Od wielu lat gerbera na rynku kwiaciarskim zajmuje jedną z ważniejszych pozycji. Co roku wprowadzane są nowe odmiany, które mają przyciągnąć klientów nie tylko barwą, ale także kształtem i wielkością kwiatostanów, a producentów wyższym plonem i tolerancją wobec warunków uprawy. Do niedawna uprawiano przede wszystkim odmiany wielkokwiatowe, zwane też standardowymi, u których średnica kwiatostanu wynosi z reguły 10–11 cm, a ostatnio coraz większym popytem cieszą się odmiany miniaturowe, o małych koszyczkach kwiatowych (fot. 1).
Pierwsze gerbery miniaturowe pod nazwą Germini, których średnica kwiatostanu wynosiła 5,5–7,9 cm, wprowadziła w roku 1989 holenderska firma Terra Nigra.
FOT. 1. GERBERY MINIATUROWE — (U DOŁU, PO LEWEJ 'ILLUSION’, PO PRAWEJ 'SIBY’) W PORÓWNANIU ZE STANDARDOWYMI (U GÓRY)
|
Po trzech latach, także w Holandii, Schreurs pokazał w grupie mini odmiany igiełkowe (fot. 2), a nieco później pojawiły się kreacje o silnie wypełnionych kwiatostanach (fot. 3).
FOT. 2. 'SCOOTER’ — ODMIANA O IGIEŁKOWYCH KWIATOSTANACH
|
FOT. 3. 'SOMBRERO’ — MINIATURA O PEŁNYCH KWIATOSTANACH
|
Następne sezony przyniosły dalszą miniaturyzację koszyczków, wprowadzono grupę „micro” o średnicy koszyczków mniejszej niż 5 cm. Do tej pory największe znaczenie mają jednak typowe odmiany mini o kwiatostanach 6–7-centymetrowych, pojedynczych (fot. 4) lub kołnierzykowych (fot. 5).
FOT. 4. 'SARDANA’ — O POJEDYNCZYCH KWIATOSTANACH
|
FOT. 5. 'TUTTI FRUTTI’ — O KOŁNIERZYKOWYCH KWIATOSTANACH
|
|
|
|
|
Technologia uprawy odmian miniaturowych jest taka sama, jak wielkokwiatowych, jednak te pierwsze znacznie obficiej kwitną (tab. 1) — według hodowców tych gerber, plony mogą przekroczyć nawet 400 kwiatostanów z metra kwadratowego w ciągu roku (fot. 6)*.
TABELA 1. PORÓWNANIE PLONOWANIA WYBRANYCH ODMIAN MINIATUROWYCH I WIELKOKWIATOWYCH GERBERY (uprawa skrócona: od 27.03. do 13.10.98 r., 18 roślin/m2, dośw. AR Poznań)
|
FOT. 6. UPRAWA GERBERY MINIATUROWEJ W HOLANDII, W WEŁNIE MINERALNEJ
|
/* Należy jednak pamiętać, że w Holandii gerbery uprawia się najczęściej w wełnie mineralnej, w kontrolowanych warunkach — ze sterowanym podlewaniem i nawożeniem, z precyzyjnie utrzymywaną temperaturą, a także dokarmia się rośliny dwutlenkiem węgla. W naszych doświadczeniach przeprowadzonych w zakłądzie produkcyjnym koło Poznania, gerbery uprawiane były na podwyższonych zagonach gruntowych z ogrzewaniem wegetacyjnym, podłoże stanowiła ziemia macierzysta wymieszana z korą sosnową, torfem wysokim i dobrze rozłożonym obornikiem, rośliny posadzono w rozstawie 27 x 25 cm./ |
|
|
|
Ponadto kwiaty „miniaturek” z reguły mają większą trwałość po ścięciu i lepiej znoszą transport. Są też bardziej przydatne dla florystów, gdyż łatwiej jest z nich wykonywać różne kompozycje, również w połączeniu z innymi gatunkami (fot 7).
FOT. 7. GERBERA MINIATUROWA ZE STOISKA FIRMY PĘTOŚ NA WYSTAWIE OGRODNICZEJ POLAGRA FARM '2001
|
To wszystko przyczyniło się do szybkiej kariery gerber mini (wykres 1 i 2, tab. 2).
WYKRES 1. POWIERZCHNIA UPRAW GERBER W HOLANDII, W ZALEŻNOŚCI OD GRUPY ODMIAN
|
WYKRES 2. UDZIAŁ 3 GRUP ODMIAN GERBERY W OBROCIE NA GIEŁDACH HOLENDERSKICH
|
TABELA 2. LICZBA I CENA KWIATOSTANÓW GERBERY NA GIEŁDACH HOLENDERSKICH, W ZALEŻNOŚCI OD GRUPY ODMIAN
|
|
|
|
|
Wybór odmian o drobnych kwiatostanach jest ogromny i co roku pojawiają się nowe. Trzy firmy holenderskie, których odmiany są chętnie w Polsce sadzone, proponowały w katalogach na 2001 r. aż 200 takich odmian: Florist — 61, Schreurs — 55, a Terra Nigra — 84. Pojawiły się także miniatury polskiej hodowli — z firmy R. Pętosia (fot. 8).
FOT. 8. GERBERA MINIATUROWA W GOSPODARSTWIE H. KARPICZAKA
|
W Polsce – ze względu na strukturę popytu i związaną z nim cenę gerber na naszym rynku (wykres 3) – ważny jest rozkład kwitnienia, czyli dynamika plonowania w poszczególnych miesiącach. I tak, szczególnie cenne są odmiany, które w zimie dają około 30% kwiatostanów (m. In. 'Talisa;). Biorąc natomiast pod uwagę gusty naszych klientów należy stwierdzić, że wśród kreacji szczególnie przydatnych do uprawy w polskich warunkach są te z dużym kołnierzykiem i kontrastowo zabarwionym oczkiem (np. 'Combat’, 'Poker’). Na holenderskim rynku najważniejsze są odmiany wymienione w tabeli 4. Warto podkreślić, że dziesiątka ta stanowiła w 2000 roku aż 35,9% aukcyjnej podaży wszystkich miniatur. Z kolei z nowości zaprezentowanych na ostatniej wystawie Horti Fair w Amsterdamie (czyt. HO 2–4/2002) na uwagę zasługują te zamieszczone w tabeli 4.
TABELA 4. CHARAKTERYSTYKA KILKU NOWYCH OBIECUJĄCYCH ODMIAN MINIATUROWYCH GERBERY
|
|
|
|
Autorka pracuje w Katedrze Roślin Ozdobnych Akademii Rolniczej w Poznaniu |
