemnikach są szczególnie narażone na zniekształcenia systemu korzeniowego. Skutkiem deformacji może być zahamowanie wzrostu części nadziemnej, spowodowane słabym wykorzystaniem wody i składników mineralnych. Splątana, duża liczba korzeni nie pozwala bowiem na odpowiednio długie utrzymanie w podłożu wody i rozpuszczonych w niej soli mineralnych, co w konsekwencji prowadzi do ograniczenia wzrostu, zmniejsza odporność roślin na suszę, upały, choroby oraz szkodniki.
Straty
Doświadczenia prowadzono w latach 2003–2004. Przesadzano rośliny z doniczek P9 do pojemników 3litrowych. Podłożem była mieszanina torfu z korą (2 : 1) wzbogacona nawozem wolnodziałającym Osmocote Standard w dawce 4 g/dm3.
W 2003 roku testowano 3 odmiany żywotnika zachodniego (Thuja occidentalis) — 'Spiralis’, 'Danica’, 'Sunkist’ — oraz cyprysik Lawsona (Chamaecyparis lawsoniana) 'Golden Wonder’. Wszystkie przesadzano w 3 terminach: 25 kwietnia, 16 maja i 6 czerwca. W 2004 roku przesadzano 2 odmiany żywotnika zachodniego (’Smaragd’, 'Yellow Ribbon’), cyprysik Lawsona 'Van Pelt’s Blue’ oraz jałowiec chiński (Juniperus chinensis) 'Stricta’ w 4 terminach: 6 maja, 23 maja, 6 czerwca oraz 20 czerwca.
Wpływ terminu przesadzania na wzrost testowanych roślin
Wyniki doświadczeń jednoznacznie wskazują, że opóźnianie przesadzania ogranicza wzrost roślin. W 2003 roku opóźnienie o 2 tygodnie spowodowało redukcję wzrostu o 2–4% u wszystkich odmian, a opóźnienie o miesiąc — redukcję wzrostu o 14% u odmian żywotnika zachodniego 'Danica’ i 'Spiralis’ oraz o 5% u odmiany 'Sunkist’ i u cyprysika 'Golden Wonder'(wykres). W 2004 roku wpływ opóźnienia terminu przesadzania o 3 tygodnie był najbardziej widoczny u żywotnika zachodniego 'Yellow Ribbon’ — stwierdzono redukcję wzrostu o 16%. Opóźnienie przesadzania o 6 tygodni doprowadziło do redukcji wzrostu jałowca chińskiego 'Stricta’ (fot. 1a) o 15%, a cyprysika Lawsona 'Van Pelt’s Blue’ o 12%. Najmniejsze rozmiary osiągnęły rośliny przesadzane z 9tygodniowym opóźnieniem — żywotniki 'Smaragd’ (fot. 1b) i 'Yellow Ribbon’ były niższe od przesadzanych w najwcześniejszym terminie, odpowiednio, o 22% i o 26%, jałowiec 'Stricta’ — o 19%, a cyprysik 'Van Pelt’s Blue’ — o 16%.
Porównanie roślin jałowca chińskiego 'Stricta’ (z lewej) oraz żywotnika zachodniego 'Smaragd’ (z prawej) przesadzanych: 6 maja (TI),
23 maja (TII), 6 czerwca (TIII) i 20 czerwca (TIV)
