Ostatnio wzrasta zapotrzebowanie na owoce czereśni, a sadownicy uzyskują za nie wysokie ceny. Skłania to ich do zakładania sadów towarowych, czemu dodatkowo sprzyja wprowadzanie do praktyki sadowniczej nowoczesnych technologii uprawy drzew tego gatunku, a przede wszystkim karłowych podkładek i wstawek skarlających. Wśród cennych podkładek dla czereśni znajdują się te z serii P-HL, pochodzące z Czech.
Ogólne cechy podkładki |
|
Dobrą, słabo rosnącą podkładką dla czereśni jest 'P-HL A’. Drzewa szczepione na tej podkładce są o 40–50% mniejsze niż na czereśni ptasiej i nadają się do zakładania intensywnych sadów. Tworzą kształtne korony z szerokimi kątami rozwidleń. Na jednym hektarze można posadzić 1000–1500 sztuk drzew wyprodukowanych na 'P-HL A’, w rozstawie 5 x 2 m lub 4–4,5 x 2–2,5 m albo jeszcze mniejszej. Zależy to od rodzaju gleby, sposobu formowania i cięcia.
Odmiany produkowane na podkładce 'P-HL A’ wcześnie wchodzą w okres owocowania (fot. 1) oraz obficie plonują.
Fot. 1. Drzewo odmiany 'Vanda’ szczepione na podkładce 'P-HL A’ zaczyna owocować już w drugim roku po posadzeniu
|
Dzięki małym rozmiarom koron drzew na tej podkładce można znacznie ograniczyć nakłady na zbiór, cięcie oraz inne zabiegi pielęgnacyjne. Łatwiejsza jest też ochrona owoców przed ptakami (fot. 2).
Fot. 2. Owoce w sadzie czereśniowym założonym z drzew na podkładce 'P-HL A’ łatwo jest chronić przed ptakami okrywając drzewa siatką
|
|
|
Wrażliwa na niedobory magnezu |
|
W Sadzie Doświadczalnym ISK w Dąbrowicach k. Skierniewic od wiosny 1994 roku bada się wzrost i owocowanie drzew kilku odmian czereśni szczepionych na podkładce 'P-HL A’ w porównaniu z drzewami szczepionymi na siewkach czereśni ptasiej.
Na liściach wszystkich odmian czereśni, niezależnie od podkładki, w pierwszych dwóch latach po posadzeniu wystąpiły symptomy braku magnezu, przy czym na 'P-HL A’ były one wyraźniejsze niż na czereśni ptasiej. Między nerwami starszych liści występowała początkowo chloroza, a z upływem czasu najstarsze czerwieniały, brunatniały i opadały (fot. 3). W trzecim roku objawy te zanikły, gdyż głębsze ukorzenienie się drzew umożliwiło im prawdopodobnie korzystanie z zasobów magnezu znajdujących się w warstwie podornej gleby, tj. na głębokości 40–60 cm. Przygotowując glebę pod sad z drzewami szczepionymi na podkładce 'P-HL A’ warto zatem pamiętać o nawożeniu magnezem.
Fot. 3. W pierwszych latach po posadzeniu na drzewach szczepionych na podkładce 'P-HL A’ mogą wystąpić objawy niedoboru magnezu
|
|
|
Plonowanie |
|
Drzewa czereśni szczepione na 'P-HL A’ rosną istotnie słabiej niż te na siewkach czereśni ptasiej (tabela 1), co jest cechą bardzo pożądaną. Na tej podkładce czereśnie odmiany 'Burlat’ i 'Bttnera Czerwona’ weszły w okres owocowania o dwa, a drzewa 'Kordii’ — o rok wcześniej niż te na siewkach czereśni ptasiej. Plony zebrane w okresie sześciu lat były na podkładce 'P-HL A’ istotnie wyższe niż na czereśni ptasiej (tabela 2). Największe owoce miała 'Kordia’ (tabela 3), średnia ich masa przekraczała 10 g. Bardzo duże były też owoce czereśni odmiany 'Techlovan’®.
Tabela 1. Powierzchnia poprzecznego przekroju pnia (PPPP) i objętość korony sześcioletnich drzew 3 odmian czereśni szczepionych na podkładce 'P-HL A’ i na siewkach czereśni ptasiej
|
Tabela 2. Plonowanie sześcioletnich drzew trzech odmian okulizowanych na podkładce 'P-HL A’
|
Tabela 3. Średnia masa owoców zebranych z drzew 3 odmian czereśni okulizowanych na podkładce 'P-HL A’ i siewkach czereśni ptasiej
|
|
|
Co jeszcze warto wiedzieć o 'P-HL A’? |
|
Drzewa na niej szczepione tworzą rozłożysty, ale dość płytki system korzeniowy, toteż dobrze rosną na glebach żyznych i wilgotnych, w sadzie nie wydają odrostów korzeniowych. Wskazane jest nawadnianie (fot. 4) oraz palikowanie.
Fot. 4. Wskazane jest nawadnianie drzew rosnących na 'P-HL A’
|
Na 'P-HL A’ szczególnie dobrze rosną odmiany: 'Burlat’, 'Karesova’ (fot. 5), 'Bttnera Czerwona’, 'Vanda’®, 'Techlovan’®, 'Van’, i 'Kordia’. Mniej polecana jest natomiast dla odmian drobnoowocowych (np. 'Rivan’). Nie należy też stosować tej podkładki dla odmiany 'Hedelfińska’, z którą jest niezgodna.
Fot. 5. Podkładka korzystnie wpływa na jakość owoców czereśni (tu: owoce odmiany 'Karesowa’)
|
Według obecnego stanu wiedzy, 'P-HL A’ wydaje się najwartościowszą karłową podkładką dla czereśni w warunkach klimatycznych Polski. Podlega u nas prawnej ochronie. Szkoda tylko, że wciąż nie jest łatwo osiągalna, a także stosunkowo droga. Wysokie ceny tej podkładki wynikają z jej trudnego rozmnażania przez odkłady i konieczności mnożenia przez sadzonki zielne, półzdrewniałe lub metodą kultur tkankowych. |
