Tegoroczny sezon nie rozpieszcza szkółkarzy — producentów roślin ozdobnych. Bardzo łagodna zima, a następnie wilgotna i zimna wiosna sprzyjały rozwojowi szarej pleśni (Botrytis cinerea) oraz mączniaka rzekomego (Peronospora sp., Bremia sp.). Grzyby te infekowały masowo byliny, ale także siewki oraz sadzonki krzewów i drzew powodując niekiedy zamieranie pędów (fot. 1).
| W rejonach, gdzie wystąpiły przymrozki i zostały uszkodzone najmłodsze przyrosty, grzyb B. cinerea, rozwijając się na osłabionych tkankach, wywoływał brunatnienie dalszych fragmentów pędów. Dla niektórych szkółkarzy wręcz szokujące było pojawienie się pierwszych objawów mączniaka prawdziwego (fot. 2) już pod koniec maja. W czerwcu choroba ta występowała już powszechnie na wielu gatunkach roślin, m.in. na azalii, trzmielinie, tawule, różach. Oprócz mączniaka, obserwowano plamistości liści, powodowane głównie przez grzyby z rodzajów Ascochyta, Colletotrichum, Phoma i Septoria. Ten ostatni z patogenów pojawiał się również na słabo zdrewniałych pędach niektórych roślin i był przyczyną zamierania tych pędów. | |||
W tak nietypowym sezonie konieczne jest zintensyfikowanie zabiegów. Oto powody, dla których wszędzie tam, gdzie dotychczas nie prowadzono ochrony szkółek lub wykonano tylko jeden, dwa zabiegi, trzeba ją zintensyfikować: – Wymienione choroby powodują silne zahamowanie wzrostu i rozwoju roślin. – Jakość zainfekowanych roślin drastycznie spada. – Na porażonych pędach tworzą się liczne zarodniki, które rozprzestrzeniane następnie z wodą i prądami powietrza stanowią źródło zakażenia. – Na chorych roślinach patogeny mogą być przenoszone do odbiorców materiału szkółkarskiego. Aby zminimalizować zagrożenie chorobowe roślin produkowanych w szkółkach, należy stosować preparaty trudniej zmywalne — bez względu na to, jaki będzie dalszy przebieg pogody (zwłaszcza w uprawie pojemnikowej krzewy, drzewa lub byliny są często zwilżane). Są to m.in.: Amistar 250 EC (0,1%), Bravo 500 SC lub Gwarant 500 SC (0,2%), Discus 500 WG (0,03%). Ich dodatkową zaletą jest szeroki zakres oddziaływania na czynniki chorobotwórcze, w tym na mączniaki — prawdziwego i rzekomego, rdzę oraz niektóre plamistości liści. Wymienionymi fungicydami należy opryskiwać rośliny co 7–10 dni, najlepiej po zauważeniu pierwszych symptomów którejś ze wspomnianych chorób. Na uwagę zasługuje również biopreparat Biosept 33 SL, który także zwalcza wiele grzybów chorobotwórczych. Już w stężeniu 0,01%, a więc 5-krotnie niższym od zalecanego, hamuje niemal całkowicie kiełkowanie zarodników, a także formowanie się nowych. Następstwem jest bardzo wyraźne zmniejszenie liczebności patogenów w szkół ce i zminimalizowanie zagrożenia roślin przez niektóre choroby. Zaletą tego biopreparatu jest ponadto jego trwałość. W prowadzonych badaniach zachował on dużą skuteczność przez co najmniej 10 miesięcy. Zawartość oleju w biopreparacie sprawia, że po naniesieniu na roślinę, roztwór pokrywa dokładniej chronioną powierzchnię liści i łodyg. Jest on również trudniej zmywalny niż inne środki. Warto wspomnieć o celowości użycia biopreparatu przemiennie z fungicydami po to, aby zapobiec uodparnianiu się patogenów na często stosowane środki ochrony roślin. Dane uzyskane z doświadczeń wskazują, że Biosept może wręcz powodować wzrost odporności roślin na niektóre patogeny. Stwierdzono to m.in. w przypadku Myrothecium roridum — grzyba wywołującego plamistość pierścieniową liści i łodyg. Przy dużym zagrożeniu roślin przez grzyby chorobotwórcze powinno się opryskiwać szkółki preparatem Biosept 33 SL (w stężeniu 0,05–0,1%) co 2–3 tygodnie, przemiennie z ww. fungicydami. | |||
