TENDENCJE W ZACHODNIOEUROPEJSKIM SZKÓŁKARSTWIE OZDOBNYM

    ROZMNAŻANIE
    Coraz większą popularność w Europie Zachodniej zdobywa system ELLEPOT. Powstał on w Danii na potrzeby producentów roślin doniczkowych. Obecnie upowszechnia się również w szkółkach drzew i krzewów ozdobnych. W systemie tym (fot. 1) wykorzystuje się tkaninę polipropylenową, która za pomocą pompy próżniowej napełniana jest substratem torfowym i zgrzewana w rękaw.

    Fot. 1. Linia technologiczna do przygotowywania pojemników Ellepot


    Tak powstająca, wypełniona podłożem, tuba jest następnie cięta na odcinki o wymaganej długości (fot. 2). Te minidoniczki umieszcza się potem w tradycyjnych multiplatach. Cały proces może być przeprowadzany w szkółce, ale często dostarczane są na zamówienie już napełnione, gotowe do sadzonkowania, multiplaty (fot. 3).

    Fot. 2. Maszyna formująca doniczki




    Fot. 3. Multiplaty z doniczkami Ellepot - polipropylenowa włóknina zabezpiecza bryłkę podłoża przed rozpadnięciem


    Zaletą systemu Ellepot jest m.in. to, że rośliny mogą być przesadzane razem z polipropylenową otoczką (poprzerastaną przez korzenie). Ponadto łatwo jest wyjmować rośliny z multiplatów, co bardzo usprawnia uzupełnianie ewentualnych ''wypadów'' w firmach specjalizujących się w produkcji sadzonek (fot. 4). O rosnącej popularności systemu świadczy fakt, że jedna tylko firma angielska wyprodukowała w ubiegłym roku ponad 40 mln doniczek Ellepot.

    Fot. 4. Materiał szkółkarski w Ellepots



    NAWADNIANIE I NAWOŻENIE
    Testuje się już w praktyce system automatycznego sterowania nawadnianiem roślin w pojemnikach, w oparciu o warunki pogodowe. Jest on opracowywany w belgijskiej stacji doświadczalnej w Destelbergen koło Gandawy i opiera się na sumowaniu ilości światła docierającego do roślin (fot. 5). Po osiągnięciu zadanej wartości (np. 3000 J/m2) uruchamia się nawadnianie. Czas podlewania dobrany jest tak, aby podłoże w pojemnikach osiągało pełne nasycenie wodą. Po deszczu ilość podawanej wody jest zmniejszana o to, co rośliny otrzymały wraz z opadami. W przypadku pełnego nasycenia podłoży wodą komputer ''zeruje się'' i zliczanie światła rozpoczyna się po ustaniu opadów.

    Fot. 5. Testowanie systemu automatycznego sterowania nawadnianiem w zależności od nasłonecznienia i wzrostu roślin (Destelbergen - Belgia)


    System uwzględnia oczywiście gatunek rośliny, a ponadto charakter jej wzrostu, tzn. w ciągu roku - wraz ze wzrostem roślin i ich zwiększającym się zapotrzebowaniem na wodę - zmniejsza się automatycznie próg ilości światła uruchamiającego nawadnianie. Dodatkowo, w okresach bardzo wysokiej temperatury, szkółkarz może ręcznie włączyć nawadnianie w ciągu nocy, aby ograniczyć parowanie wody z rozgrzanej powierzchni liści i z podłoża. System, działający w oparciu o stosunkowo tani solarymetr (czyli miernik światła słonecznego) i typowy komputer PC, w istotny sposób ogranicza zużycie wody w szkółce. Pracuje się również nad uzależnieniem nawożenia od rzeczywistych potrzeb pokarmowych roślin w kolejnych etapach wzrostu. W tym celu analizowana jest szybkość wzrostu poszczególnych gatunków w ciągu sezonu wegetacyjnego (poprzez tworzenie krzywych wzrostu) i odnosi się ją do zawartości w tym czasie składników mineralnych w roślinach.

    SYSTEMY UPRAWY
    Zamknięty obieg wody powoli wchodzi do praktyki szkółkarskiej. Na przykład w Belgii istnieją kilkuhektarowe szkółki azalii wykorzystujące recyrkulację pożywki. W Holandii szkółki pojemnikowe o powierzchni ponad 3 ha mają obowiązek stosowania zamkniętego obiegu wody lub muszą zrezygnować całkowicie z nawożenia płynnego. W mniejszych szkółkach te same ograniczenia mają zacząć obowiązywać wkrótce po roku 2000. W konsekwencji coraz istotniejszą kwestią staje się dezynfekcja pożywki, zwłaszcza w przypadku roślin szczególnie wrażliwych na choroby odglebowe (np. różaneczniki, cyprysik Lawsona). Za najlepszy system dezynfekcji wody uznaje się obecnie wolnoprzepływowe filtry piaskowe (patrz Szkółkarstwo 4/98 - red.). Są one już dość szeroko używane w uprawie roślin doniczkowych, a możliwości praktycznego wykorzystania tej technologii w szkółkarstwie potwierdza powstanie pierwszych szkółek posiadających takie filtry (np. tego typu urządzenie, o średnicy 10 m, posiada szkółka o powierzchni 4 ha w okolicach Gandawy). W holenderskich szkółkach gruntowych zaczyna obowiązywać system MIDAS wymuszający rozliczanie się z ilości stosowanych nawozów. W systemie tym producent musi bilansować ilość składników mineralnych wynoszonych ze szkółki wraz z roślinami i ziemią z tym, co wnosi z nawozami mineralnymi oraz organicznymi. W przypadku, gdy zużyto więcej nawozów niż zabrano wraz z materiałem, szkółkarz musi płacić kary.

    OCHRONA ROŚLIN
    W Belgii wdrażany jest projekt monitorowania i ostrzegania szkółek o wystąpieniu wybranych szkodników. W przedsięwzięciu bierze udział około 900 szkółek. W stacji doświadczalnej w Destelbergen prowadzone są obserwacje cyklów rozwojowych szkodników, a producentów informuje się listownie lub faksem o zagrożeniu upraw lub o optymalnych terminach zwalczania oraz przesyła zdjęcia i opis szkodnika, a także powodowanych przez niego uszkodzeń. Podpowiada się również metody zwalczania, w tym dobór preparatów. W przyszłości do informowania szkółkarzy planuje się wykorzystanie Internetu. Ponadto prowadzone są szkolenia dla producentów uczące rozpoznawania szkodników lub wywoływanych przez nie uszkodzeń roślin. W 1998 r. program obejmował 17 szkodników (między innymi opuchlaki, miodówkę bukszpanową, zdobniczkę bukową), a od bieżącego roku ma być rozszerzony o kolejne gatunki.
































    ROZMNAŻANIE
    Coraz większą popularność w Europie Zachodniej zdobywa system ELLEPOT. Powstał on w Danii na potrzeby producentów roślin doniczkowych. Obecnie upowszechnia się również w szkółkach drzew i krzewów ozdobnych. W systemie tym (fot. 1) wykorzystuje się tkaninę polipropylenową, która za pomocą pompy próżniowej napełniana jest substratem torfowym i zgrzewana w rękaw.







    Fot. 1. Linia technologiczna do przygotowywania pojemników Ellepot


    Tak powstająca, wypełniona podłożem, tuba jest następnie cięta na odcinki o wymaganej długości (fot. 2). Te minidoniczki umieszcza się potem w tradycyjnych multiplatach. Cały proces może być przeprowadzany w szkółce, ale często dostarczane są na zamówienie już napełnione, gotowe do sadzonkowania, multiplaty (fot. 3).







    Fot. 2. Maszyna formująca doniczki










    Fot. 3. Multiplaty z doniczkami Ellepot – polipropylenowa włóknina zabezpiecza bryłkę podłoża przed rozpadnięciem


    Zaletą systemu Ellepot jest m.in. to, że rośliny mogą być przesadzane razem z polipropylenową otoczką (poprzerastaną przez korzenie). Ponadto łatwo jest wyjmować rośliny z multiplatów, co bardzo usprawnia uzupełnianie ewentualnych ”wypadów” w firmach specjalizujących się w produkcji sadzonek (fot. 4). O rosnącej popularności systemu świadczy fakt, że jedna tylko firma angielska wyprodukowała w ubiegłym roku ponad 40 mln doniczek Ellepot.







    Fot. 4. Materiał szkółkarski w Ellepots





    NAWADNIANIE I NAWOŻENIE
    Testuje się już w praktyce system automatycznego sterowania nawadnianiem roślin w pojemnikach, w oparciu o warunki pogodowe. Jest on opracowywany w belgijskiej stacji doświadczalnej w Destelbergen koło Gandawy i opiera się na sumowaniu ilości światła docierającego do roślin (fot. 5). Po osiągnięciu zadanej wartości (np. 3000 J/m2) uruchamia się nawadnianie. Czas podlewania dobrany jest tak, aby podłoże w pojemnikach osiągało pełne nasycenie wodą. Po deszczu ilość podawanej wody jest zmniejszana o to, co rośliny otrzymały wraz z opadami. W przypadku pełnego nasycenia podłoży wodą komputer ”zeruje się” i zliczanie światła rozpoczyna się po ustaniu opadów.







    Fot. 5. Testowanie systemu automatycznego sterowania nawadnianiem w zależności od nasłonecznienia i wzrostu roślin (Destelbergen – Belgia)


    System uwzględnia oczywiście gatunek rośliny, a ponadto charakter jej wzrostu, tzn. w ciągu roku – wraz ze wzrostem roślin i ich zwiększającym się zapotrzebowaniem na wodę – zmniejsza się automatycznie próg ilości światła uruchamiającego nawadnianie. Dodatkowo, w okresach bardzo wysokiej temperatury, szkółkarz może ręcznie włączyć nawadnianie w ciągu nocy, aby ograniczyć parowanie wody z rozgrzanej powierzchni liści i z podłoża. System, działający w oparciu o stosunkowo tani solarymetr (czyli miernik światła słonecznego) i typowy komputer PC, w istotny sposób ogranicza zużycie wody w szkółce. Pracuje się również nad uzależnieniem nawożenia od rzeczywistych potrzeb pokarmowych roślin w kolejnych etapach wzrostu. W tym celu analizowana jest szybkość wzrostu poszczególnych gatunków w ciągu sezonu wegetacyjnego (poprzez tworzenie krzywych wzrostu) i odnosi się ją do zawartości w tym czasie składników mineralnych w roślinach.



    SYSTEMY UPRAWY
    Zamknięty obieg wody powoli wchodzi do praktyki szkółkarskiej. Na przykład w Belgii istnieją kilkuhektarowe szkółki azalii wykorzystujące recyrkulację pożywki. W Holandii szkółki pojemnikowe o powierzchni ponad 3 ha mają obowiązek stosowania zamkniętego obiegu wody lub muszą zrezygnować całkowicie z nawożenia płynnego. W mniejszych szkółkach te same ograniczenia mają zacząć obowiązywać wkrótce po roku 2000. W konsekwencji coraz istotniejszą kwestią staje się dezynfekcja pożywki, zwłaszcza w przypadku roślin szczególnie wrażliwych na choroby odglebowe (np. różaneczniki, cyprysik Lawsona). Za najlepszy system dezynfekcji wody uznaje się obecnie wolnoprzepływowe filtry piaskowe (patrz Szkółkarstwo 4/98 – red.). Są one już dość szeroko używane w uprawie roślin doniczkowych, a możliwości praktycznego wykorzystania tej technologii w szkółkarstwie potwierdza powstanie pierwszych szkółek posiadających takie filtry (np. tego typu urządzenie, o średnicy 10 m, posiada szkółka o powierzchni 4 ha w okolicach Gandawy). W holenderskich szkółkach gruntowych zaczyna obowiązywać system MIDAS wymuszający rozliczanie się z ilości stosowanych nawozów. W systemie tym producent musi bilansować ilość składników mineralnych wynoszonych ze szkółki wraz z roślinami i ziemią z tym, co wnosi z nawozami mineralnymi oraz organicznymi. W przypadku, gdy zużyto więcej nawozów niż zabrano wraz z materiałem, szkółkarz musi płacić kary.



    OCHRONA ROŚLIN
    W Belgii wdrażany jest projekt monitorowania i ostrzegania szkółek o wystąpieniu wybranych szkodników. W przedsięwzięciu bierze udział około 900 szkółek. W stacji doświadczalnej w Destelbergen prowadzone są obserwacje cyklów rozwojowych szkodników, a producentów informuje się listownie lub faksem o zagrożeniu upraw lub o optymalnych terminach zwalczania oraz przesyła zdjęcia i opis szkodnika, a także powodowanych przez niego uszkodzeń. Podpowiada się również metody zwalczania, w tym dobór preparatów. W przyszłości do informowania szkółkarzy planuje się wykorzystanie Internetu. Ponadto prowadzone są szkolenia dla producentów uczące rozpoznawania szkodników lub wywoływanych przez nie uszkodzeń roślin. W 1998 r. program obejmował 17 szkodników (między innymi opuchlaki, miodówkę bukszpanową, zdobniczkę bukową), a od bieżącego roku ma być rozszerzony o kolejne gatunki.

    Related Posts

    None found

    Poprzedni artykułDRZEWO ROKU 1999 – WIĄZ, część I
    Następny artykuł1. SEMINARIUM MAŁOPOLSKIEGO OGRODNICTWA

    ZOSTAW ODPOWIEDŹ

    Wpisz treść komentarza
    Wpisz swoje imię

    ZGODA NA PRZETWARZANIE DANYCH OSOBOWYCH *

    Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany, podajesz go wyłącznie do wiadomości redakcji. Nie udostępnimy go osobom trzecim. Nie wysyłamy spamu. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem*.