Rodzaj Weigela, czyli krzewuszka, należy do rodziny przewiertniowatych (Caprifoliaceae) i obejmuje 12 gatunków roślin pochodzących z Chin, Korei oraz z Japonii. Są to krzewy o sezonowych, ułożonych na pędach na krzyż, liściach, których brzegi są drobno piłkowane. Kwiaty mają kształt dzwonkowaty oraz długą rurkę. Ich barwa — najczęściej czerwona, rzadziej biała lub żółtawa — jest dość zmienna.
Na początku kwitnienia, które przypada na koniec maja i czerwiec (niektóre odmiany powtarzają kwitnienie), kolor kwiatów jest intensywny i ciemniejszy, w miarę przekwitania blednie i jaśnieje — szczególnie wyróżnia się pod tym względem krzewuszka różnobarwna (W. decora). Gatunki botaniczne (tab. 1) uprawia się obecnie bardzo rzadko i spotyka głównie w kolekcjach dendrologicznych. |
TABELA 1. GATUNKI KRZEWUSZEK: * – wg Heinzego i Schreibera (patrz 'Strefy klimatyczne dla upraw drzew i krzewów w Polsce’ – 'Szkółkarstwo’ 4/2000)
|
Fot. 1. Weigela coraeensis 'Alba’
|
|
|
Hodowla odmian |
|
Znaczenie mają głównie liczne odmiany krzewuszek (tab. 2), których na świecie jest ponad 200. Różnią się pokrojem i siłą wzrostu, barwą liści i kwiatów, terminem kwitnienia oraz odpornością na mróz.
Tabela 2. Odmiany* krzewuszek: * – określenie pochodzenia większości odmian, które są często wielokrotnymi mieszańcami, jest trudne, dlatego tylko w nielicznych i udokumentowanych przypadkach podany jest gatunek, do którego zalicza się daną odmianę
|
Fot. 2. 'Aleksandra’ – kolor liści z końca października (jaśniejszy)
|
Fot. 3. 'Bristol Ruby’
|
Fot. 4. 'Eva Rathke’
|
Fot. 5. 'Goldrush’
|
Fot. 6. 'Nana Purpurea’ (z lewej)
|
Fot. 7. 'Nana Variegata’
|
Fot. 8. 'Olympiade’
|
Fot. 9. 'Pink Princess’
|
Fot. 10. 'Polka’
|
Fot. 11. 'Red Prince’
|
Hodowlę krzewuszek rozpoczął na początku drugiej połowy XIX w. Belg — Luis van Houtte. Najwięcej odmian uzyskano jednak w tym czasie we Francji (prace zapoczątkował tam Victor Lemoine, znany również z hodowli odmian lilaków, jaśminowców i jabłoni ozdobnych). Również w Polsce, po drugiej wojnie światowej, w Arboretum Kórnickim prowadzono prace hodowlane krzyżując kilka mniej znanych gatunków (W. maximowiczii, W. middendorffiana i inne), ale nie odniesiono większych sukcesów. Na początku lat 80. w Ottawie, w Kanadzie prace hodowlane rozpoczęła Felicitas Sweida, otrzymując kilka ciekawych odmian, o interesujących barwach kwiatów, liści oraz pokroju. Odmiany te szybko zdobyły popularność w Ameryce i w Europie Zachodniej. Na początku lat 90. były już powszechnie uprawiane w Holandii, a obecnie niektóre z nich trafiły do Polski. Jednak standardami (nie tylko w Polsce) pozostają nadal dwie odmiany o intensywnie czerwonych kwiatach — 'Eva Rathke’ uzyskana przez Rathkego w Pruszczu Gdańskim oraz 'Bristol Rubby’ otrzymana przez A. Cummingsa ze skrzyżowania odmian 'Rosea’ i 'Eva Rathke’. |
|
Rozmnażanie |
|
Krzewuszki rozmnaża się stosunkowo łatwo przez sadzonki. Siew nasion nie jest praktykowany. Dwuwęzłowe sadzonki zielne sporządza się w czerwcu. Stosując substancje wspomagające ukorzenianie oraz zamgławiając można uzyskać 100% przyjęć. Ukorzenianie sadzonek zdrewniałych bezpośrednio w gruncie daje zróżnicowane rezultaty, uzależnione, między innymi, od przebiegu pogody oraz stanu przezimowania roślin matecznych. |
