Przedstawiamy coroczną analizę kosztów, które będą musieli w tym roku ponieść producenci najważniejszych warzyw i owoców uprawianych w naszym kraju. Poniższe informacje przygotowano w Instytucie Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. Dane statystyczne z lat poprzednich zamieściliśmy w "Haśle Ogrodniczym" 3, 4/99 oraz 9/2000 (red.).
Szacunki (tabela 1) oparto na przewidywanych cenach środków produkcji oraz innych nakładach ponoszonych w lepszych niż przeciętne gospodarstwach towarowych (wykorzystano materiały zebrane u producentów prowadzących rachunkowość dla potrzeb IERiGŻ). Prognozy uwzględniają dwa poziomy plonów — niższe i wyższe (tabela 1). Do kosztów produkcji zaliczono: nakłady materiałowe (przede wszystkim nawozy mineralne oraz środki ochrony roślin), eksploatację, naprawy i konserwację maszyn, podatki, składki na KRUS i inne obciążenia finansowe, a także amortyzację środków trwałych. W oparciu o dane GUS założono, że w 2001 roku opłata za godzinę pracy własnej wyniesie 7,2 zł (w 2000 r. — 6,8 zł, w 1999 r. — 6,19 zł). W kosztach produkcji nie uwzględniono natomiast oprocentowania wartości własnych środków trwałych i obrotowych zaangażowanych w produkcję.
TABELA 1. KOSZTY I OPŁACALNOŚĆ WYBRANYCH GATUNKÓW OWOCÓW I WARZYW POLOWYCH W 2000 ROKU* ORAZ PROGNOZA TYCH KOSZTÓW W 2001 r.: * koszty i opłacalność wybranych gatunków owoców i warzyw polowych w latach 1994-1998 zamieszczono w HO 3 i 4/99
|
Ceny płacone producentom na podstawie przedstawionych szacunków będą pokrywały tylko koszt produkcji warzyw i owoców, amortyzację środków trwałych oraz pracę własną (na średnim poziomie krajowym). Przyjęty wskaźnik opłacalności informuje, czy produkcja była opłacalna (powyżej 100%), czy też nie (poniżej 100%). Przedstawiamy także dane GUS, podsumowujące zbiory owoców i warzyw w Polsce w ostatnich latach (tabela 2 i 3).
TABELA 2. ZBIORY WARZYW W POLSCE: 1 – szacunkowa wielkość produkcji głównych ziemiopłodów rolnych i ogrodniczych GUS w 2000 r. z dnia 15 grudnia 2000 r., 2 – pietruszka, pory, selery, rzodkiewka, sałata, rabarbar, szparagi, koper i inne, 3 – papryka, sałata, oberżyna, rzodkiewka i inne warzywa spod osłon
|
TABELA 3. ZBIORY OWOCÓW W POLSCE: 1 – szacunkowa wielkość produkcji głównych ziemiopłodów rolnych i ogrodniczych GUS w 2000 r. z dnia 15 grudnia 2000 r., 2 – morele, brzoskwinie, orzechy włoskie, 3 – szacunki IERiGŻ, 4 – aronia, borówka wysoka
|
Mgr Jan Świetlik jest pracownikiem Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w Warszawie
