Produkcja
Szkółki w Republice Czeskiej zajmują 1086,6 ha, w tym powierzchnia upraw wynosi 6205 ha: w gruncie — 514,8 ha, a w pojemnikach — 105,7 ha. Ozdobne drzewa i krzewy (w tym róże) produkowane w gruncie zajmują 473 ha (tab. 1). Powierzchnia szkółkarskich upraw pod szkłem spadła do 8,1 ha, w tunelach foliowych — do 7,6 ha, w inspektach — do 2,5 ha.
Mimo że powierzchnia upraw szkółkarskich zmalała w porównaniu z końcem lat 80. XX wieku, zwiększanie się intensywności produkcji spowodowało jej wzrost — największy w przypadku drzew liściastych i iglastych uprawianych w kontenerach (wykres 1). 70% ogółu produkowanego materiału stanowi 58 taksonów — 26 liś-ciastych drzew i 32 liściastych krzewów. Ostatnio asortyment poszerzył się o mniej popularne, ale ważne taksony z grupy liściastych — do 81 (34 drzewa liściaste, 47 krzewów liściastych) ogółem.
W czeskich szkółkach brakuje jednak dostatecznie szerokiego asortymentu większych drzew alejowych i „soliterów”.
Tabela 1. Główne dane dotyczące produkcji w szkółkach roślin ozdobnych
w Republice Czeskiej
* 1 Kc = ok. 0,14 zł
Wykres 1. Struktura ilościowa produkcji w szkółkach roślin ozdobnych w Republice Czeskiej
Fluktuacje cenowe
Ceny hurtowe standardowych produktów szkółkarskich, zwłaszcza młodych drzew i krzewów liściastych pochodzących z krajowej produkcji oraz importowanych, są porównywalne. Znacznie się jednak różnią w przypadku materiału wymagającego podczas produkcji większych nakładów pracy czy bardziej zaawansowanych technologii. Importowane różaneczniki, azalie, kwitnące krzewy liściaste oferowane z bryłą ziemi, pnącza, a także inne produkty atrakcyjne dla odbiorców są 2, 3 razy droższe od miejscowych. Różnice cenowe są szczególnie wyraźne w przypadku piennych i piramidalnych form drzew liściastych, w tym alejowych, a także „soliterów” — krzewów iglastych i liściastych do sadzenia pojedynczo. Średnie ceny ozdobnego materiału szkółkarskiego ostatnio rosły o 10–15% rocznie.
Handel zagraniczny
Saldo wymiany zagranicznej jest ujemne — w 2002 roku deficyt wynosił ok. 240 mln K i od 2001 r. wzrósł o 11%. Import z roku na rok rośnie, a najwięcej (70%) sprowadza się z zagranicy drzew i krzewów. Na drugim miejscu (12% importu) plasują się byliny. Najwięcej materiału szkółkarskiego pochodzi z Holandii, Niemiec, Włoch, Belgii i Węgier (tab. 2).
Tabela 2. Bilans czeskiego handlu zagranicznego ozdobnym materiałem szkółkarskim w 2002 r.
Szkółkarskim towarem eksportowym są w Republice Czeskiej drzewa i krzewy, byliny i krzewy róż (wykres 2). Kierowane są głównie na rynek słowacki (ponad 50% eksportu) oraz do Niemiec, Rosji i Holandii.
Wykres 2. Struktura eksportu produktów szkółkarskich z Republiki Czeskiej
(rośliny ozdobne)
Współpraca międzynarodowa
Republika Czeska reprezentowana przez dwie organizacje — Zrzeszenie Florystów i Związek Szkółkarzy — jest członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Producentów-Ogrodników (AIPH), ogólnoświatowej organizacji działającej na rzecz branży roślin ozdobnych i zajmującej się m.in. gromadzeniem i dostarczaniem danych na temat produkcji, handlu, regulacji prawnych i norm jakościowych.
Naukowcy z wydziału ogrodniczego berneńskiego Uniwersytetu Leśno-Rolnego im. G. Mendla w Lednicy na Morawach należą do Międzynarodowego Towarzystwa Nauk Ogrodniczych (ISHS).
Republika Czeska jest również członkiem innych ważnych organizacji, jak UPOV, a także zaakceptowała i przestrzega wielu międzynarodowych porozumień, m.in. dotyczącego handlu zagrożonymi gatunkami dziko żyjących zwierząt i roślin (CITES).
Wart podkreślenia jest także udział Czech w ISTA (International Seed Testing Association), OECD (Organisation for Economic Corporation), FIS (Federation Internationale du Commerce des Semences) i ASSINSEL, czyli Międzynarodowym Zrzeszeniu Hodowców Roślin — organizac-je te kontrolują międzynarodowy rynek nasion. Handel zagraniczny nasionami większości roślin uprawnych (w tym szkółkarskich) zależy przede wszystkim od wystawianych przez ISTA i OECD świadectw, których podstawą jest przestrzeganie międzynarodowych ustaleń co do klasy czystości i oryginalności materiału.
