przymrozki

Po najcieplejszym w historii pomiarów meteorologicznych marcu kwiecień jest wyjątkowo zimny. Fala przymrozków, chłodów i deszczy przeszła nad całą Europą – straty notują sadownicy nie tylko w Polsce.

W ostatnich dniach napływało do nas zimne powietrze z dalekiej północy, które przyniosło nam nie tylko nocne przymrozki, lecz także opady deszczu ze śniegiem, śniegu, krupy śnieżnej i gradu. Czy to normalne, że koniec kwietnia jest tak zimny?

Przymrozki zaczynają zbierać żniwo na polach uprawnych, w sadach i ogrodach. W nocy z piątku na sobotę temperatura przy gruncie spadła już do nawet minus 6 stopni, a może być w najbliższych dniach jeszcze zimniej.

Majowe przymrozki, gdy temperatura powietrza spada od –2°C do –4°C, mogą być przyczyną straty nawet 90% plonu. Dziś na rynku nie brakuje urządzeń, które pozwalają nie tylko na mieszanie powietrza (wykorzystanie zjawiska inwersji termicznej – nad zimnym powietrzem przy gruncie zalega warstwa cieplejszego powietrza), lecz także skuteczne jego ogrzanie. Kilka propozycji pokazano na wystawach sadowniczych w poprzednim i bieżącym roku.

W ostatnim czasie przymrozków było bardzo mało, ale pogoda wyraźnie chce to nadrobić. Najbliższe noce i poranki lekki mróz przynieść mogą w całym kraju.

Produkcja owoców w strefie klimatycznej Polski w dużym stopniu zależy od przebiegu warunków atmosferycznych przed, podczas i po kwitnieniu. Do szczególnie niekorzystnych zjawisk w sadownictwie należą wiosenne przymrozki.

Za nami najzimniejszy poranek od początku tegorocznej jesieni. Termometry pokazały na nizinach minus 3 stopnie, a przy gruncie nawet do minus 5 stopni. Jeszcze zimniej było w górach, gdzie odnotowano przeszło minus 10 stopni. Mróz jeszcze trochę potrzyma.

Za nami ostatni tak zimny poranek w tym sezonie. Miejscami przy gruncie temperatura spadła nawet do minus 5 stopni. Mróz sięgnął wysokości kilku metrów, przez co zagroził nie tylko uprawom przygruntowym lecz także drzewom owocowym. Gdzie było najzimniej?

Przymrozek to obniżenie temperatury powietrza poniżej 0°C przy średniej dobowej temperaturze powyżej 0°C. Zjawisko występuje najczęściej wiosną i jesienią. W sadach największe straty powodują przymrozki w połowie maja, w okresie zwanym potocznie zimnymi ogrodnikami lub zimną Zośką. Warto wiedzieć, że stratom w efekcie przemrożenia kwiatów można dość skutecznie zapobiegać, o ile spadki temperatury nie są drastyczne.

Zima była łagodna i wegetacja rozpoczęła się wcześnie. Istnieje więc duże ryzyko wystąpienia przymrozków wiosennych, które w naszym klimacie nie są czymś nietypowym. Pojawiają się nagle i zazwyczaj nie można im zapobiec. Od wielkości i długości trwania spadku temperatury oraz fazy fenologicznej roślin zależy stopień ich uszkodzenia (np. zawiązki owoców są bardziej wrażliwe od kwiatów), głównie organów generatywnych kształtujących owocowanie i plon. Obecnie dostępnych jest wiele produktów, które zgodnie z zapewnieniami producentów mają podnosić odporność roślin na niekorzystne oddziaływanie warunków środowiskowych, w tym niskiej temperatury.